Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tặng hoa các nhà khoa học đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018. Ảnh minh họa: Anh Tuấn/TTXVN
Giải thưởng Tạ Quang Bửu là sự kiện có ý nghĩa thiết thực, ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành khoa học và công nghệ đóng góp vào phát triển kinh tế-xã hội. Đồng thời, Giải thưởng Tạ Quang Bửu nhằm tôn vinh những nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật, qua đó định hướng các mục tiêu của ngành khoa học và công nghệ nói riêng, đất nước nói chung trong ngắn hạn và dài hạn.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu nhận được sự đánh giá, ghi nhận tích cực của cộng đồng các nhà khoa học như một Giải thưởng uy tín, nghiêm túc, chất lượng. Giải thưởng đã góp phần động viên, khích lệ các nhà khoa học, các tổ chức khoa học và công nghệ hướng tới những nghiên cứu chất lượng cao tại Việt Nam; thúc đẩy việc xây dựng môi trường học thuật, sáng tạo và phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh thực hiện những công trình nghiên cứu ở trình độ quốc tế.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2019 của Bộ Khoa học và Công nghệ được khởi động từ tháng 11/2018. Sau gần 2 tháng tiếp nhận hồ sơ, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia - Cơ quan Thường trực Giải thưởng đã tiếp nhận 45 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng. Các hồ sơ tham gia Giải thưởng năm 2019 thuộc các ngành trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật, trong đó có 11 hồ sơ do các tổ chức khoa học và công nghệ, cá nhân đề cử và 34 hồ sơ tự ứng cử.
Tháng 1/2019, Quỹ đã tổ chức họp đánh giá hồ sơ tại các Hội đồng Khoa học chuyên ngành của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia. Các hồ sơ được đánh giá dựa trên Quy chế Giải thưởng Tạ Quang Bửu tại Thông tư số 01/2015/TT-BKHCN ngày 12/01/2015. Kết thúc các phiên họp, 8 hồ sơ được Hội đồng khoa học chuyên ngành đề cử, xem xét tại Hội đồng Giải thưởng, trong đó 6 hồ sơ đề cử cho tác giả của công trình khoa học xuất sắc (Giải chính) và 2 hồ sơ đề cử cho nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi là tác giả của công trình khoa học xuất sắc (Giải trẻ).
Hiện nay, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia đang gửi xin ý kiến chuyên gia phản biện quốc tế về các đề cử được Hội đồng khoa học ngành đề xuất. Hội đồng Giải thưởng sẽ họp đánh giá hồ sơ trong tháng 4/2019. Lễ trao tặng Giải thưởng dự kiến tổ chức vào dịp kỷ niệm 60 năm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Theo đó, Giải thưởng chính có 6 hồ sơ được đề cử cho: Tiến sĩ Lê Quý Thường (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội); Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Hưng (Viện Nghiên cứu Khoa học Cơ bản và Ứng dụng - Trường Đại học Duy Tân); Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Trọng Lư (Viện Kỹ thuật Nhiệt đới - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Xuân Thành (Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh); Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Đức Chính (Viện Cơ học - Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Lê Khánh Hằng (Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương). Giải thưởng trẻ cho nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi có 2 hồ sơ được đề cử cho: Tiến sĩ Đỗ Hoàng Sơn (Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và Tiến sĩ Nghiêm Thị Minh Hòa (Viện Nghiên cứu tiên tiến Phenikaa - Trường Đại học Phenikaa).