Đây là năm thứ ba Bộ KH&CN tổ chức xét tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu.Trong tổng số 49 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng năm nay, ban tổ chức giải thưởng đã tuyển chọn và trao giải cho 3 nhà khoa học, trong đó có 2 giải công trình khoa học xuất sắc đã được công bố quốc tế đó là: GS.TS. Nguyễn Văn Hiếu (Viện Đào tạo Quốc tế về Khoa học Vật liệu (ITIMS), Trường Đại học Bách khoa Hà Nội ) với công trình nghiên cứu ra phương pháp mới chế tạo nano thứ cấp; PGS.TS. Nguyễn Ngọc Minh (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) với công trình nghiên cứu cấu trúc phytolith được hình thành trong quá trình kết tủa silic ở thân cây lúa, đề xuất ra quy trình xử lý rơm rạ. Ban tổ chức cũng trao 1 Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ cho TS. Phùng Văn Đồng (Viện Vật lý, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam) với công trình nghiên cứu giải thích cấu tạo vật chất và năng lượng của vũ trụ, đã phát triển và hiệu chỉnh mô hình chuẩn đã có 3-3-1 của vật chất tối trong vũ trụ thành mô hình 3-3-1-1 thông qua sử dụng các tính chất đối xứng.
Các nhà khoa học xuất sắc nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu. Ảnh: Ngũ Hiệp |
Ban tổ chức giải thưởng cho biết, nét nổi bật của năm nay là cả 2 giải thưởng chính đều được trao cho các nhà khoa học có tuổi đời còn trẻ. Đặc biệt, các công trình khoa học được trao giải đều được tài trợ và được các nhà khoa học nghiên cứu, thực hiện ở trong nước.
Các hồ sơ đề xuất giải thưởng Tạ Quang Bửu được đánh giá qua Hội đồng khoa học chuyên ngành và Hội đồng Giải thưởng. Hội đồng khoa học chuyên ngành là các Hội đồng ngành thuộc lĩnh vực Khoa học tự nhiên của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia. Hội đồng Giải thưởng gồm các nhà khoa học có uy tín đại diện các Hội đồng ngành, và các nhà khoa học Việt Nam và nước ngoài, làm việc trong và ngoài nước.
Phát biểu tại buổi lễ, PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh chia sẻ: “Giải thưởng Tạ Quang Bửu là một giải thưởng danh giá với những người làm khoa học; không những có ý nghĩa khích lệ to lớn đối với những người làm nghiên cứu, mà còn là động lực để các nhà khoa học nghĩ đến việc nâng cao chất lượng các công bố của mình, điều này góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học nói chung của nước nhà.
Việc nghiên cứu, sáng tạo ra những thành tựu khoa học phục vụ đời sống là trách nhiệm và nghĩa vụ các nhà khoa học. Tuy còn ít kinh nghiệm nhưng tôi sẽ luôn cố gắng tiếp tục nỗ lực phấn đấu để góp phần nhỏ bé cho sự phát triển của nền KH&CN nước nhà, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến rơm rạ và dòng tuần hoàn dinh dưỡng trong đất trồng lúa, là hướng nghiên cứu được Hội đồng giải thưởng Tạ Quang Bửu đánh giá và ghi nhận. Nghiên cứu của tôi sẽ không có gì khác ngoài việc hướng đến những tìm tòi, khám phá giúp ích cho người dân cải thiện cuộc sống, xây dựng một môi trường sống trong lành hơn, một nền nông nghiệp bền vững và nhiều triển vọng hơn.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu do Bộ KH&CN tổ chức hàng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật, góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng và KHCN Việt Nam nói chung tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề cho KHCN của đất nước hội nhập và phát triển.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu tại Lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu. Ảnh: Ngũ Hiệp |
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh mong muốn các nhà khoa học đạt giải sẽ tiếp tục cống hiến và lan tỏa sức sáng tạo, tâm huyết nhất là đến giới trẻ để đẩy mạnh nền khoa học nước nhà.
Cũng theo Bộ trưởng, trong giai đoạn 5 năm trở lại đây, trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, số lượng các nghiên cứu được công bố quốc tế đã tăng gấp 2 lần. Tuy nhiên so với các nước top đầu trong khu vực, chúng ta vẫn còn khoảng cách xa. Vì vậy, trong thời gian tới cần phải tạo thêm điều kiện để các nhà khoa học tập trung nghiên cứu, đồng thời tăng cường hợp tác với nước ngoài để nước ta dần tiếp cận được với xu hướng nghiên cứu của các nước.