Không ít tòa chung cư tại Hà Nội đang được khai thác làm văn phòng cho thuê, mặc dù công năng của các tòa nhà này chỉ dành để ở. Điều này gây ra những áp lực về cơ sở hạ tầng cho các khu vực vốn dĩ đã rất đông dân cư.
Dân khổ vì ngột ngạt
Theo phản ánh của những hộ dân đang sinh sống tại khu đô thị Trung Hòa – Nhân Chính (quận Cầu Giấy), quá tải hạ tầng và chật chội là những gì mà họ đang phải chịu đựng. Toàn bộ các tòa nhà ở khu Trung Hòa - Nhân Chính đều được cấp giấy phép xây chung cư để ở. Tuy nhiên, vì thuận tiện giao thông nên rất nhiều tòa nhà tại khu vực này đã được tận dụng cho thuê làm văn phòng. Thậm chí, có tòa nhà, số văn phòng còn nhiều hơn cả số hộ dân sinh sống. Điều này đã gây nên tình trạng lộn xộn, hạ tầng nhanh chóng bị xuống cấp khiến các hộ dân ở đây bức xúc.
Văn phòng làm việc của một công ty ở khu chung cư Trung Hòa - Nhân Chính. |
Nếu là nhà ở, mỗi căn hộ chỉ có vài người nhưng một văn phòng thì có tới hàng chục nhân viên, chưa kể lượng khách ra vào giao dịch hàng ngày. Chỗ để xe lúc nào cũng chật cứng vì quá tải, ô tô đỗ hàng dài dưới lòng đường. Bốn thang máy lúc nào cũng trong tình trạng chen chúc, nhất là giờ tan tầm.
Năm 2010, tại tòa chung cư 34T đã từng xảy ra một vụ cháy xuất phát từ một căn hộ cho thuê làm văn phòng. Nguyên nhân cháy được xác định là do chập điện. Điều này càng khiến các hộ dân đang sinh sống tại đây có cơ sở để lo lắng.
Không chỉ ở Trung Hòa - Nhân Chính mà tại các chung cư khác như Mỹ Đình 2, Trung Yên, Dịch Vọng... đều có nhiều công ty tư nhân trong hay ngoài nước thuê căn hộ để đặt trụ sở. Theo ghi nhận của phóng viên báo Tin Tức, những tòa nhà này đều có sự quá tải về diện tích sử dụng (thang máy, nơi để xe) do người dân phải chia sẻ diện tích với nhân viên các văn phòng tại đây. Đồng thời, tại các khu vực này cũng tiềm ẩn những bất ổn về an ninh trật tự.
Theo thiết kế, nhà chung cư có các tiêu chuẩn nhất định về tải trọng, mật độ dân cư, điện nước, thang máy, nơi thoát nạn, phòng cháy chữa cháy... tương ứng với một quy mô dân số. Nếu sử dụng sai mục đích, đặc biệt là số người tăng lên, các căn hộ này sẽ không đảm bảo được các điều kiện an toàn. Tuy nhiên, vẫn có nhiều doanh nghiệp thuê văn phòng tại các tòa nhà chung cư vì giá thuê tại đây khá rẻ, khoảng 500 - 1.000 USD/tháng. Trong khi các tòa nhà văn phòng cho thuê diện tích tương đương với giá lên tới 3.000 - 4.000 USD/tháng.
Quy định chưa rõ ràng
Từ cuối năm 2009, Bộ Xây dựng đã có văn bản yêu cầu một số địa phương rà soát việc quản lý và sử dụng căn hộ chung cư; trong đó tập trung kiểm tra việc sử dụng chung cư sai mục đích. Tuy nhiên, từ đó đến nay, tình trạng sử dụng chung cư sai mục đích vẫn chưa được xử lý triệt để.
Căn cứ theo Luật Nhà ở, Luật Xây dựng và Luật Kinh doanh bất động sản thì có thể hiểu, “nhà chung cư là nhà ở có từ 2 tầng trở lên” và nghĩa vụ của bên mua nhà là “sử dụng nhà, công trình xây dựng đúng công năng thiết kế”. Do vậy, các căn hộ chung cư chỉ được sử dụng để ở và không được sử dụng vào mục đích khác. Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam từng chia sẻ, các địa phương có thể căn cứ vào điều kiện thực tiễn để cho phép mở các công ty quy mô “gia đình” trong chung cư, nghĩa là có thể được sử dụng căn hộ chung cư làm văn phòng của các công ty có quy mô rất nhỏ, chủ yếu với mục đích giao dịch.
Hiện nay, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đang được lấy ý kiến để hoàn thiện lại chưa có những quy định rõ ràng về việc chung cư có được cho thuê làm văn phòng hay không. Điều đó có thể dẫn đến những cách hiểu sai, hoặc mỗi người hiểu một kiểu về vấn đề này. Thực tế đặt ra yêu cầu cần phải có những quy định cụ thể, chặt chẽ để quản lý việc khai thác chung cư làm văn phòng.
Bài và ảnh: Hoàng Dương