Hỗ trợ 42,8 triệu lượt đối tượng gặp khó do dịch COVID-19
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đánh giá, trong năm 2021, toàn ngành LĐTBXH đã nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ, đặc biệt là kịp thời tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết 68 và Nghị quyết 116 hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp, người lao động khó khăn trong đại dịch. Qua đó, ngành LĐTBXH cùng các bộ ngành, địa phương góp phần đảm bảo an sinh xã hội.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
“Năm 2022, Bộ LĐTBXH tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được về an sinh xã hội; thực hiện tốt chính sách người có công, giảm nghèo bền vững; trợ giúp xã hội, khôi phục thị trường lao động. Với lĩnh vực đào tạo nghề trong năm 2022 khắc phục được tình trạng không có đầu mối thống nhất thông qua việc bỏ chế độ Bộ chủ quản, thúc đẩy quá trình tự chủ. Về vấn đề trẻ em, Bộ và địa phương hình thành mạng lưới bảo vệ trẻ em. Trong năm qua xảy ra sự cố bé gái 8 tuổi bị bạo hành dẫn đến tử vong là việc rất đau xót. Đây là sự cố gây nhức nhối trong xã hội và các địa phương phải sớm hình thành mạng lưới bảo vệ trẻ em đến tận cấp xã”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng cho rằng, năm 2022, ngành LĐTBXH thực hiện mạnh mẽ hơn công tác chuyển đổi số. Thực tế qua công tác chi trả hỗ trợ vừa qua cho thấy các địa phương giải ngân khá lớn từ nguồn ngân sách bằng tiền mặt. Do đó, nếu có dữ liệu chuẩn xác thì việc chi trả sẽ kịp thời, đầy đủ và không bị thất thoát. Do đó, Bộ LĐTBXH cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát sớm phát hiện và chấn chỉnh những dấu hiệu có hành vi trục lợi.
Đánh giá về tác động của đại dịch COVID-19 trong năm 2021, ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH cho biết: Ước tính số người bị mất việc làm trong năm 2021, đặc biệt là từ đợt bùng phát dịch lần thứ 4 chiếm khoảng 5%. Có 32% số người phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng sản xuất, kinh doanh, gần 50% người bị cắt giảm giờ làm hoặc buộc phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên. Đây là một mức giảm đáng kể, làm suy yếu sức mua của thị trường và ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người lao động. Trong bối cảnh đó, an sinh xã hội cùng với phòng, chống dịch và phát triển kinh tế là ba trụ cột chính để phát triển kinh tế - xã hội.
Theo đó, Bộ LĐ-TB&XH đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan trình Chính phủ ban hành các chính sách hỗ trợ nhằm đảm bảo an sinh xã hội, có chính sách chưa có tiền lệ để hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn trong đại dịch như: Nghị quyết số 68/NQ-CP, Nghị quyết số 116/NQ-CP và Nghị quyết số 126/NQ-CP. Đây là các quyết sách quan trọng, kịp thời bổ sung và gia tăng năng lực hoạt động cho hệ thống an sinh xã hội ứng phó hiệu quả hơn trong đại dịch.
Thống kê tới nay cho thấy, tổng kinh phí thực hiện Nghị quyết 68/NQ-CP toàn quốc là trên 35,9 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ trên 31,28 triệu lượt đối tượng. Triển khai Nghị quyết số 116/NQ-CP, đến nay đã giải quyết hưởng hỗ trợ cho trên 12,8 triệu lao động với số tiền hỗ trợ trên 30,5 nghìn tỷ đồng.
Quang cảnh hội nghị.
Bên cạnh đó, Chính phủ còn xuất cấp gạo cứu đói cho người dân, huy động nguồn lực xã hội hóa to lớn của các tổ chức, cá nhân, cùng hàng triệu "túi an sinh" để hỗ trợ người dân trong dịch bệnh. Trong điều kiện ngân sách còn khó khăn, Chính phủ đã dành nguồn kinh phí không nhỏ để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Các chính sách hỗ trợ thực sự thiết thực, kịp thời, ý nghĩa và tạo được niềm tin sâu rộng trong nhân dân.
Theo Bộ LĐTBXH, tính chung việc thực hiện Nghị quyết 68 và Nghị quyết 116, gần 71.500 tỷ đồng kinh phí đã được chi để thực hiện các chính sách hỗ trợ gần 742 nghìn lượt người sử dụng lao động và trên 42,8 triệu lượt người lao động và các đối tượng khác.
Phục hồi thị trường lao động
Trước những tác động to lớn của đại dịch COVID-19, việc làm và thu nhập của lao động bị ảnh hưởng không nhỏ. Theo Tổng cục thống kê, năm 2021, dịch COVID-19 đã khiến cho hàng triệu người mất việc, lao động trong các ngành tiếp tục giảm, đặc biệt là khu vực dịch vụ. Lao động trong khu vực công nghiệp và xây dựng giảm 254,2 nghìn người so với năm trước; khu vực dịch vụ là giảm 800,8 nghìn người so với năm trước. Số lao động có việc làm chính thức và phi chính thức đều giảm...
Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Đào Ngọc Dung định hướng nhiệm vụ năm 2022.
Trước tình hình đó, Bộ LĐTBXH đã ban hành Chương trình phục hồi và phát triển thị trường lao động với hàng loạt giải pháp nhằm thu hút lao động ngoại tỉnh quay lại thành phố làm việc, như: Hỗ trợ chi phí sinh hoạt tối thiểu, đi lại, y tế, hỗ trợ tiền mặt trực tiếp hoặc sắp xếp nơi ở tạm thời...
Bộ tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện Chương trình hỗ trợ phục hồi và phát triển thị trường lao động đến năm 2030; chỉ đạo các địa phương theo dõi chặt chẽ, nắm tình hình lao động, nhất là trong các khu công nghiệp, để kịp thời có phương án hỗ trợ doanh nghiệp khắc phục tình trạng thiếu hụt lao động. Đồng thời, Bộ chỉ đạo tăng cường thực hiện các hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm, tổ chức các sàn giao dịch việc làm trực tuyến; củng cố thị trường lao động ở những địa bàn chưa bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 và có giải pháp khôi phục, phục hồi thị trường lao động ở các tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch; thực hiện chính sách cho vay vốn hỗ trợ tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm.
Tuy vậy, tính chung cả năm 2021 thị trường lao động vẫn còn gặp nhiều khó khăn, với tỷ lệ thất nghiệp năm nay cao hơn năm trước, trong đó: Tỷ lệ thất nghiệp lao động trong độ tuổi khu vực thành thị ở mức cao là 4,42%; tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi ở khu vực thành thị là 3,33%.
Trong quý 4/2021, các doanh nghiệp hoạt động trở lại, tập trung đẩy mạnh hoạt động sản xuất nhằm sớm phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh. Thị trường lao động cuối năm có dấu hiệu phục hồi khi số người có việc làm, thu nhập bình quân tháng tăng, tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm giảm so với quý 3/2021.
Công tác phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội được quan tâm trong bối cảnh dịch bệnh, ước tính số người tham gia bảo hiểm xã hội khoảng 16,578 triệu người, chiếm trên 36% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó số người tham gia BHXH tự nguyện chiếm 2,97% lực lượng lao động trong độ tuổi. Kết quả này đã vượt chỉ tiêu so với mục tiêu Trung ương giao tại Nghị quyết số 28-gần 2%...
Do đó, một trong những nhiệm vụ trong năm 2022, ngành LĐTBXH đặt ra nhiệm vụ hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả công tác xây dựng và gắn với thực thi nghiêm pháp luật. Về vấn đề lao động, việc làm, ngành LĐTB&H đặt mục tiêu phục hồi, củng cố và vận hành thị trường lao động phù hợp với tiến trình phục hồi nền kinh tế; Nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, phát triển nhân lực có kỹ năng nghề thích ứng với điều kiện sản xuất mới; Thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, tiền lương, quan hệ lao động và an toàn, vệ sinh lao động.