Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo trao tặng danh hiệu Công dân Thủ đô ưu tú 2015 cho ông Triệu Tiến Ích. Ảnh: hanoi.gov.vn |
Sau bao lần chiết ghép thất bại, ông Triệu Tiến Ích đã tìm ra được công thức bắt nhãn ra hoa và đậu quả muộn hơn so với quy luật thông thường. Nhờ tạo được giống nhãn muộn, ông Triệu Tiến Ích đã đưa ra một phương thức sản xuất mới giúp nhiều người dân địa phương thoát đói giảm nghèo.
Lão nông Triệu Tiến Ích sinh năm 1953, ở thôn Lại Du, xã An Thượng, huyện Hoài Đức. Để có cơ ngơi to đẹp, cùng vườn nhãn xanh tốt hàng nghìn cây như hiện nay, lão nông Triệu Tiến Ích đã phải trải qua nhiều gian truân.
Sau khi rời quân ngũ trở về đời thường, bắt tay vào làm kinh tế, dù xoay xở nhiều nhưng điều kiện kinh tế gia đình ông vẫn còn khó khăn. Không cam chịu đói nghèo và nhận thấy đồng đất quê hương có giống nhãn ngon, ông Triệu Tiến Ích đã để tâm và bắt đầu nghiên cứu để bắt giống cây đặc sản này ra hoa đậu quả trái với "ý trời" từ năm 1994.
Ông Triệu Tiến Ích nhớ lại, lúc đầu chưa có kinh nghiệm, ông chẳng biết làm thế nào để cây cho ra hoa đậu quả đồng loạt, cũng có cây ra hoa nhưng tỷ lệ đậu quả rất thấp hoặc cũng có khi cây đậu quả rồi lại rụng. Dù rất tốn công, tốn của nhưng không nản chí, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu chiết ghép, tìm hiểu kỹ thuật của các chuyên gia, cũng như học hỏi kinh nghiệm trong dân gian để thực hiện ý tưởng của mình.
Không phụ công ông, cây nhãn bắt đầu thuần chủng và ra hoa đậu quả như cây chính vụ. Qua quá trình mày mò nghiên cứu, ông Triệu Tiến Ích đã tìm ra 7 giống nhãn chín muộn, trong đó có 2 giống được cấp có thẩm quyền thành phố chấp nhận, bảo hộ và cho phát triển đại trà.
Khi làm chủ được cây nhãn chín muộn, ông Triệu Tiến Ích đã mua và thuê thầu của xã An Thượng hơn 2 héc ta đất nông nghiệp, trồng hơn 800 cây nhãn chín muộn. Hiện mỗi năm gia đình ông thu khoảng hơn 20 tấn quả, cho thu nhập vài trăm triệu đồng một năm. Ông Triệu Tiến Ích còn giúp đỡ miễn phí cho nông dân về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây nhãn chín muộn; là người khởi xướng và đứng ra thành lập Hội sản xuất, kinh doanh nhãn chín muộn Hoài Đức.
Ông Nguyễn Văn Thủy, hội viên Hội sản xuất và kinh doanh nhãn chín muộn Hoài Đức cho biết, hiện nay giống nhãn chín muộn của bác Ích đã được trồng ở rất nhiều tỉnh trên toàn quốc, giúp nhiều gia đình thoát nghèo. Đặc biệt, năm 2015, quả nhãn chín muộn Hoài Đức đã được xuất khẩu sang Mỹ.
Bác Ích rất năng nổ, nhiệt tình, quán xuyến công việc của Hội và có nhiều sáng kiến, đề xuất cho hoạt động Hội. Từ đó hội viên rất phấn khởi, tin tưởng vào sự chỉ đạo của bác Ích trong Hội sản xuất và kinh doanh nhãn chín muộn.
Sinh ra trong hoàn cảnh nghèo khó, ông Triệu Tiến Ích luôn ý thức được sự sẻ chia trong cuộc sống. Vì thế, các phong trào hoạt động xã hội, hoạt động công ích của địa phương, ông Ích đều tích cực tham gia. Giỏi sản xuất lại giàu lòng hảo tâm, trong những năm qua, ông Triệu Tiến Ích được tặng thưởng nhiều danh hiệu, đặc biệt là kỷ niệm ngày giải phóng Thủ đô mùng 10/10/2015, lão nông Triệu Tiến Ích được thành phố Hà Nội vinh danh là một trong 10 công dân ưu tú của Thủ đô.
Hiện giống nhãn chín muộn do ông Ích tìm ra, được xác định là 1 trong 4 cây ăn quả đặc sản của Thủ đô và đang được thành phố tập trung phát triển mở rộng. So với các giống nhãn chính vụ, nhãn chín muộn có nhiều ưu điểm như: Cây ra hoa muộn hơn, ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết nên dễ đậu quả, thời gian thu hoạch chậm hơn từ 1 tháng đến 1 tháng rưỡi.
Đặc điểm của nhãn chín muộn là quả to, màu vàng sáng, mỏng vỏ, cùi dày, ăn giòn thơm, dễ tiêu thụ với giá bán ổn định. Diện tích giống cây này ngày một tăng, song được trồng nhiều trên địa bàn huyện Hoài Đức như các xã: An Thượng, Đông La, Song Phương và một số xã ven sông Đáy, với diện tích khoảng 100 ha. Mỗi ha nhãn muộn cho thu nhập khoảng 100 triệu đồng/vụ.