Theo báo cáo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế những năm qua làm xuất hiện nhiều ngành nghề mới, thu hút một lực lượng lao động nhất định và dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của giai cấp công nhân. Giai cấp công nhân nước ta tiếp tục biến động về số lượng, đa dạng về cơ cấu, thành phần. Đội ngũ công nhân lao động tiếp tục giữ vai trò quan trọng, là lực lượng sản xuất chủ yếu, trực tiếp tạo ra phần lớn của cải vật chất cho xã hội. Tuy chỉ chiếm khoảng 14% dân số, 27% lực lượng lao động nhưng lực lượng công nhân đã cùng với người sử dụng lao động đóng góp trực tiếp khoảng trên 50,34% giá trị tăng thêm cả nước.
Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu cho biết, Nghị quyết 20-NQ/TW thể hiện tư duy, tầm nhìn của Đảng đối với nhiệm vụ chiến lược xây dựng giai cấp công nhân và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ chức Công đoàn. Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết, với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng, sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội, trong đó có vai trò quan trọng của tổ chức Công đoàn, giai cấp công nhân đã lớn mạnh về số lượng và chất lượng. Sự quan tâm của các cấp ủy Đảng trong lãnh đạo giai cấp công nhân bằng các giải pháp, biện pháp cụ thể, từ hoàn thiện chính sách pháp luật, đến nâng cao đời sống, trình độ, nhận thức của giai cấp công nhân, lãnh đạo việc tăng cường liên minh giai cấp công nhân, nông dân và đội ngũ trí thức đã được thể hiện rõ nét.
Theo Chủ tịch Công đoàn Dệt May Việt Nam Phạm Thị Thanh Tâm, thời gian tới có thể xuất hiện tổ chức đại diện cho người lao động tại doanh nghiệp ngoài tổ chức Công đoàn, đòi hỏi các cấp công đoàn phải nâng cao hơn nữa năng lực, uy tín trong tập hợp, thu hút, phát triển đoàn viên, chăm lo, đại diện, để giữ vững được vai trò, vị trí của mình đối với doanh nghiệp và người lao động. Những biến động về thị trường, xu hướng lao động và ảnh hưởng của cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ cũng có thể ảnh hưởng đến tâm tư của người lao động.
Bà Phạm Thị Thanh Tâm đề nghị cần nghiên cứu thực tiễn một cách chính thức, có khảo sát, đánh giá về thực trạng nguồn lao động, việc làm, đời sống; lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu của người lao động, đặc biệt là trước những vấn đề đang được quan tâm hiện nay như: Chế độ chính sách, vấn đề nhà ở, nhà trẻ, nơi sinh hoạt văn hóa, nơi luyện tập thể thao, cơ hội phát triển bản thân...
Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Thu Thủy nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách về đào tạo, đào tạo lại công nhân, góp phần xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh cả về tổ chức và trình độ chuyên môn, kỹ thuật, tay nghề, đáp ứng được các yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Ngoài ra, cần có cơ chế khuyến khích động viên công nhân viên chức lao động, học tập nâng cao trình độ kỹ năng tay nghề; quan tâm đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nhà trẻ, trường học phục vụ công nhân và con em công nhân lao động.
Kết luận Hội nghị, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Đồng chí Ngọ Duy Hiểu đề nghị Liên đoàn Lao động các địa phương, công đoàn ngành, đơn vị trực thuộc Tổng Liên đoàn tiếp tục cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết 20-NQ/TW tại các địa phương, đơn vị.
Các đơn vị khảo sát, nắm chắc tình hình giai cấp công nhân, hoạt động công đoàn, đặc biệt là tâm tư, nguyện vọng, những vấn đề quan tâm, bức xúc của công nhân và công đoàn, những vấn đề mới đặt ra để kiến nghị, đưa vào văn kiện tại Đại hội Đảng các cấp; chủ động theo đuổi và giải quyết những vấn đề của công nhân lao động như: Thu nhập, nhà ở, an toàn, quyền lợi... Đồng thời, tiếp tục tham mưu với cấp ủy, đề xuất với chính quyền trong tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trau dồi bản lĩnh chính trị, giác ngộ giai cấp, ý thức chấp hành pháp luật, tác phong công nghiệp cho công nhân; kiến nghị với chính quyền địa phương sử dụng lao động, đầu tư nguồn lực để đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề cho người lao động…