Ông Shinoda Takanobu, Phó Trưởng đại diện Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA ). Ảnh: LV
Thưa ông, sau một thời gian vận hành, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (Hà Nội) đã góp phần cải thiện môi trường nước của thành phố như thế nào?
Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá thu gom và xử lý nước thải từ các khu vực thuộc lưu vực sông Tô Lịch, sông Lừ và sông Nhuệ của Thành phố Hà Nội, qua đó giảm đáng kể lượng nước thải chưa qua xử lý chảy trực tiếp vào sông, góp phần lớn vào việc cải thiện môi trường nước của Thủ đô.
Nhà máy đang vận hành với công suất khoảng 180.000 m3/ngày và khi hoàn thiện sẽ đạt công suất 270.000 m3/ngày, có khả năng xử lý nước thải sinh hoạt của khoảng 1 triệu người. Nhờ dự án cải tạo hệ thống thoát nước Yên Xá, các tuyến cống được xây dựng có thể thu nước mưa, giúp khu vực có hệ thống cống giảm thiểu tình trạng ngập úng, ngập lụt do mưa lớn.
Dự án Yên Xá được kỳ vọng sẽ góp phần cải thiện chất lượng nước, giảm ô nhiễm, nâng cao môi trường vệ sinh đô thị, đồng thời giảm rủi ro ngập lụt. Thông qua việc cải thiện môi trường vệ sinh cho người dân Hà Nội, dự án này cũng đóng góp vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống.
Nguồn nước sau khi xử lý của nhà máy còn có thể tận dụng, tạo tiền đề nhân rộng mô hình trong các dự án môi trường khác của thành phố. Cụ thể, vấn đề này như thế nào, thưa ông?
Hiện nay, nước đã qua xử lý tại Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá được xả ra sông Tô Lịch. Hiện tại, đây là phương thức sử dụng duy nhất đã được xác nhận. Nước thải sau xử lý đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường của Việt Nam, góp phần cải thiện chất lượng nước sông và nâng cao môi trường nước của Thành phố Hà Nội.
Tại Nhật Bản, nước sau xử lý từ các nhà máy xử lý nước thải được tái sử dụng theo nhiều cách khác nhau, ví dụ làm nước tưới cho nông nghiệp, tưới cây trong công viên, rửa đường hoặc dự trữ làm nguồn nước chữa cháy trong trường hợp thiên tai.
Trong tương lai, kỳ vọng tại Việt Nam cũng sẽ có những giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn nước đã qua xử lý, nhằm thúc đẩy việc tuần hoàn tài nguyên nước, giảm thiểu tác động đến môi trường và tăng cường chức năng phòng chống thiên tai.
Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá có ý nghĩa như thế nào trong chiến lược ODA của Nhật Bản tại Việt Nam, thưa ông?
Dự án Yên Xá là công trình xây dựng nhà máy xử lý nước thải quy mô lớn nhất tại Hà Nội, là dự án quan trọng trong hợp tác ODA của Nhật Bản nhằm ứng phó với quá trình đô thị hóa nhanh và các vấn đề môi trường của thủ đô, góp phần phòng chống ô nhiễm và cải thiện chất lượng môi trường nước. Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đã áp dụng và tận dụng công nghệ, kinh nghiệm của Nhật Bản, trở thành biểu tượng cho sự hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản. Đồng thời, đóng góp vào việc cải thiện chất lượng nước, nâng cao môi trường vệ sinh đô thị, đồng thời giảm thiểu rủi ro ngập lụt tại Hà Nội.
Quan trọng hơn, dự án góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân thông qua việc cải thiện điều kiện vệ sinh. JICA kỳ vọng việc hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải sẽ giúp người dân Hà Nội quan tâm hơn đến vấn đề thoát nước và vệ sinh môi trường.
Những lĩnh vực hạ tầng môi trường nào JICA ưu tiên hợp tác tiếp theo với Việt Nam, thưa ông?
JICA sẽ tiếp tục tập trung hỗ trợ phát triển đô thị bền vững nhằm ứng phó với quá trình đô thị hóa nhanh chóng do tăng trưởng cao của Việt Nam. Đặc biệt, các dự án như Yên Xá, góp phần cải thiện môi trường vệ sinh thông qua việc xây dựng hệ thống thoát nước, tăng cường năng lực chống ngập và hệ thống thoát nước.
Bên cạnh đó, việc xây dựng và cải thiện giao thông đô thị, phương tiện giao thông công cộng cũng là lĩnh vực trọng tâm. Việc kết hợp hợp tác trong lĩnh vực hạ tầng với các biện pháp ứng phó biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai có thể nâng cao khả năng chống chịu của đô thị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.
Thông điệp JICA muốn lan tỏa qua chương trình “Sống tích cực” dành cho học sinh thăm quan nhà máy là gì, thưa ông?
JICA mong muốn thông qua việc các em học sinh được trực tiếp trải nghiệm sự hợp tác của JICA, không chỉ hiểu được ý nghĩa của hợp tác quốc tế, mà còn hình thành ý thức chủ động đóng góp cho xã hội. JICA hướng tới sự phát triển của quốc gia và xã hội thông qua phát triển bền vững, và điều đó gắn liền với đời sống của con người.
Hy vọng các em nhận ra rằng, để xây dựng một thế giới thịnh vượng, ý thức và hành động của từng cá nhân vô cùng quan trọng, để có thể hành động trách nhiệm vì tương lai, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn. Điều này không chỉ dành cho các em học sinh trường Nhật Bản tham gia hôm nay, mà người dân Việt Nam sẽ quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề phát triển và thách thức, chủ động thực hiện những hành động tích cực để cùng nhau xây dựng xã hội tốt đẹp hơn trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ.
Trân trọng cảm ơn ông!