Năm 17 tuổi, ông Luật tòng quân, tham gia đợt huấn luyện tại Trung đoàn 2, Tiểu đội Hải Hưng. Sau đó, ông được cử làm liên lạc, văn thư, thống kê quân lực. Tháng 12/1969, ông tiếp tục được phân công làm nhiệm vụ tại Tiểu đoàn 14, pháo cao xạ của Đoàn 559 (hay còn gọi là Đoàn vận tải quân sự Quang Trung). Đến tháng 5/1971, trong một chuyến đi nhận khí tài thông tin tại đường 128, tỉnh Sanavan (Lào), đơn vị bị máy bay oanh tạc ném bom, ông Luật bị vùi vào lòng đất khiến một bên tai bị thủng màng nhĩ, chân phải bị thương.
Trong ảnh: Lễ truy điệu, án táng hài cốt liệt sỹ. Ảnh: K GỬIH/TTXVN |
Chiến tranh lùi xa nhưng ông Luật vẫn đau đáu về việc người anh họ và nhiều đồng đội của ông đã ngã xuống nhưng chưa tìm được phần mộ. Sau 10 năm lặn lội khắp nơi tìm mộ, đến cuối năm 2011, ông Luật bất ngờ có được thông tin về người anh họ đã hy sinh tại xã Thạch Phú, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Ông tức tốc đến và đã tìm thấy phần mộ của anh họ được quy tập tại Nghĩa trang liệt sỹ xã Thạch Phú. Cũng từ đây, nhân duyên đi tìm một liệt sỹ đã đến với ông Luật như một định mệnh. Từ cái duyên đó, năm 2012, đội tình nguyện đi tìm mộ liệt sỹ hình thành với 5 cựu chiến binh xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng.
Năm 2013, có được thông tin mộ liệt sỹ tại huyện Tây Sơn (tỉnh Bình Định), đội tình nguyện đã phối hợp với cơ quan chức năng địa phương tiến hành khai quật và tìm thấy 74 hài cốt liệt sỹ, qua nhiều bước kiểm tra xác định các liệt sỹ đã hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ. Sau đó, các phần mộ được quy tập về Nghĩa trang liệt sỹ tỉnh Bình Định. Đến cuối năm 2014, nhóm của ông Luật phối hợp với Đội K72 - Bộ Chỉ huy Quân sự Bình Phước tìm được 20 hài cốt liệt sỹ tại ấp Cần Lê, thuộc xã Lộc Thịnh, huyện Lộc Ninh.
Ông Luật cho biết: Đến nay, đội tình nguyện đã phối hợp với các cơ quan chức năng góp phần tìm kiếm được 113 hài cốt liệt sỹ. Các phần mộ đều được quy tập về nghĩa trang liệt sỹ địa phương.
Từ những hoạt động thiết thực, tri ân đồng đội đã mất của đội đi tìm mộ liệt sỹ do ông khởi xướng, đến nay đã có thêm 180 cộng tác viên tình nguyện tham gia. Họ là những người hoạt động ở đủ ngành nghề nhưng với tấm lòng và tình cảm dành cho các liệt sỹ đã hy sinh vì Tổ quốc đã không quản ngại nắng mưa với mong muốn các anh được trở về với đất mẹ. Đ ội đi tìm mộ liệt sỹ đã trở thành Đội cựu chiến binh tình nguyện tìm kiếm thông tin liệt sỹ tỉnh Bình Phước với hoạt động chuyên nghiệp. Không chỉ được cơ quan chức năng công nhận, mới đây Đội còn vinh dự được làm nòng cốt của Hội hỗ trợ gia đình liệt sỹ tỉnh Bình Phước tiếp tục hành trình tìm kiếm mộ liệt sỹ.
Ông Luật chia sẻ: Những người mẹ, người vợ đã trải qua bao mất mát khi có người thân hy sinh trong chiến trường. Chính họ đã tiếp thêm niềm tin và sức mạnh cho chúng tôi lên đường vì việc nghĩa với đồng đội.
Bà Mai Thị Ẩn, vợ ông Luật tâm sự: Những chuyến đi của ông mang theo tấm lòng của người lính già chưa bao giờ quên đồng đội. Ông liên tục lên đường nếu có thông tin báo về. Đây cũng là tâm nguyện của gia đình với mong muốn những phần mộ thất lạc được tìm thấy sẽ góp phần hàn gắn vết thương lòng cho bao gia đình.
Đại diện Hội Cựu chiến binh tỉnh Bình Phước nhận xét: Việc làm của ông Luật và những thành viên trong đội đều xuất phát từ cái tâm, hết lòng vì đồng đội đã hy sinh xương máu vì Tổ quốc. Đó là những việc làm thật đáng trân trọng.