Tư vấn về pháp luật về bảo hiểm xã hội. |
Theo ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có hiệu lực từ năm 2018 đã quy định: Điều 214 “Tội gian lận BHXH, BHTN”, Điều 215 “Tội gian lận BHYT,” Điều 216 “Tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động”.
Theo Điều 214 và Điều 215, hành vi gian lận BHXH, BHYT, tùy vào số tiền chiếm đoạt, gây thiệt hại và trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù; mức cao nhất phạt tiền là 500 triệu đồng, mức phạt tù cao nhất đến 10 năm. Theo Điều 216, hành vi không đóng hoặc đóng BHXH, BHYT không đầy đủ theo quy định sẽ bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù, cao nhất lên tới 7 năm. Mức phạt tiền đối với pháp nhân là doanh nghiệp có thể lên tới 3 tỷ đồng.
Trước đây, các vi phạm về BHXH, BHYT mới chỉ quy định xử lý hành chính, nay Quốc hội đưa ra biện pháp xử lý mạnh hơn là hình sự. Tuy nhiên, chúng ta không hình sự hóa tất cả các hành vi trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT. Giải pháp hình sự để xử lý những trường hợp vi phạm sẽ có tác dụng để răn đe, làm gương và đòi hỏi các cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh hơn trong việc tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Việc xử lý hình sự để bảo đảm công bằng trong kinh doanh của các doanh nghiệp, bình bẳng trước pháp luật. Chúng ta tiến tới nền hành chính thực hiện theo thượng tôn pháp luật, sống và làm việc theo pháp luật. Các doanh nghiệp cần làm tròn nghĩa vụ của mình. Một doanh nghiệp trốn đóng BHXH chứng tỏ mối quan hệ với người lao động không tốt và không tạo niềm tin để người lao động muốn đóng góp, xây dựng, phát triển doanh nghiệp. Khi thực hiện 3 điều luật này, việc tuân thủ pháp luật BHXH, BHYT của các doanh nghiệp sẽ tốt hơn, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đối với người lao động cũng sẽ cao hơn. Về phía người lao động, họ cũng sẽ phải cố gắng tuân thủ pháp luật, tạo mối quan hệ hài hòa, tiến bộ; doanh nghiệp cũng sẽ phải tăng cường đối thoại với tổ chức công đoàn trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Trên cơ sở chức năng thanh tra chuyên ngành được giao, cơ quan BHXH sẽ tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành tại các đơn vị sử dụng lao động nợ đọng BHXH, BHYT; tiếp tục phối hợp với các sở, ngành liên quan trong việc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT; nếu phát hiện vi phạm trốn đóng, gian lận BHXH, BHYT, cơ quan BHXH sẽ xử phạt hành chính, nếu đơn vị sử dụng lao động nào vẫn cố tình chây ì, cơ quan BHXH sẽ chuyển hồ sơ sang phía cơ quan điều tra để xử lý hình sự tội danh này.