Chào mừng ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6, nhóm Xẩm Hà Thành chính thức giới thiệu MV “Xẩm trà đá”. Đây là một sáng tác xẩm hoàn toàn mới, được “gom góp” từ rất nhiều các vấn đề “nóng” của xã hội thành một liên khúc xẩm đầy tính thời sự.
MV “Xẩm trà đá” có độ dài gần 9 phút, với 4 bài chính gồm “Tắm tri ân”, “Dân làng tự lo giữ rừng”, “Bỏ con bơ vơ” và “Máy bay rơi”. Đây có thể coi là một liên khúc xẩm, gồm nhiều bài được gắn kết với nhau bằng một nội dung câu chuyện. Phần lời chủ yếu do nhạc sĩ Nguyễn Quang Long sáng tác, bên cạnh đó có sử dụng nội dung bài thơ của tác giả Duy Tuấn. MV do các nam nghệ sĩ của nhóm Xẩm Hà Thành gồm Khương Cường, Nguyễn Shan, Quang Long thể hiện. Ngoài những bài chính, MV còn có phần mở đầu, kết thúc, dẫn nối, đối thoại bằng âm nhạc hát xẩm… đã biến MV trở thành một câu chuyện được kể bằng âm nhạc.
Một cảnh trong MV "Xẩm trà đá". Ảnh Hải Hoàn |
“Xẩm trà đá” được coi là một cách “làm báo” của Xẩm Hà Thành, bởi toàn bộ nội dung của MV đều là những vấn đề thời sự lớn đang xảy ra trong thời gian gần đây, từ chuyện thái độ ứng xử văn hóa trong vụ Công viên nước Hồ Tây mở cửa miễn phí đầu mùa hè, đến chuyện về lâm tặc phá rừng, rồi sự can đảm của đồng bào dân tộc Bahnar ở làng Kon Sor Lak (huyện Chư Pah, tỉnh Gia Lai) khi tự tổ chức vây bắt gỗ lậu do lâm tặc chặt phá dù chính quyền địa phương và kiểm lâm bất lực…
Nhạc sỹ Nguyễn Quang Long, thành viên nhóm Xẩm Hà Thành cho biết, toàn bộ nội dung câu hát trong “Xẩm Trà Đá” đều được khai thác từ các loại hình báo chí như truyền hình, báo giấy, báo mạng, nên có thể coi đây là các bài Xẩm được chuyển thể từ các tác phẩm báo chí. Câu chuyện được giãi bày qua các ông nghệ sĩ nửa mùa thích ngồi trà đá, bàn chuyện thế sự… Theo nhạc sỹ Nguyễn Quang Long, việc khai thác vấn đề thời sự, nhấn mạnh yếu tố truyền thông cũng là thế mạnh và đặc trưng của xẩm. Từ xa xưa, các nghệ nhân hát xẩm đã luôn biết sáng tác hoặc ứng tác trực tiếp những vấn đề mang tính thời sự được cộng động nơi các nhóm hát xẩm đang hoạt động quan tâm. Đặc điểm này có được bởi tính chất nghề nghiệp của hát xẩm. Người hát xẩm thường thấy chính tiếng đàn lời ca để làm nghề kiếm sống. Và vì thế người hát xẩm luôn phải biết chiều lòng người nghe, có như thế mới kiếm được lượng tiền thưởng để sinh tồn với nghề. Cũng chính từ thế mạnh của truyền thông, mà trong quá khứ, có thể do phát sinh từ thời cuộc mà các nghệ nhân hát xẩm đã hát lên những lời ca thúc giục các chí sĩ ra đi tìm đường cứu nước, cũng có thể các nghệ nhân hát xẩm thấm nhuần tư tưởng cách mạng. Ngày hôm nay, Xẩm cũng muốn được tiếp tục thế mạnh đó góp sức giúp cuộc sống tích cực hơn trong công cuộc xây dựng và phát triển…
Nhạc sỹ Nguyễn Quang Long và các thành viên đang thực hiện MV. Ảnh Hải Hoàn. |
Nhạc sỹ Nguyễn Quang Long cho biết, MV có tên “Xẩm trà đá” bởi trà đá giống như một hình ảnh khá đặc thù của Hà Nội, với những quán nước nhỏ xinh nơi vỉa hè, thu hút rất đông đảo người tới nhấp chén trà, tán chuyện, “chém gió”… những khi rảnh rỗi. Tất cả mọi chuyện trên trời dưới bể, từ nhà ra ngõ, từ đời sống lên mặt báo…, tin tức tại quán trà đá luôn nhanh nhạy và rôm rả không thua kém bất cứ một kênh thông tin nào. Ý tưởng “Xẩm trà đá” ra đời từ đó, vừa là thể hiện hình ảnh xẩm gắn bó với đời sống bình dị của người dân, bởi xẩm vốn gắn với vỉa hè, góc phố, góc chợ, bến xe tàu…vừa là thể hiện một hình ảnh đặc trưng của phố phường Hà Nội trong cuộc sống nhộn nhịp ngày hôm nay.
Thú vị với “Xẩm trà đá”, Hoa hậu quý bà châu Á tại Mỹ, Sonya Sương Đặng, cũng đã bay về Việt Nam tham gia quay hình với vai diễn là cô hàng trà đá xinh đẹp trong MV với suy nghĩ: Sẽ giới thiệu thêm cho kiều bào hải ngoại nơi chị đang sống, cho bạn bè quốc tế mà chị biết đến xẩm, nghệ thuật dân gian độc đáo có một không hai của Việt Nam…