Thứ trưởng Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch Hoàng Đạo Cương trao Bằng Xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt đền An Xá cho huyện Tiên Lữ. Ảnh: Mai Ngoan/TTXVN
Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh Hưng Yên cùng đông đảo nhân dân địa phương đã tới dự.
Đền An Xá (còn gọi tên khác là đền Đậu An), tên chữ là Thụy Ứng Quán, tọa lạc tại thôn An Xá, xã An Viên (Tiên Lữ). Đền được khởi dựng từ khá sớm là nơi thờ Ngọc Hoàng Thượng Đế, Ngũ Lão Tiên Ông (những vị thần tiên của Văn hóa Đạo giáo), cùng các vị Thiên tiên, Địa tiên - là những người có công khai phá vùng đầm lầy hoang vu, diệt trừ thú dữ, dạy dân cày cấy, lập làng chạ, dựng "Thụy Ứng Quán", để cầu mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu.
Đây là ngôi đền duy nhất có quy mô hoàn chỉnh còn sót lại của một công trình kiến trúc mang yếu tố văn hóa Đạo giáo trên cả nước nói chung và tỉnh Hưng Yên nói riêng. Vì vậy, ngôi đền có giá trị lịch sử, văn hóa vô cùng to lớn, minh chứng cho dấu ấn hiện hữu của "nền văn hóa Đạo giáo sơ khai" trên vùng đất này.
Không chỉ có giá trị về công trình kiến trúc cổ, có không gian cảnh quan đẹp, đền An Xá còn có giá trị nghệ thuật cao được thể hiện thông qua những di vật tiêu biểu, quý hiếm lưu giữ tại di tích như: Tòa tháp đất nung; Nhang án và 2 bệ tượng đất nung mang phong cách mỹ thuật thế kỷ XVI - XVII; Khánh đá thời Hậu Lê, niên hiệu năm Vĩnh Trị (1676); Chuông đồng niên hiệu Cảnh Hưng thứ 34 (1773), tượng thờ mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVIII... Đây là những di sản văn hóa vô giá, là nguồn sử liệu quý cho các nhà nghiên cứu khi tìm hiểu về di tích, địa danh và tục thờ các vị thần tiên.
Với giá trị đặc biệt trên, di tích kiến trúc nghệ thuật đền An Xá được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (theo Quyết định số 2280/QĐ-TTg ngày 31/12/2020). Tháp đất nung đền An Xá được công nhận bảo vật quốc gia (theo Quyết định số 2198/QĐ-TTg ngày 25/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia).
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên Trần Quốc Văn đề nghị, thời gian tới, các ngành chức năng và huyện Tiên Lữ cần tăng cường công tác quản lý di sản, di tích lịch sử văn hóa; đồng thời thực hiện có hiệu quả, đúng tiến độ các mục tiêu, nhiệm vụ về chương trình bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, di tích lịch sử văn hóa gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch Hoàng Đạo Cương trao Quyết định công nhận bảo vật Quốc gia tháp đất nung đền An Xá cho huyện Tiên Lữ. Ảnh: Mai Ngoan/TTXVN
Trước mắt, xây dựng quy hoạch tổng thể hệ thống di tích trên địa bàn huyện Tiên Lữ; riêng với di tích quốc gia đặc biệt đền An Xá, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nghiên cứu, khảo sát, xây dựng hồ sơ khoa học đối với hiện vật nhang án đất nung đề nghị Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia năm 2022.
Cùng đó, xây dựng hồ sơ Lễ hội đền An Xá đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2023. Mặt khác, chú trọng xây dựng các sản phẩm du lịch, sản phẩm lưu niệm; xây dựng các tour tuyến liên kết với các điểm du lịch trên địa bàn huyện, tỉnh, từng bước xây dựng đền An Xá là điểm du lịch cấp tỉnh hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.