Độc đáo nghề chạm khắc thủ công trên kim loại của các nước Arập

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) vừa ghi danh Nghệ thuật chạm khắc thủ công trên kim loại, gồm đồng, bạc và vàng, với các họa tiết hình học, thực vật hay chiêm tinh, vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể. Hồ sơ đề cử, do 10 quốc gia Arập, trong đó có Tunisia, Algeria và Maroc, đệ trình.

Chú thích ảnh
Bộ đồ đồng chạm khắc dùng cho phòng ăn, phòng khách của gia đình người Arập.

Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Phi, trong khu vực Maghreb, kỹ thuật chạm khắc kim loại truyền thống chủ yếu được truyền từ cha sang con, tuy nhiên để đáp ứng nhu cầu mới, một số nghệ nhân đã bổ sung kỹ thuật khắc bằng máy.

Tại Tunisia, nghệ nhân Mohamed Amine Htiouich, 37 tuổi làm quen với nghề này từ năm 15 tuổi tại xưởng gia đình ở khu phố cổ Tunis. Ông Htiouich bày tỏ lo ngại về nguy cơ thất truyền nghề và cho biết sẵn sàng đào tạo miễn phí cho thanh niên. Nghề chạm khắc kim loại tại Tunisia có từ thời thành phố cổ Carthage và phát triển từ giao thoa giữa nền văn minh Hồi giáo, truyền thống Địa Trung Hải, di sản Berber và các ảnh hưởng từ phương Đông. Theo Văn phòng Quốc gia thủ công Tunisia, hiện có 439 nghệ nhân chuyên về nghề này.

Chú thích ảnh
Tranh chạm khắc tượng đài chiến sĩ cách mạng ở khu vực Bắc Phi.

Tại Maroc, nơi ngành thủ công đóng vai trò quan trọng trong du lịch, phần lớn nghệ nhân chạm khắc làm việc tại các xưởng hiện đại. Anh Abdelilah Mounir, người bán đồ đồng tại thành phố Fès, đánh giá việc UNESCO ghi danh nghề chạm khắc kim loại sẽ mang lại lợi ích về du lịch và thương mại. Nghệ nhân Mohamed Moumni, làm việc gần thủ đô Rabat của Maroc, cho biết nhu cầu về sản phẩm này cao, nhưng “ngày càng khó tìm người có tay nghề”, dù các trung tâm đào tạo vẫn mở cửa cho thanh niên theo học.

Tại Libya, tình hình bất ổn định sau năm 2011 khiến nghề chạm khắc kim loại gặp nhiều khó khăn. Nghệ nhân Youssef Chouchine cho biết sự phát triển của nghề chủ yếu dựa vào nhu cầu thị trường, trong khi thiếu sự hỗ trợ của nhà chức trách. Phần lớn nghệ nhân lớn tuổi đã rời bỏ nghề vì thu nhập thấp.

Chú thích ảnh
Tranh chạm khắc đoàn quân Arập. 

Tại Algeria, dù thiếu các chương trình hỗ trợ chính thức, đồ kim loại chạm khắc vẫn được ưa chuộng. Trang sức vàng và bạc được xem là vật phẩm không thể thiếu trong trang phục cưới, với mỗi vùng có một đặc trưng riêng. Nghệ nhân trẻ Walid Sellami, 37 tuổi, sau khi yêu thích công việc chạm khắc từ một tiệm kim hoàn nhỏ, đã tự học nghề qua Internet trong 2 năm. Anh cho biết nghề chạm khắc “đẹp và tinh tế”, và dù việc UNESCO ghi danh “không thay đổi nhiều” trong công việc hằng ngày, anh vẫn tự hào nếu nghề này được ghi nhận rộng rãi hơn trong khu vực.

Chú thích ảnh
Đĩa đựng hoa quả, đồ ăn bằng đồng của người Arập được chạm khắc tinh xảo.
Tin, ảnh: Nguyễn An (TTXVN)
Hạn hán làm phát lộ các tác phẩm chạm khắc cổ trên sông Amazon
Hạn hán làm phát lộ các tác phẩm chạm khắc cổ trên sông Amazon

Những khuôn mặt người được chạm khắc lên đá có niên đại khoảng 1.000 - 2.000 năm đã được phát hiện ở dãy tảng đá dọc sông Amazon, lộ ra khi nước sông giảm xuống mức thấp chưa từng thấy do đợt hạn hán trầm trọng nhất tại khu vực này trong hơn một thế kỷ qua. 

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ

Các đơn vị thông tin của TTXVN