Một tuyến đường trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum bị ngập, ngăn cách giao thông do ảnh hưởng của bão số 5 (tên quốc tế là Conson) gây ra. Ảnh tư liệu: TTXVN phát
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ ngày 30/3 - 2/4, khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có mưa to đến rất to, trong đó khu vực từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi mưa phổ biến từ 200 - 350mm/đợt, có nơi trên 400mm/đợt.
Khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Bình phổ biến từ 150 - 250mm/đợt, có nơi trên 300mm/đợt. Các khu vực khác phổ biến từ 50 - 150mm/đợt, có nơi trên 200m/đợt, trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh; nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực miền núi và ngập úng cục bộ tại các vùng trũng, thấp ven sông.
Đây là đợt mưa lớn trái mùa (đề phòng tình huống mưa lũ tương tự như cuối tháng 3/2015). Để chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại, Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai đề nghị các tỉnh, thành phố theo dõi chặt chẽ các bản tin cảnh báo, dự báo, thông tin kịp thời cho các cấp chính quyền và người dân chủ động phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại.
Các tỉnh, thành phố triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động tổ chức di dời, sơ tán người dân khi có tình huống xảy ra; rà soát, sẵn sàng bố trí lực lượng kiểm soát, hướng dẫn giao thông các khu vực ngập lụt, chia cắt; sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính khi xảy ra mưa lớn.
Các địa phương rà soát, sẵn sàng tiêu úng bảo vệ sản xuất nông nghiệp và tiêu thoát nước khu vực trũng thấp, đô thị, khu dân cư tập trung và khu công nghiệp; chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp với cơ quan thông tin truyền thông, đặc biệt là hệ thống thông tin cơ sở tăng cường các hoạt động tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn kỹ năng ứng phó mưa lớn kèm dông, lốc, sét, gió giật mạnh và ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để người dân biết, chủ động phòng, tránh, giảm thiểu thiệt hại.
Các đơn vị nêu trên tổ chức trực ban nghiêm túc, thường xuyên báo cáo về tình hình diễn biến thiên tai, công tác chỉ đạo ứng phó về Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai (tài liệu hướng dẫn đã được Ban Chỉ đạo xây dựng và đăng tải trên website: phongchongthientai.mard.gov.vn/Pages/Tai-lieu-truyen-thong-pctt.aspx).
Các chuyên gia khuyến cáo, để giảm thiểu thiệt hại do lũ quét gây ra, đối với các vùng có nguy cơ lũ quét cao, chính quyền và các cơ quan chức năng cần có những phương án cụ thể để phòng tránh như: Có phương án sơ tán người lên các vùng cao và những địa điểm an toàn, nhất là đối với người già, trẻ em.
Mỗi người dân cần nắm chắc và sử dụng thành thạo bản đồ nguy cơ ngập lụt, làm chủ các phương án sơ tán và chủ động trong phòng tránh. Chính quyền và các cơ quan chức năng thành lập các đơn vị xung kích cứu nạn để sẵn sàng làm nhiệm vụ giúp dân sơ tán, tìm kiếm, cứu trợ, cấp cứu người và bảo vệ tài sản của nhân dân trong thời gian có lũ quét...
Ngoài ra, người dân cần cảnh giác trước các dấu hiệu xuất hiện lũ quét như mưa lớn nhiều ngày ở vùng thượng lưu, nước sông hoặc suối chuyển màu đục, có tiếng động bất thường của đất đá hoặc âm thanh lạ trong lòng đất... Khi thấy các dấu hiệu trên, người dân cần nhanh chóng di chuyển khỏi khu vực có thể xảy ra lũ quét để đến nơi có vị trí cao hơn.
Khi trời mưa dông có thể kéo theo gió mạnh, ngập nước, thậm chí là lốc xoáy và sét đánh gây nguy hiểm cho mọi người. Người dân nên cẩn thận với các thiết bị điện, điện tử trong nhà bằng việc không sử dụng điện thoại có dây, điện thoại bàn khi trời mưa có sấm sét vì điện thoại có thể là nguyên nhân dẫn đến sét đánh...