Mô hình nuôi dê lấy thịt. Ảnh: Vũ Sinh
Kỹ thuật chăn nuôi dê
Trước bất kỳ một mô hình chăn nuôi nào, yếu tố con giống đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đặc biệt là trong kỹ thuật chăn nuôi dê sinh sản, giống đực tốt giống cái tốt ắt con sinh ra cũng có sức khỏe tốt, mau lớn.
Cách chọn giống
Lựa chọn những con dê cái lông bóng mềm, thân hình nở nang cân đối, ngực sâu, bầu vú nở rộng. Quanh khu vực bầu vú có nhiều mạch máu nổi nhìn thấy được. Ưu tiên chọn những con dê cái có quá trình sinh trưởng vượt trội nhất trong đàn từ lúc sơ sinh đến khi trưởng thành.
Đối với dê đực, lựa chọn những con ngoại hình vạm vỡ, khỏe mạnh, 4 chi vững chắc, nhanh nhẹn, hăng hái và đặc biệt 2 quả tinh hoàn to, đều.
Thức ăn chăn nuôi dê
Theo kỹ thuật chăn nuôi dê từ dân du mục, thức ăn chăn nuôi dê rất đa dạng bởi đây là loài ăn tạp: cỏ tự nhiên, cỏ bụi, lá cây, rơm rạ, củ quả, thức ăn tinh... Có thể thấy thức ăn cho chăn nuôi dê khá tương đồng với chăn nuôi trâu, bò. Trong khẩu phần ăn của dê, thức ăn thô chiếm khoảng từ 55 đến 70%, còn lại là thức ăn tinh.
Quy trình chăm sóc chăn nuôi dê theo độ tuổi
1. Dê con dưới 10 ngày tuổi
Ngay sau khi sinh, dê cần được lau khô, cắt rốn và cho bú sữa mẹ lần đầu. Khi cắt rốn cần người có kinh nghiệm, phải vuốt sạch máu và để lại 3-4cm cuống rốn. Dê con cần được giữ ấm, tránh tiếp xúc với môi trường bên ngoài nhiều vi khuẩn và mầm bệnh.
2. Dê con từ 11 đến 45 ngày tuổi
Cho dê bú sữa mẹ khoảng dưới 1lít/ngày, cho bú ban ngày và tách mẹ vào ban đêm. Giai đoạn này cho dê con theo mẹ là đủ sữa chứ không cần bổ sung sữa ngoài. Ngoài ra, lúc này dê con đã có thể ăn một số loại thức ăn dễ tiêu như: chuối chín, bột đậu nành và một số loại cỏ non sạch nên bà con cho ăn kết hợp.
3. Dê đang phát triển 46 ngày tuổi đến trưởng thành
Trong quá trình đang tuổi lớn, dê rất cần bổ sung khẩu phần ăn nên bà con có thể cho dê ăn kèm thức ăn tinh từ 50 đến 100g và tăng dần lên theo sự phát triển của dê. Trong giai đoạn này, dê con cũng sẽ đến lúc cai sữa mẹ và thức ăn chủ yếu cho dê là thức ăn tinh và các loại rau củ quả, ngũ cốc...
Sau 3 tháng, dê phát triển mạnh cần cho chăn thả cùng bố mẹ, cho ăn đa dạng các loại thức ăn thô, kết hợp lẫn thức ăn tinh. Nếu chăn nuôi dê thịt thì thông thường sau khoảng 6 tháng nuôi là bà con có thể xuất bán tùy theo cân nặng và nhu cầu thị trường nông sản.
Một số lưu ý về kỹ thuật chăn nuôi dê sinh sản
- Dê có chu kỳ động dục khoảng 21 ngày, thời gian mang thai cho đến khi đẻ 145 - 157 ngày. Bà con cần chú ý mốc thời gian này để sẵn sàng chuẩn bị dụng cụ đỡ đẻ trước 1 tuần trước ngày dê đẻ.
- 2 tháng cuối khi sắp đẻ là thời điểm dê có nhu cầu thức ăn cao nhất nên cần đảm bảo đủ lượng thức ăn để dê nuôi thai tốt nhất.
- Giai đoạn sắp đẻ cũng không nên chăn thả mà nhốt dê riêng chuồng với dê đực tránh dê đực làm phiền, giữ sức cho dê cái và tránh xẩy thai.
- Những con dê chửa lứa đầu cần xoa bóp bầu vú kích thích nhẹ cho tuyến sữa phát triển sau này nuôi con.
Chăn nuôi dê là một trong những nghề rất tiềm năng. Nếu nắm bắt tốt kỹ thuật chăn nuôi dê từ khâu chọn giống cho đến cách làm chuồng trại cùng cách chăm sóc theo giai đoạn độ tuổi chắc chắn bà con sẽ có nguồn thu không nhỏ từ mô hình chăn nuôi dê của mình.