JICA nỗ lực hỗ trợ phát triển kinh tế Việt Nam

Trong năm tài khoá của Nhật Bản, từ tháng 4/2023 đến tháng 3/2024, JICA đã ký kết các khoản vốn vay tổng giá trị lên tới 102,2 tỷ Yên (tương đương 678 triệu USD) (chưa bao gồm “Tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân”), mức cao nhất trong 6 năm qua kể từ năm 2017. Hợp tác kỹ thuật đạt 5,2 tỷ Yên (tương đương 35 triệu USD), quy mô lớn nhất thế giới trong cùng năm tài khoá. Viện trợ không hoàn lại đạt 1,1 tỷ Yên (tương đương 7,5 triệu USD) vốn cam kết.  

Ông Sugano, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam khẳng định, những chương trình và dự án kể trên đã kịp thời hỗ trợ Việt Nam phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19 và đóng góp cả về hạ tầng kinh tế và phát triển nguồn nhân lực, tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong trung và dài hạn.

Người dân và doanh nghiệp Nhật Bản tiếp tục thể hiện sự quan tâm lớn đến Việt Nam, quốc gia liên tục duy trì tăng trưởng ổn định và bền vững. Việt Nam là nước đứng đầu trong số các nước JICA đang triển khai hợp tác với việc cử 45 Tình nguyện viên Hợp tác hải ngoại Nhật Bản, 36 dự án đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp vừa và nhỏ của Nhật Bản trong lĩnh vực phát triển bền vững (SDGs), 24 dự án hợp tác kỹ thuật cấp cơ sở (Chương trình đối tác phát triển). Ngoài ra, Việt Nam là nước đứng thứ 2 thế giới với 9 dự án thuộc chương trình “Tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân” của JICA.  

Theo ông Sugano, với từng dự án cụ thể, JICA tập trung vào ba trụ cột trọng điểm.

Trụ cột về “tăng trưởng chất lượng cao”: Dự án Nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng ở TP Hồ Chí Minh là dự án xử dụng nguồn vốn vay đã khánh thành tháng 8/2024. Đây là nhà máy xử lý nước thải có công suất lớn nhất Việt Nam và được kỳ vọng sẽ cải thiện tình trạng ô nhiễm nguồn nước, vấn đề liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân. Ngoài ra, JICA cũng đang triển khai xây dựng nhà máy xử lý nước thải Yên Xá có quy mô lớn nhất tại Hà Nội, dự kiến sẽ hoàn thành thời gian tới. Bên cạnh đó, dự án tuyến Metro số 1 tại TP Hồ Chí Minh được nhiều người quan tâm cũng đã bắt đầu chạy thử và TP Hồ Chí Minh đang gấp rút chuẩn bị để sớm khai thác tuyến đường sắt đô thị này.

Với trụ cột về “hỗ trợ đối tượng dễ bị tổn thương”, theo ông Sugano, 8 ngày sau khi bão số 3 đổ bộ, theo đề nghị của chính phủ Việt Nam, JICA đã kịp thời cung cấp hàng hóa viện trợ khẩn cấp bao gồm máy lọc nước và tấm trải nhựa cho 2.000 hộ dân ở Yên Bái, một trong những tỉnh bị thiệt hại nặng nề. Ngoài ra, trong khuôn khổ dự án hợp tác kỹ thuật nâng cao năng lực giảm thiểu rủi ro lũ quét, sạt lở đất ở khu vực phía Bắc, đập Sabo giúp giảm thiểu rủi ro sạt lở đất đang được xây dựng từ tháng 9 tại tỉnh Sơn La.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, lễ khánh thành Dự án Khôi phục, Nâng cấp hệ thống thủy lợi Bắc Nghệ An - dự án sử dụng vốn vay, đã được tổ chức vào tháng 3/2024. Việc tăng diện tích tưới tiêu sẽ giúp cải thiện sinh kế của người dân nông thôn. Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khoẻ, JICA đang chuẩn bị triển khai dự án hợp tác kỹ thuật mới nhằm tăng cường phòng chống viêm gan virus - một căn bệnh truyền nhiễm thường gặp ở Việt Nam.

Với trụ cột “Phát triển nguồn nhân lực”, năm 2024 đánh dấu 10 năm thành lập Đại học Việt Nhật. Trường hiện có 1.110 sinh viên đang theo học, bao gồm sinh viên hệ cao học. Ngoài ra, trong Chương trình JICA Chair nhằm thúc đẩy nghiên cứu Nhật Bản, JICA đang phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam (VASS) để biên soạn sách chuyên khảo cho sinh viên nhằm cung cấp một cách tổng quan về lịch sử quan hệ Nhật Bản - Việt Nam, dự kiến, sách sẽ sớm được xuất bản.