Mới ngồi vào mâm cỗ, chủ nhà "hiếu khách" đã cầm chén rượu đầy ắp đến đặt sát chén của khách với câu quen thuộc "tối nhé" (tiếng địa phương có nghĩa là "đổi nhé"). Sau đó bất biết khách có đồng ý hay không, chủ nhà liền cầm lấy chén của khách uống một hơi, đồng thời mời khách cùng cạn chén. Khách chưa uống, chủ nhà cứ đứng chờ lấy lại cái chén của mình. Cách mời chào này rất hiệu quả và từng được coi là nét "văn hóa" mời rất riêng - một biểu hiện tỏ lòng hiếu khách được áp dụng nhiều năm qua ở huyện Văn Bàn (Lào Cai), sau này còn lan sang một số cơ quan và địa phương khác trong tỉnh.
Theo anh Lương Văn Thông, Trưởng Công an huyện Văn Bàn, chính sự hiếu khách theo kiểu "đổi chén" này đã khiến tai nạn giao thông do uống rượu bia mỗi năm cướp đi hàng trăm mạng người và nhiều người khác tàn tật.
Ở miền quê vùng cao Văn Bàn (Lào Cai) mỗi năm có hàng chục lễ hội, chưa kể cưới hỏi, vào nhà mới... Người ta nghĩ ra hàng ngàn lẻ một lý do để uống rượu, cốt sao chuốc cho nhau say mềm bằng việc đổi chén. Trong Tháng cao điểm An toàn giao thông (ATGT) được tổ chức với chủ đề "Phòng chống rượu, bia đối với người điều khiển phương tiện giao thông ", bên cạnh việc tuyên truyền Luật Giao thông đường bộ và các quy định về ATGT, nâng cao ý thức chấp hành luật và các quy định bắt buộc đối với người tham gia giao thông; lập lại hành lang ATGT đường bộ, ngăn chặn và xử lý các hành vi gây mất trật tự ATGT..., Ban chỉ đạo ATGT huyện đã nhấn mạnh về hiểm họa của việc lạm dụng rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông. Trong đó có ý kiến mạnh dạn đề nghị hạn chế, tiến tới chấm dứt thứ văn hóa "đổi chén" nhằm ngăn chặn và hạn chế tai nạn giao thông do uống rượu bia gây ra.
Trong 8 tháng qua, trên địa bàn tỉnh Lào Cai xảy ra trên 70 vụ TNGT, làm chết gần 40 người, bị thương hàng trăm người. Qua thống kê cho thấy, tai nạn xảy ra do lỗi chủ quan có liên quan đến rượu bia của người đi đường chiếm trên 90% số vụ TNGT. Riêng huyện Văn Bàn xảy ra trên chục vụ, đều liên quan đến sử dụng rượu bia quá mức cho phép. Vì vậy, tại tháng cao điểm này, lãnh đạo huyện Văn Bàn phát động phong trào hạn chế rượu bia, bỏ tục ép rượu nhau bằng hình thức "đổi chén". Huyện giao lực lượng chức năng tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi đối với người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng rượu, bia…Ngay sau lễ ra quân đầu tháng 9, cán bộ, chiến sỹ công an, đoàn viên thanh niên huyện Văn Bàn đã tổ chức diễu hành tuyên truyền Luật Giao thông đường bộ trên địa bàn thị trấn Khánh Yên đến trung tâm các xã, nơi tập trung dân cư tuyên truyền luật ATGT; khuyến cáo người dân không lạm dụng rượu bia, nhất là khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Theo Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, ông Hoàng Quốc Khánh: Để cuộc vận động thực sự có hiệu quả, giảm thiểu tai nạn giao thông, huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông./.
Lục Văn Toán - TTXVN.