Nguyên nhân gây nắng nóng là do ảnh hưởng của rìa phía Nam rãnh áp thấp có trục ở khoảng 23-25 độ Vĩ Bắc kết hợp với gió Tây Nam gây hiệu ứng phơn nên ngày 17/8, ở khu vực từ Nghệ An đến Phú Yên có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ C, có nơi trên 37 độ C. Độ ẩm tương đối thấp nhất ngày phổ biến 55-60%. Thời gian có nhiệt độ trên 35 độ C từ 11-16 giờ.
Do ảnh hưởng của nắng nóng và gió Tây Nam gây hiệu ứng phơn nên có nhiều nguy cơ xảy ra cháy nổ và hỏa hoạn ở khu vực dân cư do nhu cầu sử dụng điện tăng cao và nguy cơ cao cháy rừng ở các tỉnh Trung Bộ. Cấp độ rủi ro thiên tai do nắng nóng cấp 1.
Ngày 17/8, chỉ số nóng bức cực đại (HI- Heat Index) tại thành phố Hà Nội, thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), thành phố Hà Tĩnh (Hà Tĩnh) đều đạt mức 41-54 (mức nguy hiểm). Với mức nhiệt này, người dân có khả năng bị say nắng, kiệt sức thậm chí có thể bị sốc nhiệt nếu tiếp xúc với nắng nóng hoặc hoạt động thể chất kéo dài.
Dự báo chỉ số tia cực tím đạt mức cực đại trong ngày 17/8 như sau: Thành phố Hạ Long (Quảng Ninh) ở mức 9.0; thành phố Hải Phòng và Thủ đô Hà Nội ở mức 9.6; thành phố Huế (Thừa Thiên - Huế) ở mức 9.0; thành phố Đà Nẵng ở mức 9.9; thành phố Hội An (Quảng Nam) ở mức 9.8; thành phố Nha Trang (Khánh Hòa) ở mức 10.2; thành phố Cần Thơ ở mức 9.7. Thành phố Hồ Chí Minh ở mức 9.8 và thành phố Cà Mau (Cà Mau) ở mức 10.0.
Từ ngày 18-20/8, chỉ số UV cực đại tiềm năng tại các khu vực trên cả nước đều có nguy cơ gây hại rất cao (mức 9-10), riêng ngày 19/8, thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), thành phố Hải Phòng có nguy cơ gây hại cao (mức 7.0- 8.0); Thủ đô Hà Nội có nguy cơ gây hại trung bình (mức 5.0).
Để tránh tác hại của tia cực tím, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân khi ra đường vào thời điểm chỉ số tia cực tím đạt đỉnh trong ngày, từ 10-14 giờ, cần đội nón rộng vành, sử dụng ô, đeo mắt kính màu sậm, bịt kín khẩu trang và tránh nắng trong bóng râm, cây có bóng mát để hạn chế tác động từ tia cực tím.
Cùng với đó, mọi người nên bổ sung hoa quả tươi giàu vitamin C, giúp hạn chế tác động có hại từ tia cực tím; uống đủ khoảng 2-2,5 lít nước mỗi ngày; sử dụng kem chống nắng đều đặn mỗi khi ra ngoài, ngay cả khi trời nhiều mây.