Dù còn có đánh giá khác nhau, song cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin với người đồng cấp Ukraine Petro Poroshenko và các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) bên lề Hội nghị thượng đỉnh Á - Âu diễn ra ở Milan (Italy) cuối tuần qua đã mở ra những hy vọng mới giúp xử lý cuộc khủng hoảng Ukraine.
Thỏa thuận Minsk - nền tảng quan trọngTrả lời phỏng vấn kênh truyền hình NTV ngày 19/10, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh, Nga ủng hộ mọi nỗ lực thực thi Thỏa thuận lập lại hòa bình ở miền đông - nam Ukraine, ký kết tại Minsk (Belarus) hôm 5/9 vừa qua. Ông nhấn mạnh, Ukraine là quốc gia “gần gũi” nhất của Nga, do hai nước chia sẻ nhiều điểm tương đồng về lịch sử, văn hóa, dân tộc, ngôn ngữ. “Những gì diễn ra trong cuộc gặp giữa hai tổng thống cho thấy rằng, chúng tôi đang tìm ra cách thức giúp xử lý cuộc khủng hoảng, giúp đỡ những người anh em Ukraine định ra cách thức xây dựng và phát triển đất nước”, Ngoại trưởng Lavrov bày tỏ.
Cuộc gặp ngày 17/10 giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và các nhà lãnh đạo Đức, Pháp. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trước đó, ông Poroshenko cho biết, Moskva và Kiev đã đạt được sự đồng thuận trong việc cần phải thực hiện nghiêm Thỏa thuận Minsk. Theo ông, việc giám sát thực thi các điều khoản về lệnh ngừng bắn là yếu tố then chốt nhất, gắn với vai trò của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE). “Chúng tôi đồng ý rằng, cần sử dụng máy bay không người lái, cùng với các thiết bị khác như radar, camera quan sát để xác định xem ai là bên vi phạm lệnh ngừng bắn”, Tổng thống Poroshenko bày tỏ, đồng thời tuyên bố binh sĩ biên phòng Ukraine sẽ nối lại các hoạt động tuần tra ở nhiều khu vực trên tuyến biên giới với Nga.
Lực lượng ly khai ở đông - nam Ukraine cũng đã phát đi thông điệp tích cực. Ông Andrei Purgin - Phó Thủ tướng nước Cộng hòa Donetsk tự xưng (DPR) - nói rằng, DPR sẵn sàng ngừng chiến và rút quân cùng vũ khí khỏi “đường ranh giới” nếu như Nga đảm nhận vai trò là người bảo trợ cho tiến trình hòa bình ở đông - nam Ukraine. Ông cũng cho biết, Kiev và DPR đã thỏa thuận được 75% đường ranh giới. Tại những khu vực đã được phân định này, giao tranh gần như chấm dứt.
Mua bán khí đốt có bước đột pháHãng tin TASS (Nga) ngày 19/10 dẫn phát biểu của ông Poroshenko trên kênh truyền hình Ukraine cho biết: Kiev và Moskva đã được thỏa thuận sơ bộ về giá bán khí đốt mà Nga cung cấp cho Ukraine trong mùa đông tới. Mức giá được xác định là 385 USD/1.000 m3, thời hạn đến ngày 31/3/2015. Mức giá này rẻ hơn 100 USD/1.000 m3 mà Nga xuất sang các nước EU.
Khoản tiền mua khí đốt mà Ukraine nợ Nga cũng đã tìm được hướng giải quyết khả quan. Tính theo mức giá được xác định, Kiev “chỉ” phải trả cho Nga khoản nợ 4,55 tỉ USD, thay vì mức 5,5 tỉ USD như tính toán trước đây. Tổng Giám đốc Tập đoàn năng lượng Gazprom (Nga) Alexey Miller khẳng định, chính quyền Kiev đã chấp thuận sẽ chi trả 1,45 tỉ USD ngay trước khi Moskva “mở van” cung cấp khí đốt trở lại. Khoản nợ 3,1 tỉ USD sẽ được thanh toán chậm nhất là vào ngày 31/12 tới. Dự kiến, cuộc đàm phán tiếp theo về khí đốt sẽ được tổ chức vào ngày mai tại Brussels (Bỉ).
Khúc mắc lớn nhất hiện nay là khả năng chi trả của Ukraine, khi mà ngân sách của nước này đang ở trạng thái khủng hoảng trầm trọng. Ông Poroshenko cho biết, Kiev đang tìm kiếm các nguồn tài chính từ bên ngoài, trong đó có cả phương án “gõ cửa” Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Tổng thống Putin bày tỏ, Nga thấu hiểu tình hình thâm thủng tài chính của Ukraine; đồng thời hối thúc các đối tác EU thể hiện trách nhiệm, có biện pháp trợ giúp Kiev.
Hoài Thanh