Hai ngày sau khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua nghị quyết giải quyết vấn đề vũ khí hóa học của Syria, Tổng thống Syria Bashir Al - Assad “bóng gió” về điều kiện từ chức, đẩy Mỹ vào thế khó.
Từ chức để an toàn
Ngày 27/9 vừa qua, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) đã thông qua nghị quyết đưa vấn đề vũ khí hóa học của Syria vào quỹ đạo giải quyết với 100% số phiếu tán thành. Dù đã xuất hiện lời ca tụng rằng “ngoại giao có sức mạnh tới mức có thể tháo ngòi nổ thứ vũ khí chiến tranh nguy hiểm nhất một cách hòa bình”, nhưng không thể phủ nhận thực tế là tình hình Syria khó thay đổi sau sự xuất hiện của nghị quyết này. Giao tranh giữa quân chính phủ và lực lượng nổi dậy ở Syria vẫn diễn ra quyết liệt. Tổng thống Syria Bashir Al - Assad, “cái gai” trong mắt phương Tây, vẫn tại vị, thậm chí còn có dự đoán rằng ông Assad sẽ tiếp tục giữ vững chiếc ghế của mình tới tận năm 2018.
Tổng thống Assad trả lời phỏng vấn RaiNews24. |
Ông Assad dường như đang an toàn hơn so với trước thời điểm diễn ra vụ tấn công hóa học hôm 21/8 tại ngoại ô thủ đô Damascus khiến hơn 1.000 người thiệt mạng. Đơn giản là vì nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ đã làm Mỹ mất cớ phát động chiến tranh chống Syria. Cây gậy nhằm vào Syria tạm thời hạ xuống, nhưng điều đó không có nghĩa Mỹ sẽ từ bỏ can thiệp. Ông Assad dường như cũng biết rõ bước tiếp theo của Mỹ rất có thể là nhằm vào chính quyền do mình lãnh đạo, cái mà Mỹ gọi là “chế độ độc tài”. Có lẽ vì thế, nước cờ mới đã xuất hiện.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình RaiNews24 của Italia hôm 29/9, Tổng thống Syria cho biết ông sẵn sàng từ chức nếu điều đó giúp cải thiện tình hình Syria. Xem xét toàn bộ diễn biến câu chuyện Syria và phát biểu gần đây của ông Assad có thể thấy mong muốn từ chức của nhà lãnh đạo này không rõ ràng. Trong bối cảnh hiện nay, việc ông Assad đưa ra điều kiện từ chức trước tiên là nhằm chuyển hướng quan tâm chú ý, từ chủ đề “Chính phủ Syria từ chức” sang chủ đề “Tổng thống Syria từ chức”. Dù ra đi, nhưng một khi chính quyền ủng hộ ông Assad vẫn tồn tại thì tương lai của vị Tổng thống này vẫn được bảo đảm. Bên cạnh đó, việc ông Assad đưa ra điều kiện từ chức còn nhằm gây ảnh hưởng tới cuộc đàm phán hòa bình vòng 2 về vấn đề Syria tại Geneva vào trung tuần tháng 11 tới. Chính phủ Syria và phái chống đối chủ yếu ở nước này là “Liên minh Toàn quốc” đều cho biết sẽ tham gia hội nghị. Do đó, việc ông Assad tung ra điều kiện từ chức vào thời điểm này cho thấy hi vọng có thể chủ đạo nghị trình của hội nghị.
Đẩy mối lo sang Mỹ
Với những gì nêu trên, xem ra việc ông Assad đưa ra điều kiện từ chức không phải là tin tức tốt lành đối với Mỹ. Giống như Lybia, cuộc nội chiến hiện nay ở Syria là một phần của “Mùa Xuân Arập”. Trong khi đó, xem xét tình hình các nước như Tunisia, Ai Cập, Lybia, sau khi “Mùa Xuân Arập” đi qua sẽ thấy cho dù nhà độc tài bị hạ bệ, thậm chí là bị tiêu diệt, chính quyền mới lên thay vẫn không thể cải thiện được tình hình, loạn vẫn hoàn loạn. Liệu Syria sẽ trở thành ngoại lệ sau sự ra đi của ông Assad?
Câu trả lời có thể được nhìn thấy từ sự ô tạp và chia rẽ của phe chống đối. Tình hình Syria hiện nay đã không còn giống như hơn hai năm trước khi “Mùa Xuân Arập” bắt đầu tràn đến. Trong khi Chính phủ bắt đầu đứng vững trên nhiều địa bàn, phe chống đối bắt đầu rạn nứt. “Liên minh Toàn quốc” không còn là lực lượng mạnh mẽ đối kháng với chính phủ khi có hơn 30 nhóm vũ trang tuyên bố rời tổ chức này sau sự xuất hiện của nghị quyết Hội đồng Bảo an về việc giải quyết vấn đề vũ khí hóa học của Syria. “Mùi khủng bố” cũng bắt đầu lan tỏa.
Thoát khỏi sự can dự quân sự của Mỹ, Tổng thống Syria Assad dồn sức cho việc tấn công lực lượng nổi dậy, bao gồm cả nhóm Jabhat al - Nusra có quan hệ mật thiết với Al - Qaeda, đã bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố và nhóm thánh chiến “Quân đội Tự do Syria”. Nếu ông Assad từ chức, nỗ lực nêu trên bị dừng lại, các phần tử khủng bố sẽ có cơ hội phát triển nhanh chóng ở Syria. Một khi chúng giành quyền kiểm soát hoàn toàn ở một vài khu vực trong lãnh thổ Syria, việc này không những không phù hợp với lợi ích của Mỹ, mà còn gây ra tác động xấu đối với đồng minh cốt cán của Mỹ ở khu vực Trung Đông là Israel. Đó cũng là lý do tại sao sau khi Chính phủ Syria cam kết giao nộp vũ khí hóa học, Mỹ lập tức tuyên bố tạm dừng kế hoạch tấn công quân sự nhằm vào nước này. Còn khi trả lời phỏng vấn, ông Assad không ngừng nhấn mạnh tới vấn đề tấn công khủng bố với hàm ý nhắc nhở Mỹ rằng muốn cải thiện tình hình Syria trước tiên phải đẩy lùi và tiêu diệt khủng bố.
Hà Ngọc