Các quan chức ở Nga và Ukraine đang xem xét việc siết chặt các định chế bảo hộ thương mại để giữ giá lương thực không tăng quá nhanh trong bối cảnh đồng tiền của hai nước đang mất giá nghiêm trọng. Nga và Ukraine là hai nước xuất khẩu lúa mì lớn trên thế giới, thông qua các cảng ở Biển Đen đến khu vực châu Phi và Trung Đông. Tuy nhiên, việc đồng nội tệ của hai nước trượt giá mạnh trong năm ngoái đã khiến hàng hoá xuất khẩu có giá trị hơn, song cũng đẩy giá thực phẩm trong nước tăng lên.
Đồng ruble của Nga đã mất gần một nửa giá trị trong khi đồng hryvnia của Ukraine giảm hơn 70% so với đồng USD kể từ đầu năm 2014. So với cùng kỳ năm 2014 lạm phát giá lương thực trong tháng 1/2015 tại Nga tăng 20,7% và tại Ukraine tăng 30,1%.
Một cánh đồng lúa mì ở phía Nam thủ đô Moskva, Nga. Ảnh: Telegraph. |
Tính đến nay, các biện pháp kiểm soát giá của Moskva đạt được nhiều thành công hơn Kiev. Theo số liệu chính thức, trong tháng 1/2015, giá bánh mì ở Nga đã tăng 11% so với cùng kỳ năm 2014, trong khi ở Ukraine con số trên tăng 41%. Giá các loại thực phẩm chủ yếu dựa vào nhập khẩu đều tăng mạnh ở cả hai nước. Tình trạng tăng giá thực phẩm diễn ra ở hai nước đi ngược với xu hướng giá lương thực giảm trên toàn cầu.
Chính phủ hai nước đã tiến hành các biện pháp hạn chế xuất khẩu lúa mì để giữ giá bánh mì trong nước ổn định, và đang xem xét việc xuất thêm lúa mì và bột mì từ kho dự trữ để duy trì nguồn cung. Quan chức hai nước có thể siết chặt quy định xuất khẩu các mặt hàng chủ lực khác như lúa mạch, ngô và bột mì.
Trong số các biện pháp Moskva đã thực hiện cho đến nay, quan chức Nga đã áp đặt hạn ngạch không chính thức về xuất khẩu lúa mì trong tháng 12/2014 và đánh thuế xuất khẩu lúa mỳ từ tháng 2/2015. Trong khi đó, Kiev đã xác định hạn ngạch xuất khẩu lúa mì trong nửa đầu của năm 2015.
Tuy nhiên, bất kỳ biện pháp kiểm soát xuất khẩu lúa mỳ nào của Ukraine đều phụ thuộc vào sản lượng cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu trong nước và bổ sung kho dự trữ của nhà nước.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), năm 2015 Nga sẽ giảm tỷ trọng lúa mì xuất khẩu xuống còn 33,9% trong tổng sản lượng ước đạt 59 triệu tấn so với mức 35,6% trong tổng sản lượng 52 triệu tấn thu hoạch của năm ngoái. Trong khi đó, USDA ước tính Ukraine sẽ tăng tỷ lệ xuất khẩu lúa mỳ từ 43,8% trong tổng sản lượng 22,28 triệu tấn năm 2014 lên 44,4% trên tổng sản lượng dự kiến 24,75 triệu tấn của năm 2015.
ML (TTXVN)