Tập đoàn sản xuất chip hàng đầu của Mỹ Nvidia đang lên kế hoạch xây dựng một Trung tâm Nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Thượng Hải – Trung Quốc, trong bối cảnh Washington siết chặt kiểm soát xuất khẩu, khiến doanh số của hãng này tại thị trường chính Trung Quốc có nguy cơ sụt giảm.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, nước này đã quyết định tạm dừng một số biện pháp phi thuế quan áp đặt đối với các thực thể Mỹ nằm trong danh sách “thực thể không đáng tin cậy” và danh sách kiểm soát xuất khẩu.
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang, Bắc Kinh đã có động thái nới lỏng một phần các biện pháp kiểm soát xuất khẩu một số loại đất hiếm – nguồn nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghệ cao và hàng không vũ trụ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là sẽ đảo ngược các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip AI do chính quyền tiền nhiệm ban hành, trong nỗ lực điều chỉnh chính sách công nghệ và tăng cường vị thế cạnh tranh toàn cầu của Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7/5 cho biết sẽ sớm đưa ra thông báo chính thức về khả năng nới lỏng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip AI cho một số nước ở Vùng Vịnh.
Ngày 16/4, đa số các chỉ số chứng khoán toàn cầu đều giảm điểm, khi “đại gia” công nghệ Nvidia và nhiều công ty khác chịu tác động nặng nề do Mỹ siết chặt kiểm soát xuất khẩu một số chip máy tính tiên tiến được sử dụng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).
Hội đồng châu Âu đã thông qua quyết định sửa đổi Quy tắc chung về kiểm soát xuất khẩu công nghệ và thiết bị quân sự, đồng thời ban hành các kết luận mới nhằm định hướng chiến lược kiểm soát buôn bán vũ khí trong bối cảnh tình hình thế giới ngày càng phức tạp.
Truyền thông Mỹ đã bày tỏ lo ngại về tương lai chiến đấu cơ thế hệ thứ sáu F-47 sau khi Trung Quốc tuyên bố sẽ kiểm soát xuất khẩu một số mặt hàng liên quan đến đất hiếm hạng trung và hạng nặng. Điều này có thể giáng một đòn mạnh vào dự án F-47.
Bắc Kinh áp dụng biện pháp tăng cường kiểm soát xuất khẩu đất hiếm, tạo sức ép lên Washington trong cuộc chiến thương mại.
Việc Trung Quốc ngày 4/3 thông báo áp thuế bổ sung đối với một số hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ và đưa 15 thực thể của nước này vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, ngay sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp đặt thêm 10% thuế quan đối với các sản phẩm nhập khẩu của Trung Quốc kể từ 0h cùng ngày, đã đẩy cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới lên một nấc thang mới.
Trong khi thế giới tập trung vào các hành động của chính quyền Trump trong tuần đầu tiên, một công ty khởi nghiệp Trung Quốc đã làm dậy sóng ngành công nghệ toàn cầu với công cụ AI nguồn mở vượt trội, chỉ tốn một phần nhỏ chi phí so với đối thủ Mỹ như ChatGPT. Thành công này đặt ra thách thức lớn đối với biện pháp kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Mỹ.
Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip công nghệ cao của Mỹ có thể đã vô tình thúc đẩy sự thành công của chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) của công ty khởi nghiệp DeepSeek.
Ngày 13/1, Mỹ đã công bố quy định xuất khẩu mới đối với các chip điện toán tiên tiến được sử dụng cho trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm tạo điều kiện bán hàng cho các nước đồng minh và tăng cường hạn chế tiếp cận đối với một số nước.
Mọi khía cạnh của ngành kinh doanh dầu mỏ đều chịu sự ảnh hưởng ngày càng tăng của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), từ đội tàu chở dầu bí mật vận chuyển dầu thô lách lệnh trừng phạt, đến hậu cần và các công ty bình phong bán dầu.
Trung Quốc đang chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc chiến thương mại tiềm tàng với chính quyền Trump 2.0. Từ việc điều tra Nvidia, kiểm soát xuất khẩu khoáng sản quan trọng đến siết chặt chuỗi cung ứng UAV, Bắc Kinh đang tìm cách khai thác lợi thế phi thuế quan để tạo áp lực lên nền kinh tế Mỹ.
Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đáp trả của Trung Quốc có thể gây thiệt hại cho ngành năng lượng sạch đang phát triển và ngành công nghiệp quốc phòng của Mỹ, khi căng thẳng thương mại leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, các nhà phân tích cho biết.
Ngày 5/9, Mỹ công bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ hơn đối với các công nghệ quan trọng như máy tính lượng tử và thiết bị sản xuất chất bán dẫn.
Mặc dù các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ đã hạn chế hoạt động kinh doanh của Nvidia tại Trung Quốc, một trong những thị trường bán dẫn lớn nhất thế giới, nhưng công ty này vẫn đang trên đà bán được 12 tỷ USD chip trí tuệ nhân tạo (AI) tại nước này trong năm nay.
Ngày 26/6, các bộ trưởng thương mại và công nghiệp của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc nhóm họp tại Washington đã cam kết hợp tác về các vấn đề chiến lược, bao gồm an toàn trí tuệ nhân tạo (AI), kiểm soát xuất khẩu, chuỗi cung ứng năng lượng sạch và chất bán dẫn.
Các biện pháp trừng phạt và kiểm soát xuất khẩu của phương Tây nhằm mục đích "khuất phục" đối thủ của Mỹ, nhưng thay vào đó lại dẫn đến một "nền kinh tế ngầm" toàn cầu.