Vụ này, giống lúa lai Kim Ưu 18 lần đầu tiên được đưa vào gieo cấy tại huyện Ngân Sơn (Bắc Kạn). Tuy nhiên, khi người dân gieo mạ (vào đầu tháng 5), thì thấy cây mạ phát triển không bình thường.
Bà Đặng Thị Mai, thôn Đèo Gió, xã Vân Tùng, bên ruộng mạ Kim Ưu 18 của gia đình. Cây mạ dễ gãy và chết. |
Cây bị kéo dài thân lá, đốt dài và lá có màu xanh nhạt; cây mạ chỉ phát triển 2 hoặc 3 lá là dừng lại. Tại những ruộng mạ đủ tuổi, nhiều cây mạ bị gãy gục và chết, không thể đem cấy. Cụ thể, xã Vân Tùng có 35% số mạ đã gieo không đảm bảo, xã Bằng Vân là 30% và xã Thượng Quan là 40%.
Kim Ưu 18 là giống lúa lai của Trung Quốc, đã được Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cấp giấy phép kiểm dịch thực vật nhập khẩu. Giống lúa này cũng đã được Trung tâm Khảo nghiệm giống, sản phẩm cây trồng quốc gia cấp giấy chứng nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật. |
Theo ông Đào Xuân Sơn, Giám đốc Công ty cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Kạn, giống lúa Kim Ưu 18 được nhập từ Công ty cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang. Đây là loại lúa cho năng suất cao, chất lượng gạo ngon đã được đưa vào sử dụng ở nhiều tỉnh, thành như: Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng… Ở Cao Bằng từ năm 2012 đã đưa vào trồng khá nhiều với tổng số giống Kim Ưu 18 lên đến 10 tấn, diện tích gieo cấy trên 2.000 ha. Bắc Kạn lần đầu tiên đưa vào 1.000 kg giống, gieo cấy trên 200 ha ở huyện Ngân Sơn. Hiện nay, người dân mới chỉ gieo mạ 700 kg, còn 300 kg đã được thu hồi.
Cũng theo ông Sơn, nguyên nhân ban đầu được xác nhận do doanh nghiệp Trung Quốc trộn chất kích thích sinh trưởng GA3 không đều, dẫn đến tình trạng này. Công ty của Trung Quốc và Công ty cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang cũng đã có cam kết hỗ trợ đền bù số giống bị hỏng, đồng thời khuyến khích người dân vẫn cấy giống mạ không bị đột biến, nếu năng suất không đạt được như thuyết minh sẽ có đền bù thỏa đáng.
Công ty cổ phần vật tư kỹ thuật nông nghiệp Bắc Giang cam kết, đối với các hộ hiện nay đã mua giống Kim Ưu 18 nhưng chưa gieo thì đổi tại các đại lý lấy giống Đắc Ưu 11. Đối với các hộ đã gieo, có hiện tượng bất thường như trên thì công ty sẽ bù lại lượng giống Đắc Ưu 11 tương ứng với tỷ lệ mạ bị hỏng.
Bài và ảnh: Nguyễn Trình