Tự ngàn xưa, dân gian có câu: “Trăm bệnh đi vào từ miệng”. Thế mới biết, việc ăn và uống quan trọng đối với đời sống và sức khỏe con người như thế nào. Ăn, uống không chỉ là nguồn dinh dưỡng giúp cho trẻ nhỏ lớn lên, mà còn là nguồn năng lượng để duy trì và phục hồi sức khỏe sau khi làm việc vất vả, nặng nhọc của người trưởng thành. Song, nếu ăn uống không giữ gìn cẩn thận, không hợp vệ sinh, không đúng quy cách cũng gây ra bao điều phiền toái, bao bệnh hiểm nghèo ngay lập tức hoặc dần dà sẽ kéo đến.
Chính vì thế, ngày thường trong mỗi gia đình, bữa cơm đã được những bàn tay nội trợ tài hoa chăm lo tươm tất. Ngày Tết, bữa ăn lại càng được các bà, các chị chuẩn bị chu đáo. Bao loại thực phẩm tươi ngon được tẩm ướp gia vị phù hợp tạo nên những món ăn thơm ngon, những mâm cỗ thịnh soạn có sức khuyến rũ khác thường…, với lòng mong muốn đem lại niềm vui và sức khỏe cho gia đình, bạn bè trong những ngày đón Xuân mới.
Nhưng một bữa ăn ngon, nhiều chất dinh dưỡng, hương thơm ngào ngạt thực ra vẫn chưa đủ vì nếu cơ cấu bữa ăn không hợp lý thì cơ thể không thể hấp thụ nổi các chất dinh dưỡng. Vì vậy, bữa ăn ngày Tết, các chất dinh dưỡng như đường, đạm, chất béo…, phải có tỷ lệ 4-1-0,5 là thích hợp, kèm theo các loại rau xanh, chất xơ. Nếu thịt, mỡ chiếm tỷ lệ quá cao cơ thể rất khó hấp thụ, người ăn dễ có cảm giác đầy bụng, mệt mỏi, có khi còn rối loạn tiêu hóa.
Muốn bữa nào ăn cũng ngon, thường xuyên hấp dẫn, quyến rũ; các bà, các chị luôn thay đổi món và chế biến món phối hợp từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau. Đồng thời tổ chức ăn mỗi bữa cách nhau chừng 4-5 giờ để cơ thể có đủ thời gian tiêu hóa. Ngày Tết càng tránh dùng thực phẩm ôi thiu để chế biến món ăn, vì đó là nguồn gây tai họa trong ngày Xuân mới. Món ăn cần nấu chín, ăn nóng, hạn chế món nguội như giò, chả, thịt đông. Càng nên tránh ăn gỏi, thịt tái, tiết canh vì không khéo chúng dễ dẫn ta đón Xuân trong bệnh viện.
Đã nói đến ăn, ta cần bàn thêm chuyện uống. Vào những dịp gần Tết, trên thị trường thường xuất hiện nhiều loại rượu giả, nên việc chọn đồ uống cũng cần người thông thái. Với các bà, các chị và người ít dùng đồ uống có cồn thì chỉ cần nhâm nhi ly vang là đủ, vì trong vang có nhiều axít hữu cơ, chất đường cùng hương thơm hoa quả, nhiều chất sinh học với các engim. Lượng sinh tố B1, B2, B6, B12, PP, A, D, E khá phong phú, nhiều nguyên tố vi lượng như đồng, cô ban, kẽm, brôm, Fluo, Iốt nên ngoài tác dụng kích thích gây cảm giác hưng phấn ăn ngon, tiêu hóa tốt còn có tác dụng bồi bổ và chữa các bệnh huyết áp thấp, gan, mật, đại tràng. Song bất kể đồ uống gì có cồn ta cũng chỉ nên dùng chừng mực từ một đến hai ly cho tăng thêm khí thế, cho cảm hứng thanh xuân chứ đừng quá chén, sa đà mà sức xuân suy sụp, bởi sự quyến rũ của đồ uống có nồng độ cồn cao dễ đưa ta đến thăm chốn tử thần. Người say rượu do thần kinh của họ bị nhiễm độc, không làm chủ được hành vi, phong thái của mình, dễ bị mang tiếng với bạn bè và dễ xảy ra những tai họa không lường trước cho bản thân và gia quyến.
Đón Xuân mới, xin có đôi lời nhắn nhủ. Chúc anh em, bè bạn xa gần hưởng trọn những ngày Xuân tươi đẹp, ấm cúng, vui khỏe, yêu đời để cùng toàn dân đắp xây nước non Lạc Hồng thành vườn Xuân vĩnh cửu.
Chu Ngọc Tần