Toàn cảnh công trình xây dựng đập thủy điện Đại Phục Hưng ở Guba, Ethiopia ngày 20/7/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Tại cuộc họp, Việt Nam bày tỏ quan ngại về xu hướng nhiều dòng chảy quốc tế đang bị khai thác thiếu bền vững, không đảm bảo lợi ích chính đáng của các nước liên quan, nhất là các nước ở hạ nguồn.
Các báo cáo viên cảnh báo tác động môi trường, an ninh và ổn định của khu vực nếu các bên không thống nhất trong việc khai thác và sử dụng bền vững nguồn nước sông Nile; đề nghị các nước tiếp tục đối thoại, chia sẻ thông tin để hướng tới đạt được đồng thuận và hiểu biết chung về sử dụng nguồn nước; đánh giá cao vai trò và nỗ lực của Liên minh châu Phi (AU) trong việc thúc đẩy các bên tìm ra giải pháp cùng có lợi về vấn đề Đập GERD.
Các nước HĐBA đã chuyển thông điệp thống nhất kêu gọi Ai Cập, Ethiopia và Sudan đối thoại trên tinh thần hợp tác, thiện chí để sớm tìm ra giải pháp thỏa đáng, chấp nhận được cho tất cả các bên. Các ý kiến cũng đề nghị các bên tránh các tuyên bố hoặc hành động có thể khiến căng thẳng và nguy cơ xung đột leo thang, đồng thời ủng hộ vai trò trung gian hòa giải của AU trong vấn đề này.
Phát biểu tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ cho rằng việc sử dụng nguồn nước vì mục đích phát triển là quyền hợp pháp nhưng cho rằng việc sử dụng các nguồn nước quốc tế phải phù hợp với luật pháp quốc tế và cam kết của các nước liên quan, trên cơ sở hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông để đảm bảo sử dụng bền vững và chia sẻ công bằng các nguồn nước. Đại sứ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường pháp điển hóa và phát triển luật pháp quốc tế liên quan đến việc sử dụng bền vững các nguồn nước xuyên biên giới, bao gồm thông qua việc thực hiện “Công ước của Liên Hợp quốc về Luật sử dụng các nguồn nước liên quốc gia cho các mục đích phi giao thông thủy”.
Liên quan đến đập GERD, Đại sứ bày tỏ mong muốn các nước tiếp tục nỗ lực và phát huy các kết quả đã đạt được, đặc biệt trong thực hiện Tuyên bố về các Nguyên tắc đối với việc xây dựng đập GERD (DoPs 2015), đóng góp vào sự phát triển của khu vực. Đại sứ nhấn mạnh các tranh chấp cần được giải quyết bằng biện pháp hòa bình thông qua đối thoại, đàm phán, trong đó các bên cần phải tính đến quan điểm và lợi ích hợp pháp của từng nước trên tinh thần láng giềng hữu nghị và thiện chí cũng như phù hợp với luật pháp quốc tế và Thỏa thuận năm 2015.
Đại sứ ủng hộ vai trò và trách nhiệm của Liên minh châu Phi trong việc thúc đẩy đàm phán và trung gian hòa giải các vấn đề khu vực. Trong bối cảnh bế tắc hiện nay, AU cần nỗ lực hơn nữa trong hỗ trợ ba bên giải quyết các vấn đề còn tồn tại, bao gồm các vấn đề về pháp lý và kỹ thuật. Đại sứ cũng kêu gọi các bên cần tránh các hành động có thể làm leo thang căng thẳng và ảnh hưởng đến cơ hội đạt được giải pháp trong vấn đề này.