Việt Nam thúc đẩy quan hệ hợp tác thực chất, hiệu quả qua kênh ngoại giao nghị viện

Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu đã có cuộc trao đổi với các phóng viên đi theo đoàn về những kết quả nổi bật.  

Xin ông cho biết những nội dung quan trọng đạt được qua chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đến Maroc và Pháp lần này?

Trong khuôn khổ các chuyến thăm và làm việc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã có các cuộc hội đàm, hội kiến cấp cao với các nhà lãnh đạo nghị viện, chính phủ của hai nước. Qua đó, hai bên đánh giá lại những kết quả đã đạt được trong mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với hai nước nói chung, giữa Quốc hội Việt Nam với nghị viện bạn, từ đó thảo luận các giải pháp nhằm thúc đẩy thực chất, hiệu quả hơn nữa quan hệ hợp tác trong thời gian tới.     

Chuyến thăm chính thức Maroc lần này là chuyến thăm lãnh đạo cấp cao Nhà nước ta sau 14 năm. Từ những quan hệ tốt đẹp vừa qua, các nhà lãnh đạo Maroc bày tỏ rất trông đợi chuyến thăm. Các nội dung được hai bên chuẩn bị rất kỹ lưỡng và chuyến thăm đã góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước lên tầm cao mới một cách thực chất. Qua các cuộc gặp, làm việc tại Maroc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các nhà lãnh đạo Maroc thống nhất đánh giá quan hệ chính trị, ngoại giao giữa hai nước phát triển tốt đẹp.

Hai nước có nhiều điểm tương đồng, thời gian qua luôn ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn quốc tế. Maroc ủng hộ Việt Nam trong vai trò thúc đẩy hòa bình và an ninh trong khu vực và thế giới. Hai bên chia sẻ quyết tâm thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ hợp tác song phương; tăng cường quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, thương mại, đầu tư, công nghiệp, du lịch, giáo dục và giao lưu nhân dân tương xứng với quan hệ chính trị, ngoại giao.

Việt Nam coi Maroc là cửa ngõ tiếp cận thị trường khu vực Bắc Phi và châu Phi. Còn với bạn, Việt Nam là cửa ngõ đi vào thị trường khu vực Đông Nam Á. Các nhà lãnh đạo Quốc hội hai nước thống nhất trong hợp tác nghị viện sẽ duy trì cơ chế thăm nhau hai năm/lần của lãnh đạo Quốc hội hai nước; mỗi lần sẽ tổ chức hội thảo về một chủ đề cụ thể để có những nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm thật sự hữu ích giữa hai cơ quan lập pháp.

Trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, đại diện một số bộ, ngành và địa phương hai nước đã ký kết các văn kiện hợp tác, thiết lập quan hệ kết nghĩa những năm tới. Điều đó cho thấy việc thực hiện hợp tác một cách cụ thể, sinh động, ngày càng thực chất, hiệu quả.

Tại Pháp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và các nhà lãnh đạo của bạn thống nhất đánh giá mối quan hệ hai nước đang phát triển rất tích cực trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị, ngoại giao, hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục, giao lưu nhân dân… Bên cạnh đó, kết quả nổi bật thông qua kênh hợp tác giữa các địa phương, trong đó, mối quan hệ giữa quốc hội hai nước hết sức tốt đẹp.

Hai bên nhất trí thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ hợp tác song phương và hợp tác nghị viện. Các nhà lãnh đạo Pháp đều khẳng định ủng hộ việc sớm ký kết, phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam- Liên minh châu Âu (EVFTA), ủng hộ quan điểm của Việt Nam về giải quyết các vấn đề trong khu vực và thế giới trên nguyên tắc hòa bình, đối thoại và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Trong thời gian thăm bạn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và một số nghị sĩ Pháp đã gặp gỡ, làm việc với lãnh đạo 5 doanh nghiệp hàng đầu của Pháp để trao đổi, đối thoại về những chính sách, định hướng phát triển kinh tế, thương mại hai nước.

Đây cũng là dịp quảng bá, giới thiệu các tiềm năng, cơ hội để doanh nghiệp hai bên có thể mở rộng cơ hội hợp tác, đầu tư. Sự kiện đáng chú ý là tại thủ đô Paris, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã gặp gỡ gần 700 kiều bào đang sinh sống ở Pháp nhân kỷ niệm 100 năm Bác Hồ thành lập Hội Người Việt Nam tại Pháp; dự và phát biểu tại Hội nghị Hợp tác giữa các địa phương Việt Nam và Pháp lần thứ 11 tại thành phố Toulouse.    

Qua kênh hợp tác giữa các địa phương, theo báo cáo, hiện có 36 đối tác Pháp hợp tác với 50 đối tác Việt Nam, triển khai 335 dự án trên nhiều lĩnh vực và hình thức hợp tác này rất thành công. Cách thức tổ chức luân phiên hội nghị ba năm/lần, lần này ở Toulouse (Pháp), ba năm nữa tổ chức ở Hà Nội (Việt Nam). Các nội dung tại các cuộc gặp gỡ, đối thoại giữa các doanh nghiệp tập trung thảo luận định hướng hợp tác trong nhiều lĩnh vực, từ văn hóa vật thể, phi vật thể; biến đổi khí hậu đến hợp tác lĩnh vực y tế, hợp tác phát triển kinh tế theo hướng bền vững.

Ông có thể cho biết những kết quả hoạt động tại Vương quốc Bỉ, qua các cuộc hội kiến với các nhà lãnh đạo Nghị viện châu Âu (EP), Ủy ban châu Âu (EC) và các nhà lãnh đạo Bỉ?

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã có các cuộc trao đổi thẳng thắn, cởi mở, thực chất về các nội dung liên quan EVFTA và Hiệp định Bảo hộ đầu tư. Tuy còn một số khác biệt giữa hai bên, nhưng các nhà lãnh đạo EP, EC và Nghị viện Bỉ đều khẳng định sẽ làm hết sức mình để hai hiệp định quan trọng này sớm được ký kết, phê chuẩn ngay sau khi EP bắt đầu nhiệm kỳ mới, xem đây là hai hồ sơ ưu tiên trong quá trình chuyển giao giữa hai nhiệm kỳ của EP, xuất phát từ những lợi ích to lớn và cơ hội rộng mở mà hai hiệp định này mang lại cho cả Việt Nam, EU và các nước thành viên của EU.

Hai bên khẳng định việc sẵn sàng đối thoại cởi mở, thẳng thắn về một số vấn đề hiện nay còn khác biệt để đi đến nhận thức chung, tiếp tục thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa Việt Nam và EU trong thời gian tới.

Ông có thể chia sẻ về kết quả chuyến tham dự Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 140 (IPU-140) tại Qatar của Chủ tịch Quốc hội nước ta?

Kết thúc chuyến thăm làm việc với Nghị viện châu Âu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã tham dự Đại Hội đồng IPU-140 tại Doha, Qatar. Có thể nói, đất nước Qatar chuẩn bị rất chu đáo dù thời gian chuẩn bị ngắn, chỉ trong vòng 6 tháng trong khi bình thường là hai năm. Lần này, Đại hội đồng thu hút thành viên tham dự rất đông, với 1.600 đại biểu của 162 quốc gia, đặc biệt là có sự tham dự của gần 80 người đứng đầu nghị viện.

Đây có lẽ là kỳ Đại hội đồng thu hút rất đông sự tham dự của nghị viện các nước. Chủ đề chung của Đại hội đồng lần này là “Nghị viện là nền tảng để tăng cường giáo dục vì hòa bình, an ninh và pháp quyền”. Tôi thấy chủ đề này gắn với cuộc sống, cũng như nhu cầu của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Từ các bài phát biểu khai mạc, đến các bài phát biểu chính của các nhà lãnh đạo IPU, của Chủ tịch IPU và Tổng Thư ký IPU, Tổng Thư ký Liên hợp quốc và sự tham gia của nước chủ nhà chứng tỏ chủ đề lần này rất là tập trung.

Trong ngày làm việc đầu tiên của Đại hội đồng, Chủ tịch Quốc hội nước ta là người phát biểu thứ hai. Trong bài phát biểu, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá rất cao vai trò của IPU, các chủ trương, nghị quyết của IPU khuyến nghị cho các nghị viện thành viên triển khai rất thành công. Đối với chủ đề này, Chủ tịch Quốc hội nêu nhiều vấn đề đánh giá, trong đó có liên hệ với Việt Nam. Đặc biệt Chủ tịch đã nêu bật vấn đề được quan tâm nhất là củng cố môi trường hòa bình để phát triển, có hòa bình là có tất cả.

Kiến nghị thứ hai đối với nghị viện là phải hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, có khuôn khổ pháp lý thì mới xây dựng nhà nước pháp quyền. Thứ ba, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị IPU tiếp tục đổi mới, cải cách để chương trình nghị sự và nghị quyết đi vào đời sống và thực chất. Vấn đề thứ tư, với những khuyến nghị của IPU thì các nước thành viên phải tổ chức thực thi thì mới công bằng, quốc gia thực thi chỉ ở cấp độ quốc gia thì hiệu quả không cao. Kiến nghị cuối cùng, đó là cần thường xuyên trao đổi trên trường quốc tế những vấn đề quan trọng để chia sẻ, tăng cường hơn nữa đối thoại để giảm bớt những căng thẳng, tiêu cực.

Bên lề hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã được nước chủ nhà đón tiếp trân trọng. Thủ tướng Qatar thu xếp thời gian chào đón Chủ tịch Quốc hội, bày tỏ ấn tượng trước sự phát triển của Việt Nam, đặc biệt là vai trò của Việt Nam trong gìn giữ môi trường hòa bình, hợp tác và phát triển. Thủ tướng mong muốn trong hợp tác với Qatar, Việt Nam sẽ mở ra các ngành hợp tác mới hơn. Ví dụ trước đây là dầu khí và lao động ngành xây dựng, hiện nay bạn mong muốn mở rộng sang các lĩnh khác như thương mại, y tế, dịch vụ, du lịch...

Tại cuộc gặp với Chủ tịch Hội đồng Shura (Nghị viện) Qatar - tương đương cơ quan lập pháp, lãnh đạo bạn tiếp Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân với tinh thần rất đặc biệt. Chia sẻ chân thành rằng rất yêu quý Việt Nam, ông cho rằng Việt Nam là một quốc gia, là điểm sáng trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây. Ông nói: Chủ tịch Quốc hội và Đoàn đại biểu cấp cao hãy coi Qatar như nhà mình!

Sau khi Chủ tịch Quốc hội  Nguyễn Thị Kim Ngân nhận xét về công tác tổ chức chu đáo, tận tình của nước chủ nhà đối với các đoàn đại biểu, Chủ tịch Hội đồng Shura Qatar cho biết Qatar đã nghiên cứu cách tổ chức IPU-132 tại Việt Nam và trong đó có nhiều kinh nghiệm quý báu bạn đã thu hoạch được để tổ chức IPU-140 lần này.

Tại Qatar, bên lề hội nghị, Chủ tịch Quốc hội  Nguyễn Thị Kim Ngân theo đề xuất của nhiều chủ tịch Nghị viện các nước, đã dành thời gian gặp gỡ Chủ tịch Duma quốc gia (Hạ viện) Nga, Chủ tịch Quốc hội Iran, Kazakhstan, Sri Lanka, Gruzia; tiếp lãnh đạo Đoàn đại biểu Quốc hội (Nhân đại) Trung Quốc; Chủ tịch IPU, Tổng Thư ký IPU…

Các cuộc gặp gỡ này là hoạt động rất quan trọng trong hoạt động đa phương. Những cuộc gặp gỡ bên lề nhằm thúc đẩy hợp tác phát triển, cùng các bên thảo luận những những gì đang diễn ra trên thế giới, cùng nhau bàn những vấn đề làm thế nào để giữ môi trường hòa bình hợp tác và phát triển.

Trong chuyến công tác lần này của Chủ tịch Quốc hội  Nguyễn Thị Kim Ngân có gần 50 hoạt động. Chúng tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng và Chủ tịch Quốc hội cùng các thành viên trong đoàn nỗ lực tập trung hoàn thành chuyến công tác. Có thể thấy rằng, các hoạt động vừa qua hết sức thiết thực, thực chất. Tất nhiên còn nhiều việc phải triển khai tiếp để thành công đem lại sự lan tỏa chung của quan hệ giữa nước ta với các nước. Thông qua các cuộc làm việc, các bên đều khẳng định phải tăng hợp tác, trao đổi đoàn trong thời gian tới, trên tinh thần đặt ra các mục tiêu cụ thể, mang lại hiệu quả thực chất ngay trong hoạt động của Quốc hội, từ đó góp phần thúc đẩy hợp tác phát triển giữa Việt Nam với các nước.

Trân trọng cảm ơn ông!