Phó Thủ tướng biểu dương UBND thành phố đã ban hành quy chế quản lý các chương trình, đề tài, dự án, đề án khoa học và công nghệ nhằm đổi mới cơ chế quản lý, xây dựng thể chế, chiến lược khoa học công nghệ đến năm 2020. Phó Thủ tướng cho rằng: Giảm nhu cầu vốn bằng con đường khoa học công nghệ mới là lâu dài; cần phải nâng đóng góp của khoa học công nghệ lên hàng đầu, tiếp đến mới là năng suất lao động và vốn; giải pháp công nghệ và sản phẩm phải hữu ích với xã hội; muốn đổi mới được công nghệ thì phải xác định sản phẩm đi theo đúng nhu cầu thị trường, phải dự báo sản phẩm đúng. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Danh mục các sản phẩm công nghệ của Hà Nội phải mang tính chủ lực, trong số đó chọn lọc một số làm sản phẩm quốc gia.
Tại buổi làm việc, thành phố Hà Nội đã đề xuất 17 nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ để phát triển thành sản phẩm quốc gia, trong đó tập trung nghiên cứu, thiết kế trung tâm gia công khuôn mẫu công nghệ cao với phần mềm đồng bộ; xây dựng ngành thiết kế, sản xuất ô tô điện tiết kiệm năng lượng, ô tô tải, ô tô chở người 5 – 7 chỗ có tỷ lệ nội địa hóa cao; chế tạo hệ thống điện năng lượng mặt trời, máy phát điện sử dụng năng lượng gió… Hà Nội cũng đề xuất nghiên cứu, thiết kế tích hợp hệ thống tự động hóa tòa nhà, hệ thống kiểm soát vé và báo chặng cho giao thông công cộng, hệ thống mạng tự động điều khiển giao thông, thoát nước của thành phố; phát triển công nghiệp phần mềm thành công nghiệp chủ lực sản xuất, gia công các phần mềm phục vụ kinh tế - xã hội và xuất khẩu…
Thành phố đã ưu tiên bố trí vốn ngân sách cho phát triển khoa học và công nghệ với 2% tổng chi ngân sách hàng năm. Trong 5 năm (2006 – 2010), ngân sách nhà nước đầu tư cho hoạt động khoa học và công nghệ của thành phố đạt gần 1.740 tỷ đồng, tăng từ 174,7 tỷ đồng vào năm 2006 lên trên 646 tỷ đồng vào năm 2010, gấp 3,7 lần. |
Đối với đề xuất của Hà Nội về cơ chế phát huy vai trò động lực của khoa học và công nghệ phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững của thành phố giai đoạn 2011 – 2020, Phó Thủ tướng cho rằng: Cần có cơ chế chính sách hỗ trợ khắc phục rủi ro trong hoạt động khoa học công nghệ, đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng khoa học công nghệ. Bên cạnh đó, cần xem xét việc phê duyệt, giao đề tài và tài chính, từ đó đổi mới cơ chế tài chính, sử dụng đồng tiền hiệu quả.
Về công việc sắp tới, Phó Thủ tướng yêu cầu Nhà nước phải giao nhiệm vụ kế hoạch rõ hơn nữa trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Người đứng đầu thành phố hàng năm phải tổ chức gặp gỡ giới khoa học, công bố những đặt hàng của thành phố và giao nhiệm vụ cụ thể, đi kèm với đó là công khai những chính sách khuyến khích họ tham gia vào lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
Gợi ý về một mô hình gặp gỡ “3 nhà” để cung- cầu gặp nhau, Phó Thủ tướng đề nghị bên cạnh hình thức tổ chức chợ công nghệ quốc gia, gặp mặt giữa nhà khoa học, nhà quản lý, nhà doanh nghiệp hàng năm, một công cụ hết sức quan trọng khác là xây dựng chợ công nghệ trên mạng. Sở Khoa học – Công nghệ Hà Nội nghiên cứu làm trang thông tin điện tử để người có nhu cầu thiết bị công nghệ mới nạp thông tin.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị Hà Nội nghiên cứu, giúp Chính phủ có phương cách hữu hiệu trong việc tranh thủ chất xám của các nhà khoa học từ 60 tuổi trở lên, tránh lãng phí nguồn lực, bởi Hà Nội là nơi tập trung nhiều giáo sư nhất. Qua thực tiễn này sẽ giúp Chính phủ khái quát được việc sử dụng nguồn lực để sửa đổi các chính sách cho phù hợp.
Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Thảo cũng thẳng thắn thừa nhận: Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển của Hà Nội còn hạn chế, chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế so sánh của Thủ đô, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH – HĐH. Việc nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất kinh doanh và công tác quản lý còn yếu. Nguyên nhân chính bắt đầu từ nhận thức của người đứng đầu các cơ quan chưa thực sự sâu sắc, chưa thấy rõ vai trò của khoa học nên trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện chưa triệt để.
Giai đoạn 2011 – 2015, thành phố sẽ tập trung nghiên cứu, ứng dụng các công nghệ quản lý tiên tiến phục vụ quản lý nhà nước; đổi mới công nghệ, áp dụng các công nghệ mới, công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng vào lĩnh vực công nghiệp, đảm bảo các hàng hóa được sản xuất theo các tiêu chuẩn quốc tế; phát triển các ngành công nghệ mũi nhọn và các sản phẩm ưu tiên thuộc các lĩnh vực cơ khí, tự động hóa, điện tử, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới.
Chu Thanh Vân