Đến nay, Việt Nam đã trải qua 4 “làn sóng” COVID-19, trong đó có những thời điểm diễn ra các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước. Xin đồng chí cho biết, TTXVN đã tổ chức thông tin tuyên truyền phòng chống COVID-19 như thế nào để hoàn thành trọng trách một cơ quan Thông tấn quốc gia?
Báo chí chính thống luôn giữ vai trò chủ đạo trong thông tin tuyên truyền đối nội, đối ngoại về tình hình đất nước cũng như trong các vấn đề có tác động mạnh mẽ đến xã hội. Là cơ quan thông tấn có nhiệm vụ chính trị cung cấp tin nguồn đến hệ thống báo chí, TTXVN xác định rõ vai trò định hướng thông tin trong dòng chảy các sự kiện sôi động ở cả trong và ngoài nước. Dịch bệnh COVID-19 có thể coi như một “đại thảm họa” quy mô toàn cầu mang tên Corona, ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống xã hội, mà còn tạo ra làn sóng thông tin đa chiều phổ biến trên mọi nền tảng. Giữa biển thông tin ấy, TTXVN giữ vững quan điểm thông tin vừa cập nhật kịp thời diễn biến dịch bệnh để người dân không lơ là, chủ quan; vừa cẩn trọng để không gây tâm lý hoang mang, không làm xáo trộn xã hội; đảm bảo thực hiện thành công “mục tiêu kép” theo tinh thần chỉ đạo của Đảng và Chính phủ.
Phó Tổng Giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang phát biểu trong một phiên họp Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID - 19. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Có thể nói đây là một trong những chiến dịch thông tin được TTXVN triển khai một cách bài bản, điều chỉnh kịp thời theo từng giai đoạn diễn biến của dịch bệnh, từng đợt thay đổi trạng thái của công tác phòng chống dịch, đặc biệt trong bối cảnh đồng thời thực hiện nhiều tuyến thông tin quan trọng của đất nước như Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN 2020, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026… Các tuyến thông tin được triển khai theo đúng các kế hoạch được xây dựng chi tiết và luôn có yếu tố “COVID-19” - yếu tố làm nên sự khác biệt về thông tin và hình ảnh của các sự kiện quan trọng mang tính chu kỳ này. Do có sự chuẩn bị kỹ lưỡng nên các tuyến tin này của TTXVN đạt hiệu quả tuyên truyền cao, tạo sự ổn định xã hội, góp phần vào thành công của các sự kiện trọng đại của đất nước thời gian qua.
Để triển khai tuyến thông tin về phòng, chống COVID-19, TTXVN đã huy động mọi nguồn lực, phát huy thế mạnh của cơ quan báo chí đa phương tiện chủ lực quốc gia. Ngay khi dịch bệnh bùng phát từ đầu năm 2020, TTXVN đã ban hành Kế hoạch số 72/KH-TTX về thông tin, tuyên truyền công tác phòng, chống dịch COVID-19 đến các đơn vị trong toàn ngành để triển khai đồng bộ với sự tham gia của các đơn vị thông tin nguồn, các đơn vị báo chí xuất bản cùng hệ thống 63 cơ quan thường trú trong nước và 30 cơ quan thường trú ngoài nước. TTXVN đã sớm xây dựng chuyên trang https://ncov.vnanet.vn/ để cập nhật thông tin về dịch bệnh COVID-19 đến đông đảo công chúng trong và ngoài nước bằng ngữ tiếng Việt và tiếng Anh dưới các loại hình văn bản, ảnh, truyền hình, đồ họa… Các đơn vị trong ngành mở nhiều chuyên mục và dòng sự kiện liên quan đến phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
Các phóng viên của TTXVN dù tác nghiệp ở trong hay ngoài nước đều bám sát diễn biến dịch tại địa bàn được phân công để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Các đơn vị ở Tổng xã có sự phối hợp chặt chẽ với các nhóm phóng viên ở thực địa để truyền tải thông tin một cách nhanh nhất, chính xác nhất sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng và Chính phủ; cập nhật toàn diện về công tác phòng chống dịch để người dân trong nước hiểu đúng về bản chất của dịch bệnh nhưng cũng không gây hoang mang, lo lắng; làm cầu nối để Chính phủ nắm bắt được những khó khăn của người dân và doanh nghiệp do tác động của dịch; cổ vũ và chia sẻ với những khó khăn của các lực lượng trên tuyến đầu; lan tỏa những tấm gương, sự đóng góp của các nhà khoa học, cộng đồng, doanh nghiệp cho công tác phòng chống dịch và kịp thời phê phán các biểu hiện lệch lạc và phản bác kịp thời với những thông tin sai trái. Bên cạnh đó, TTXVN cũng thông tin về chiến lược chống dịch của các quốc gia, các tiến bộ về y học và công nghệ, phân tích những bài học kinh nghiệm của các nước để các cơ quan hữu quan của Việt Nam có thể tham chiếu khi đưa ra các quyết sách trong phòng, chống dịch.
Qua các sản phẩm thông tin đối ngoại, TTXVN đã mang đến cho bạn bè quốc tế một hình ảnh Việt Nam kiên cường chống dịch luôn đặt sức khỏe và tính mạng con người lên trên hết. Những câu chuyện của người nước ngoài sau khi được chăm sóc, điều trị COVID-19 ở Việt Nam, sự chia sẻ vật tư y tế của Việt Nam với nhiều nước trên thế giới vào những thời điểm khó khăn của dịch bệnh đã giúp lan tỏa mạnh mẽ hình ảnh một đất nước Việt Nam có trách nhiệm và nhân văn. Nhiều sản phẩm thông tin đồ họa của TTXVN đã được Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới sử dụng làm tài liệu tuyên truyền chính thức trong công tác phòng chống dịch.
Tác nghiệp tại những điểm dịch, phóng viên sẽ đối mặt với nhiều nguy cơ lây nhiễm, vậy cơ quan TTXVN đã trang bị và tập huấn nghiệp vụ ra sao cho phóng viên được phân công vào vùng dịch để vừa hoàn thành nhiệm vụ thông tin vừa bảo đảm cao nhất an toàn về con người?
TTXVN luôn tự hào với truyền thống xung kích, đi đầu trên mặt trận tư tưởng, văn hóa. Những phóng viên chiến trường thông tấn đã không quản ngại hy sinh, có mặt tại những mặt trận nóng bỏng nhất trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Cuộc chiến không tiếng súng với đại dịch COVID-19 cũng cam go với những rủi ro luôn tiềm ẩn, kẻ thù vô hình len lỏi trong đời sống thường nhật…
Phóng viên Cơ quan thường trú TTXVN tại Hải Dương tác nghiệp tại chốt kiểm dịch phòng chống COVID-19 xã Lê Lợi, thành phố Chí Linh trong đêm giao thừa Tết Tân Sửu 2021.
Trong bối cảnh mọi hoạt động đều chịu ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19, lãnh đạo TTXVN đã kịp thời chỉ đạo hoạt động tác nghiệp như ban hành hướng dẫn tác nghiệp an toàn, tổ chức các buổi trao đổi kiến thức bảo hộ cho người và bảo đảm cho phương tiện; xây dựng quy trình sản xuất thông tin theo từng lớp từ trung tâm đến vòng ngoài trực tiếp tiếp xúc với thực địa; thiết lập các khu vực đệm như phòng khử trùng trang thiết bị, thay trang phục, đồ bảo hộ…
Các phóng viên thường trú ở trong và ngoài nước nhanh nhạy áp dụng các phương thức tác nghiệp mới, vừa đảm bảo chất lượng và tiến độ thông tin vừa vượt qua khó khăn trong tiếp cận hiện trường hay phỏng vấn các chuyên gia, khách mời để phòng tránh nguy cơ lây nhiễm. Tuy vậy, để có được những hình ảnh ghi lại cuộc sống nơi vùng dịch; sự quyết liệt, cố gắng của lực lượng tuyến đầu, một số phóng viên thông tấn ở nước ngoài cũng không tránh khỏi bị nhiễm bệnh, phóng viên một số địa bàn trong nước vô tình tiếp xúc trực tiếp với các ca dương tính với virus SARS-CoV-2.
Lãnh đạo và Công đoàn TTXVN đã kịp thời có thư động viên, chia sẻ; khen thưởng kịp thời, hỗ trợ về mặt tinh thần để các phóng viên vượt qua giai đoạn khó khăn, vững tâm công tác. Thời gian gần đây, được sự tạo điều kiện của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống dịch bệnh COVID-19 và Bộ Y tế, nhiều phóng viên của TTXVN đã được tiêm chủng để bảo vệ bản thân và gia đình trước nguy cơ lây nhiễm.
Chủ trương của Chính phủ là hoàn thành mục tiêu kép vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế, vậy lãnh đạo TTXVN đã chỉ đạo thực hiện tuyến tin này như thế nào, đến nay đã có kết quả ra sao, thưa Phó Tổng Giám đốc?
TTXVN nhận thức đây là một thách thức đối với đất nước và việc thực hiện mục tiêu kép là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước. Không làm tốt công tác chống dịch thì không thể phát triển kinh tế-xã hội và ngược lại nếu không phát triển kinh tế-xã hội sẽ không có đủ điều kiện để chống dịch có hiệu quả.
Phóng viên Truyền hình Thông tấn tác nghiệp tại khu cách ly đặc biệt.
Với vai trò một cơ quan thông tin chủ lực, TTXVN đã tổ chức thông tin để góp phần giảm thiểu những “xung đột” về mặt chính sách giữa các địa phương, các ngành; nêu các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện các quy định về phòng, chống dịch cũng như phát triển kinh tế và ổn định xã hội để các cơ quan chức năng phối hợp giải quyết; thông tin về các cách làm hay, mô hình hiệu quả của các địa phương. Sau những thông tin phản ánh về những bất cập trong việc triển khai các biện pháp, phòng chống dịch của các địa phương như tỉnh Đồng Nai cách ly người về, đến từ TP Hồ Chí Minh gây khó khăn hoạt động của người dân và doanh nghiệp, tỉnh Đồng Nai cũng đã có những điều chỉnh phù hợp hơn.
Mạng lưới phóng viên thường trú của TTXVN tại 30 cơ quan thường trú ngoài nước đã tích cực đưa tin về những thay đổi trong chiến lược chống dịch của các quốc gia cũng như việc ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm soát dịch; mở cửa trở lại sau khi triển khai tiêm phòng vaccine toàn dân. Đây là những thông tin hữu ích để lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng đưa ra các chỉ đạo, quy định phù hợp giúp công tác phòng, chống dịch đạt hiệu quả cao. Thực tế cho thấy nước ta đã không chỉ chống dịch tốt mà kinh tế vẫn đạt tăng trưởng. Vị thế của Việt Nam được quốc tế đánh giá cao hơn chính từ những kết quả đạt được trong phòng, chống dịch thời gian qua.
Đợt bùng phát dịch thứ 4, trước tình hình dịch bệnh có diễn biến mới, Thủ tướng Chính phủ đã nêu quan điểm chỉ đạo mới, “chuyển trạng thái phòng chống dịch từ phòng ngự sang chủ động tấn công, song phải hài hòa giữa phòng ngự và tấn công, bảo đảm hiệu quả cao nhất”. Xin đồng chí cho biết, TTXVN đã có những định hướng gì trong thông tin để thực hiện chủ trương này?
Trong bất kỳ giai đoạn phát triển nào của đất nước, các cơ quan báo chí chủ lực, trong đó có TTXVN, luôn có những đóng góp tích cực được Đảng và Nhà nước ghi nhận. Sự tận tụy, trách nhiệm và sáng tạo của đội ngũ những người làm báo được thể hiện qua các tác phẩm báo chí chất lượng có khả năng khơi dậy lòng yêu nước, tạo nên sức mạnh tinh thần đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Phóng viên báo Tin tức phỏng vấn lãnh đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội trong công tác hỗ trợ người lao động gặp khó khăn do dịch COVID-19.
Từ khi dịch bệnh bùng phát đến nay, TTXVN luôn xác định chiến lược thông tin tuyên truyền về phòng, chống dịch bệnh là xuyên suốt, không thay đổi. Tùy từng giai đoạn diễn biến của dịch bệnh, TTXVN đã kịp thời có những điều chỉnh, tập trung thông tin theo trọng tâm, trọng điểm để đạt hiệu quả tuyên truyền cao nhất.
Giai đoạn đầu, TTXVN chú trọng thông tin nhằm tạo sự thay đổi nhận thức của người dân đối với dịch bệnh. Trong các giai đoạn tiếp theo, TTXVN tập trung thông tin tạo sự đồng thuận đối với công tác phòng, chống dịch, sự chuyển trạng thái trong kiểm soát tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp.
Trong cuộc chiến chống COVID-19 hiện nay, TTXVN xác định trọng tâm tuyên truyền về ý nghĩa căn cơ, lâu dài, mang tính quyết định của chiến lược vaccine ngừa COVID-19 nhằm sớm tạo được miễn dịch trong cộng đồng; thông tin để các tầng lớp nhân dân hiểu, chia sẻ và đồng hành cùng Đảng và Nhà nước trong nỗ lực tiếp cận các nguồn vaccine an toàn một cách sớm nhất (vũ khí để tấn công dịch bệnh) và tiếp tục phát huy tinh thần mỗi người dân là một chiến sĩ tham gia chống dịch.
Bên cạnh đó, TTXVN cũng triển khai thông tin đối ngoại để bạn bè quốc tế hiểu hơn về những nỗ lực phòng chống đại dịch COVID-19 mà Việt Nam đã thực hiện trong gần 2 năm qua, không chỉ cho người dân Việt Nam mà còn đóng góp vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế nhằm sớm đẩy lùi đại dịch đem lại cuộc sống bình yên và hạnh phúc cho người dân trên toàn cầu.
Cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 tại Việt Nam vẫn còn nhiều cam go, diễn biến khó lường, những người làm báo sẽ tiếp tục chung vai, sát cánh, cùng lực lượng tuyến đầu trong phòng, chống dịch, hoàn thành nhiệm vụ cao cả: “Cán bộ báo chí là chiến sỹ trên mặt trận tư tưởng của Đảng” như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn.
Xin cảm ơn Phó Tổng Giám đốc!