Kỳ họp thứ 10 có đặc thù diễn ra ngay trước thềm Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, cũng là kỳ họp gần cuối nhiệm kỳ XIV, do đó tại kỳ họp, bên cạnh việc tập trung thời gian cho công tác xây dựng pháp luật, kinh tế - xã hội, công tác giám sát, Quốc hội sẽ dành thời gian xem xét, quyết định nhiều nội dung quan trọng còn lại trong Chương trình công tác nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.
Khoảng 37% tổng thời gian của Kỳ họp dành cho công tác lập pháp
Đây là kỳ họp cuối năm 2020 và cũng là năm thứ năm của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, năm chuẩn bị, tổ chức đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ làm việc trong 19 ngày, khai mạc vào sáng 20/10 và bế mạc ngày 17/11/2020. Tiếp nối kết quả đạt được tại kỳ họp trước, Kỳ họp thứ 10 tiếp tục tiến hành theo 2 đợt. Đợt 1: Họp trực tuyến qua cầu truyền hình từ Nhà Quốc hội đến các điểm cầu tại Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (từ ngày 20- 27/10/2020); Đợt 2: Họp tập trung tại Nhà Quốc hội (từ ngày 2-17/11/2020).
Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ dành 7 ngày cho công tác xây dựng pháp luật (chiếm khoảng 37% tổng thời gian của Kỳ họp). Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 7 dự án luật, 3 dự thảo nghị quyết và cho ý kiến đối với 4 dự án luật khác.
Các dự án luật, nghị quyết được Quốc hội xem xét, thông qua, gồm: Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Thỏa thuận quốc tế; Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; Luật Cư trú (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) (thông qua theo quy trình tại 1 kỳ họp); Nghị quyết của Quốc hội về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc; Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh; Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm quản lý, sử dụng đất quốc phòng, an ninh vào hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế.
Các dự án luật được Quốc hội cho ý kiến, gồm: Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi); Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi); Luật Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Quyết định các nội dung về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước
Quốc hội sẽ xem xét, quyết định các nội dung về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước: Kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2020; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2021 (gồm báo cáo kết quả giải trình về an ninh nguồn nước, quản lý an toàn hồ, đập và thực trạng, giải pháp phát triển điện lực; kết quả 3 năm thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng); các báo cáo kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 5 năm 2016 - 2020: phát triển kinh tế - xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, tài chính quốc gia, đầu tư công trung hạn; dự kiến mục tiêu chủ yếu và một số nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế, xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025; các kế hoạch: tài chính 5 năm, đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; Báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết số 100/2015/QH13 phê duyệt chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016-2020.
Ngoài ra, Quốc hội sẽ xem xét các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án, công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020; xem xét, quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác để thực hiện Dự án hồ chứa nước sông Than, tỉnh Ninh Thuận, Dự án hồ chứa nước Bản Mồng, tỉnh Nghệ An. Quốc hội sẽ nghe Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV; Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV; nghe Báo cáo về hoạt động đối ngoại của Quốc hội trong năm Chủ tịch AIPA.
Mở trong hoạt động chất vấn
Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ dành hai ngày rưỡi để xem xét các báo cáo, tiến hành chất vấn về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV, một số nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII. Tổng Thư ký- Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, tại kỳ họp giữa nhiệm kỳ và kỳ họp gần cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ đánh giá lại việc thực hiện lời hứa của Chính phủ, các tư lệnh ngành, lĩnh vực, kết quả thực hiện các nghị quyết giám sát chuyên đề và nghị quyết chất vấn, trả lời chất vấn của Quốc hội từ đầu nhiệm kỳ và cả những nghị quyết được chuyển giao từ Quốc hội khóa trước. Thực hiện quy định này thì phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 10 sẽ rất mở, bất kỳ thành viên Chính phủ, bộ trưởng, trưởng ngành nào cũng phải sẵn sàng trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Sau đó, Quốc hội sẽ có nghị quyết để chuyển cho Quốc hội Khóa XV tiếp tục giám sát, chất vấn. Quốc hội sẽ giám sát đến cùng những vấn đề đã chỉ ra. Kỳ họp này chắc chắn nội dung chất vấn sẽ rất sôi động- ông Nguyễn Hạnh Phúc đánh giá.
Tiếp nối kết quả của kỳ họp trực tuyến đầu tiên tại Kỳ họp thứ 9, kỳ họp này Tổng Thư ký- Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, đã có sự rút kinh nghiệm và chuẩn bị kỹ lưỡng về kỹ thuật để đảm bảo kỳ họp diễn ra thuận lợi, an toàn.
Đặc biệt tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ thảo luận, góp ý kiến về các dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Theo Tổng Thư ký- Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, Quốc hội sẽ dành một ngày để các đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ, sau đó Tổng Thư ký Quốc hội sẽ có trách nhiệm tổng hợp đầy đủ các ý kiến đóng góp của các đại biểu để gửi tới các cơ quan có chức năng để tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện các dự thảo văn kiện Đại hội XIII của Đảng, trình Tiểu ban Văn kiện. Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ quyết định ngày bầu cử toàn quốc đối với cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Kỳ họp thứ 10, Quốc hội sẽ phê chuẩn việc miễn nhiệm, bổ nhiệm nhân sự Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; phê chuẩn việc miễn nhiệm nhân sự Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; phê chuẩn việc bổ nhiệm nhân sự Bộ trưởng Bộ Y tế, nhân sự Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; bãi nhiệm đại biểu Quốc hội đối với ông Phạm Phú Quốc (Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh).
Trong 19 ngày làm việc, với những nội dung nghị sự quan trọng, có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhiều mặt tới đời sống nhân dân, đã được các cơ quan của Quốc hội chuẩn bị kỹ lưỡng, có sự nghiên cứu để tiếp tục đổi mới cải tiến cách thức tổ chức kỳ họp của Quốc hội, Kỳ họp thứ 10 sẽ tạo tiền đề cho những hoạt động hiệu quả tiếp theo của cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân.