Ngành Xây dựng thực hiện '5 đảm bảo, 6 đột phá' để phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại

Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại trụ sở Bộ Xây dựng, trực tuyến tới điểm cầu 34 tỉnh, thành phố. Dự Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các địa phương.

Theo Báo cáo của Bộ Xây dựng, năm 2025, Bộ đã quán triệt và triển khai nghiêm phương châm điều hành của Chính phủ: “Kỷ cương, trách nhiệm; chủ động, kịp thời; tinh gọn, hiệu quả; tăng tốc, bứt phá”, bám sát thực tiễn, chủ động và quyết liệt ngay từ những ngày đầu của năm. Bộ đã và đang thực hiện việc xây dựng khối lượng văn bản quy phạm pháp luật rất lớn với 134 văn bản quy phạm pháp luật đã và sẽ hoàn thành trong năm 2025.

Bộ Xây dựng liên tục xếp hạng nhất trong khối các bộ, ngành về chất lượng cung cấp dịch vụ công; tham mưu trình Quốc hội thông qua 5 nghị quyết về chủ trương đầu tư 5 dự án và Chính phủ thông qua 10 đề án quan trọng khác, đặc biệt như chủ trương đầu tư và cơ chế đặc thù đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, dự kiến khởi công trong năm 2026; khởi công dự án thành phần 1 thuộc dự án Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng...

Bộ Xây dựng đã tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trên mọi lĩnh vực quản lý của ngành và đã đạt nhiều kết quả nổi bật: Hoàn thành thông xe toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam từ Cao Bằng đến Cà Mau; đến hết năm 2025 sẽ hoàn thành 3.345 km tuyến chính cao tốc, 458 km nút giao và đường dẫn; 1.586 km đường quốc lộ; 1.701 km đường bộ ven biển; đã hoàn thành một số công trình và đón các chuyến bay đầu tiên tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành vào ngày 19/12/2025.

Bộ Xây dựng đã góp phần thúc đẩy, thu hút vốn huy động từ khu vực tư nhân tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng quốc gia ước đạt 3,84 triệu tỷ đồng; năm 2025 trên cả nước hoàn thành 102.633 căn nhà ở xã hội. Bộ đã chủ trì, phối hợp triển khai tổ chức thành công 3 buổi lễ khởi công, khánh thành quy mô lớn trên cả nước với 564 công trình, với tổng mức đầu tư trên 5,14 triệu tỷ đồng. Trong đó, Bộ Xây dựng quản lý, thực hiện là 26 công trình/dự án với tổng vốn 437 nghìn tỷ đồng, chào mừng các sự kiện lớn của đất nước...

Bộ hoàn thành mục tiêu tăng trưởng của ngành đạt trên 9%, các ngành kinh tế thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng ước đạt tỷ trọng khoảng 17,23% GDP cả nước, đóng góp khoảng 1,96 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP của cả nước; góp phần quan trọng đưa tăng trưởng kinh tế cả nước đạt trên 8% trong năm 2025 và tạo nền tảng cho mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo…

Phân tích và dẫn chứng về nhận định, đánh giá của Thủ tướng đối với kết quả công tác năm 2025 của Bộ và ngành Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ một số hạn chế mà Bộ và ngành Xây dựng cần khắc phục như trong công tác quy hoạch, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, giải phóng mặt bằng các dự án còn chậm; thị trường bất động sản tiềm ẩn rủi ro; phát triển đô thị thông minh, nông thôn văn minh còn thách thức…

Chỉ rõ nguyên nhân cả thành công và hạn chế, cũng như các bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ cho biết, năm 2026 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, diễn ra Đại hội lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031; là năm đầu triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng XIV và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026-2030; cũng là năm đầu thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Trong đó, Đảng, Nhà nước tiếp tục xác định 1 trong 3 đột phá chiến lược là phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, nhất là kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng công nghệ, hạ tầng chuyển đổi “xanh - số” và thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Nhấn mạnh, trong nhiệm vụ chung của đất nước, nhiệm vụ của Bộ và ngành Xây dựng hết sức nặng nề, song cũng rất đỗi vinh dự, Thủ tướng Chính phủ đề nghị Bộ và ngành Xây dựng thực hiện “5 đảm bảo, 6 đột phá”. Trong đó, “5 bảo đảm” gồm: Bảo đảm thể chế thông thoáng; bảo đảm hạ tầng thông suốt; bảo đảm quản trị thông minh; bảo đảm cách làm thông dụng; bảo đảm hợp tác thông hiểu.

Thủ tướng phân tích nội hàm của “6 đột phá”. Trong đó, đột phá trong tư duy và tầm nhìn là thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước, không sa vào các công việc cụ thể, nhỏ lẻ; tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch, cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn, tiêu chí, công cụ kiểm tra, giám sát…; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng năng lực thực thi cho các cấp, địa phương theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Đột phá trong tập trung nguồn lực triển khai xây dựng và hoàn thành các dự án, công trình trọng điểm quốc gia, nhất là các dự án giao thông vận tải trọng điểm như: Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; đường sắt tốc độ Bắc - Nam; Giai đoạn 2 của Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành; hoàn thành 5.000 km đường bộ cao tốc sớm hơn mục tiêu năm 2030...; xây dựng trường nội trú tại các xã biên giới, nhà cho người dân chịu ảnh hưởng bởi thiên tai...

Đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, trọng tâm là giao thông xanh, quy hoạch, phát triển đô thị thông minh, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; hiện đại hóa hạ tầng nông thôn; nâng cao chất lượng hạ tầng kỹ thuật, giải quyết triệt để vấn đề ùn tắc giao thông, ngập úng.

Đột phá trong phát triển nhà ở xã hội, bảo đảm sớm hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội trong năm 2028. Có giải pháp quản lý và phát triển thị trường nhà ở, bất động sản công khai, minh bạch, trong đó tập trung xây dựng, công khai dữ liệu bất động sản và kiểm soát giá bất động sản ngay từ đầu vào; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn cung các dự án nhà ở.

Đột phá phát triển các phương thức giao thông, với việc tổ chức thị trường vận tải cạnh tranh, minh bạch, chất lượng cao, giảm chi phí logistics, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm, hàng hóa.

Đột phá trong khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhất là việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công các công trình trọng điểm ngay từ đầu năm 2026; có cơ chế khuyến khích để huy động nguồn lực, đẩy mạnh hợp tác công tư, mạnh dạn áp dụng các hình thức chỉ định thầu với các nhà thầu có năng lực, uy tín, kinh nghiệm, nhưng phải công khai, minh bạch, không tham nhũng, tiêu cực; tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn, hiệu quả và phòng, chống thất thoát, lãng phí.

Trước mắt, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng hoàn thành việc rà soát, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn, điều kiện của đường sắt tốc độ cao để làm cơ sở lựa chọn công nghệ, phương thức đầu tư, hoàn thành trong tháng 1/2026; thành lập ngay sàn giao dịch bất động sản, nhà ở để thúc đẩy thị trường phát triển thị trường công khai, minh bạch, bền vững; vào cuộc giám sát, kiểm toán các công trình, dự án ngay từ đầu, tránh để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; cùng với đó, tổng kết các phong trào thi đua đã thực hiện thời gian vừa qua, để khích lệ, nhân rộng và tiếp tục thúc đẩy các phong trào.

Nhấn mạnh, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài, nhằm tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước; hạ tầng phải đi trước về tư duy, tầm nhìn, quy hoạch để mở khóa tiềm năng, khai phóng nguồn lực, kiến tạo phát triển với phương châm “hạ tầng dẫn đường, thịnh vượng bền lâu”, Thủ tướng Chính phủ tin tưởng với khí thế mới, động lực mới, toàn ngành Xây dựng sẽ gặt hái được những thắng lợi mới, thành tựu mới, đột phá hơn, mạnh mẽ hơn, thắng lợi hơn; góp phần phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Tại hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng và Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh; Huân chương Lao động các hạng cho các Lãnh đạo Bộ Xây dựng. Nhiều tập thể, cá nhân thuộc Bộ Xây dựng được tặng các phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ.

* Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ dự Lễ công bố và thực hiện nghi thức khởi động vận hành các hệ thống công nghệ thông tin của Bộ Xây dựng gồm: Cơ sở dữ liệu Quốc gia về hoạt động xây dựng và 9 cơ sở dữ liệu chuyên ngành liên quan; Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tập trung tại địa phương; Cổng thông tin đô thị thông minh quốc gia.