Nghiên cứu kỹ lưỡng thời gian đào tạo trình độ trung cấp các ngành, nghề chuyên môn đặc thù

Đề xuất quy định thời gian đào tạo trình độ trung cấp

Trình bày tóm tắt tờ trình, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phan Tâm cho biết, việc ban hành Nghị quyết về đào tạo các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt, chưa quy định cụ thể trong luật hoặc có quy định nhưng còn bất cập, chồng chéo, không thống nhất, không phù hợp với thực tiễn và tính đặc thù trong đào tạo các ngành, nghề trong lĩnh vực nghệ thuật.

Đồng thời tránh nguy cơ gián đoạn, đứt gãy trong hoạt động tuyển sinh và đào tạo tài năng nghệ thuật và nguồn nhân lực chất lượng cao hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật; bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa nghệ thuật của Việt Nam và tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại.

Dự thảo Nghị quyết quy định thời gian đào tạo trình độ trung cấp các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật từ 1 đến 9 năm theo niên chế hoặc kết hợp giữa hình thức tích lũy mô-đun, tín chỉ với niên chế đối với người đã hoàn thành chương trình tiểu học trở lên tùy theo ngành, nghề đào tạo thuộc danh mục ngành, nghề chuyên môn đặc thù theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.

Cơ sở giáo dục đại học có đào tạo các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật được đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật.

Cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp có đào tạo trình độ trung cấp các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật được thực hiện chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông cho người học các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Trình bày tóm tắt báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban không tán thành việc quy định khung thời gian đào tạo trình độ trung cấp các ngành, nghề chuyên môn đặc thù từ 1 đến 9 năm; cho rằng, người học phải bảo đảm điều kiện đầu vào, đạt chuẩn đầu ra căn cứ Khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân và Khung trình độ quốc gia. Việc điều chỉnh thời gian đào tạo trình độ trung cấp các ngành, nghề chuyên môn đặc thù cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động đầy đủ để có thể xem xét khi sửa đổi các luật về giáo dục, trong đó có Luật Giáo dục nghề nghiệp.

Đối với mục tiêu ươm mầm, đào tạo tài năng nghệ thuật, cần nghiên cứu, xây dựng cơ chế chính sách phù hợp đối với người học, người dạy, người chăm sóc... trong cơ sở đào tạo ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật thì sẽ thuyết phục hơn.

Thường trực Ủy ban cơ bản đồng tình với quy định cho phép cơ sở giáo dục đại học có đào tạo các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật được đào tạo các trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng nhằm tháo gỡ những vướng mắc phát sinh do chưa thống nhất trong quy định của pháp luật về giáo dục; tạo điều kiện để các trường đại học đóng góp thêm vào mục tiêu đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong ngành văn hóa nghệ thuật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Việc thực hiện thí điểm sẽ là cơ sở để xem xét, quyết định việc tiếp tục áp dụng hoặc điều chỉnh, sửa đổi các luật về giáo dục trong thời gian tới.

Làm nổi bật tính cấp thiết ban hành nghị quyết

Thảo luận tại Phiên họp, một số ý kiến đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm nổi bật tính cấp thiết ban hành nghị quyết này theo trình tự, thủ tục rút gọn, nhất là trong điều kiện nhiệm vụ sửa đổi 3 dự thảo luật này đã được bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, dự kiến trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10.

Cho rằng hiện nay đang có khoảng trống pháp lý đối với lĩnh vực đào tạo nghệ thuật đặc biệt, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đề nghị làm rõ khái niệm trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng trong giáo dục nghề nghiệp và hệ trung cấp, hệ cao đẳng trong đào tạo nghệ thuât…

Bà Nguyễn Thanh Hải nói, ngoài lĩnh vực nghệ thuật thì cần xem xét đến tính đặc thù, đặc biệt của đào tạo thể dục, thể thao chuyên nghiệp; làm rõ phạm vi điều chỉnh, áp dụng của Nghị quyết dành cho những môn nghệ thuật nào; việc lồng ghép hoạt động bảo tồn, lưu giữ các giá trị văn hóa,

Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực, sự chủ động của Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng các cơ quan trong quá trình chuẩn bị hồ sơ. Thường trực Ủy ban Văn hóa cũng đã kịp thời tổ chức thẩm tra sơ bộ và thể hiện rõ quan điểm.

Tuy nhiên, đây là lĩnh vực đặc thù, có nội dung chưa quy định cụ thể, có nội dung các luật chưa quy định, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục nghiên cứu để thiết kế và đề xuất hình thức văn bản với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm hài hòa thẩm quyền và trách nhiệm của các bên.