Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan

Liên kết khu vực ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19

Tại họp báo, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng đoàn Quan chức Cao cấp ASEAN của Việt Nam cho biết, trước tình hình đại dịch COVID-19 ở nhiều nước vẫn còn phức tạp, Việt Nam đã đạt được kết quả ban đầu trong kiểm soát dịch bệnh. Do đó, Việt Nam đã sẵn sàng chuẩn bị rất nhiều các công tác tổ chức Hội nghị theo hình thức trực tiếp.  Nhưng sau khi tham khảo ý kiến của các nước ASEAN cũng như các đối tác, Việt Nam đã quyết định, tổ chức Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan theo hình thức trực tuyến từ ngày 12-15/11/2020.  

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh, đây là Hội nghị cấp cao cuối cùng của năm ASEAN do Việt Nam chủ trì tổ chức trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2020. Hội nghị là dịp để ASEAN đánh giá một cách tổng thể những kết quả hợp tác trong cả năm, trong cả công tác hoạt động nội khối cũng như các hợp tác với các đối tác, đề ra những định hướng ưu tiên cho giai đoạn tiếp theo. Đây cũng là dịp duy nhất trong năm mà lãnh đạo ASEAN họp với lãnh đạo hầu hết các đối tác quan trọng của ASEAN. Hơn nữa, hội nghị này diễn ra trong bối cảnh làn sóng lây nhiễm mới của đại dịch COVID-19 tiếp tục tác động nghiêm trọng đến đời sống kinh tế- xã hội. Trong khi các nỗ lực mở cửa trở lại, từng bước phục hồi của các quốc gia còn gặp nhiều thách thức. Bên cạnh đó, là diễn biến phức tạp của môi trường chiến lược khu vực toàn cầu, các vấn đề an ninh truyền thống, phi truyền thống đe dọa an ninh, ổn định ở khu vực.

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, hội nghị là dịp quan trọng để lãnh đạo các nước ASEAN khẳng định cam kết, quyết tâm chính trị mạnh mẽ nhằm duy trì đà hợp tác, liên kết khu vực ứng phó hiệu quả với đại dịch COVID-19, củng cố vai trò trung tâm, vị thế của ASEAN, cũng như định hướng phát triển phù hợp với ASEAN trong một thế giới đang chuyển động nhanh chóng, phức tạp, khó đoán định.

Sẽ thông qua ghi nhận, công bố hơn 80 văn kiện

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng cho biết, theo chương trình dự kiến sẽ có 20 hoạt động ở cấp cao, trong đó có Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37, các hội nghị cấp cao ASEAN+1 với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Liên hiệp quốc, Australia và cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ đối tác ASEAN-NewZeland. Hội nghị cấp cao ASEAN+3 lần thứ 23, Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 15 và Hội nghị cấp cao các nước tham gia Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Trong dịp này sẽ diễn ra Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản và Mekong-Hàn Quốc.

Lễ khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 sẽ bắt đầu ngày 12/11. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự kiến sẽ đến dự phát biểu chào mừng hội nghị. Lễ bế mạc Hội nghị và chuyển giao vai trò Chủ tịch ASEAN sẽ diễn ra vào lúc 14 giờ ngày 15/11.  Lễ chuyển giao vai trò Chủ tịch chỉ là bước thủ tục, còn trên thực tế, Việt Nam sẽ tiếp tục đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN đến hết ngày 31/12/2020.

Sau phiên họp toàn thể cấp cao ASEAN lần thứ 37 sẽ có Lễ công bố kết quả đánh giá giữa kỳ, kế hoạch tổng thể thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN  2025 và Phục hồi tổng thể ASEAN. Cùng với đó là Lễ công bố lập kho dự phòng vật tư y tế ASEAN để ứng phó với các tình huống y tế khẩn cấp. Tại cấp cao ASEAN- Nhật Bản lần thứ 23, ASEAN và Nhật Bản sẽ công bố kế hoạch thành lập Trung tâm ASEAN về các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi với sự hỗ trợ của Nhật Bản. Ngoài ra, trong khuôn khổ đợt hội nghị lần này, lần đầu tiên sẽ diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh lãnh đạo nữ ASEAN dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, đại diện lãnh đạo 10 nước ASEAN và lãnh đạo của Nhà nước, lãnh đạo Chính phủ các nước ASEAN với chủ đề “vai trò của phụ nữ trong xây dựng một Cộng đồng ASEAN gắn kết năng động, bền vững và bao trùm trong thế giới hậu COVID-19”.

Đại diện cho lãnh đạo nữ Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân sẽ tham dự và phát biểu. Về khách mời quốc tế phát biểu tại hội nghị dự kiến sẽ có đại diện cấp cao  Tổng thư ký Liên hợp quốc, Ngân hàng Thế giới.

Các hoạt động khác được tổ chức trong khuôn khổ các Hội nghị cấp cao lần này có phiên đối thoại với đại diện Hội đồng Kinh doanh Đông Á,  Lễ khởi động chuỗi Logistics công nghệ cao ASEAN, Hội nghị thượng đỉnh Đầu tư và kinh doanh ASEAN. Trước các Hội nghị cấp cao từ ngày 9-11/11 sẽ diễn ra các Hội nghị Bộ trưởng phụ trách các trụ cột Cộng đồng ASEAN, Cuộc họp trù bị các quan chức cấp cao ASEAN, các quan chức cao cấp kinh tế ASEAN, Hội nghị Nhóm công tác của Hội đồng điều phối ASEAN về các tình huống y tế công cộng khẩn cấp.

Tại các Hội nghị cấp cao ASEAN và với các đối tác, các nhà lãnh đạo sẽ tập trung trao đổi bốn nội dung chính: Một là, về đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng, giữ vững đà hợp tác ASEAN, vượt qua khó khăn, thách thức. Hai là việc mở rộng và làm sâu sắc quan hệ giữa ASEAN và các đối tác, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN và nâng tầm vị thế quốc tế của ASEAN. Ba là kiểm soát hiệu quả và từng bước đẩy lùi dịch COVID-19, tích cực khắc phục hậu quả dịch bệnh và thúc đẩy phục hồi. Thứ tư, trao đổi vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Về văn kiện của hội nghị, dự kiến các nhà lãnh đạo sẽ thông qua ghi nhận và công bố hơn 80 văn kiện tại hội nghị lần này. Đây là số lượng văn kiện nhiều nhất từ trước tới nay. Trong số hơn 80 văn kiện này, điều đáng chú ý là văn kiện quan trọng, đề xuất của nước Chủ tịch Việt Nam được các nước ASEAN và các đối tác ủng hộ: Tuyên bố Hà Nội về tăng cường công tác xã hội hướng đến một Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng, Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN…

Về công tác chuẩn bị phục vụ Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng nêu rõ, cho đến nay mọi khâu chuẩn bị đã được hoàn tất với sự tham gia đầy đủ của tất cả các bộ, ngành cũng như Ban Thư ký ASEAN Quốc gia 2020. Với kinh nghiệm dày dạn và hạ tầng công nghệ hiện đại trong việc tổ chức các hội nghị trực tuyến quan trọng của ASEAN trong suốt năm qua, chất lượng đường truyền, hình ảnh và âm thanh sẽ được đảm bảo thông suốt ổn định.

Công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19 đang triển khai tích cực, thực hiện nghiêm túc các quy định hiện hành. Về tác nghiệp của phóng viên tại hội nghị, Phòng báo chí của Hội nghị Trung tâm Hội nghị quốc tế sẽ mở từ ngày 9-15/11, với số lượng đáp ứng khoảng 200 phóng viên. Hình ảnh về các các hội nghị sẽ được cung cấp miễn phí cho các cơ quan báo chí trong và ngoài nước. Đặc biệt là chiều 15/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì tại phòng họp báo.

Thế giới đánh giá cao mô hình hợp tác chống COVID-19 của ASEAN

Tại họp báo, Thứ trưởng Bộ ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng đã trả lời câu hỏi của phóng viên về một số nội dung liên quan đến Hội nghị, trong đó đa phần các câu hỏi tập trung vào sự hợp tác nội khối của ASEAN trong phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi sau đại dịch.

Trả lời câu hỏi liên quan đến vấn đề kết nối nội khối ASEAN trong việc phục hồi về kinh tế cũng như đảm bảo đời sống của người dân sau dịch COVID-19, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng cho biết, khi dịch bệnh bùng phát, các nước ASEAN đã nhanh chóng nhận thức được rằng với một tác động rất sâu đậm của đại dịch, không có một nước nào có thể tự mình giải quyết, khắc phục được những hậu quả của đại dịch và đi đến phục hồi. Các nước ASEAN nhận thấy cần phải có một sự liên kết, gắn bó với nhau.

“Với tư cách là Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã nhanh chóng dự thảo đưa ra những tuyên bố của nước Chủ tịch về ứng phó với COVID-19, trong đó đặc biệt nêu rõ sự cần thiết phải gắn kết, phối hợp chặt chẽ giữa các nước ASEAN với nhau”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng nói.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng thông tin thêm, các nhà lãnh đạo ASEAN đã quyết định thành lập, cử ra Hội đồng điều phối ASEAN phụ trách vấn đề phòng, chống COVID-19. Các Bộ trưởng Ngoại giao của các nước cũng đã thành lập ngay nhóm công tác của Hội đồng điều phối, chuyên về các vấn đề y tế khẩn cấp. 

Chính nhờ sự phối hợp chặt chẽ đó, cho đến nay ASEAN đã đạt rất nhiều kết quả trong công tác phòng, chống COVID-19 và được các nước trong khu vực cũng như thế giới đánh giá cao.

Trong những kết quả đó có việc các nước thống nhất lập Kho dự trữ vật tư y tế khu vực ASEAN, Quỹ ASEAN ứng phó dịch COVID-19 và xây dựng Quy trình ứng phó chuẩn của ASEAN đối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp cũng như thiết lập các trung tâm phòng, chống dịch bệnh, dự kiến sẽ có một hành lang đi lại an toàn trong ASEAN thời gian tới.

Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng đã trả lời một số câu hỏi của phóng viên liên quan đến công tác phòng chống dịch COVID-19; về tiến trình đàm phán và khả năng ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37, nội dung của Hội nghị Cấp cao ASEAN với các đối tác và Hội nghị cấp cao Đông Á...