Cần làm rõ quy định quảng cáo trên mạng

Khoảng trống trong Luật 

Luật Quảng cáo hiện nay chỉ đề cập đến quy định quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước, thiếu các quy định về quảng cáo trên trang thông tin điện tử của doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức khác, cũng như chưa có quy định về quảng cáo trên mạng xã hội.

Luật Quảng cáo năm 2012 hiện đang có một khoảng trống trách nhiệm đối với những người quảng cáo sản phẩm không đúng chất lượng. Luật hiện hành không quy định quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, mà chủ yếu tập trung vào trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Do đó, Luật chưa có chế tài hoặc ràng buộc đối với người chuyển tải sản phẩm quảng cáo trong trường hợp nội dung quảng cáo là không đúng sự thật, hoặc yêu cầu người chuyển tải sản phẩm quảng cáo phải là người đã tìm hiểu, sử dụng sản phẩm đó và có trách nhiệm về các nội dung mình cung cấp.

Vì vậy, dự thảo Luật Quảng cáo đã quy định về yêu cầu đối với hoạt động quảng cáo trên mạng; trách nhiệm của người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo ở trong nước và ngoài nước; hoạt động quảng cáo trên mạng do các tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam như: Quảng cáo trên mạng phải có dấu hiệu nhận diện bằng từ ngữ, ký hiệu hoặc các hình thức tương tự để phân biệt giữa thông tin quảng cáo với các thông tin khác không phải quảng cáo…

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhất trí với việc sửa đổi, bổ sung, phân định, làm rõ nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của các bộ, cơ quan, địa phương đối với hoạt động quảng cáo. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu bổ sung trách nhiệm của Bộ Công Thương trong thực hiện quản lý nhà nước về nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc lĩnh vực quản lý; nghiên cứu, bổ sung trách nhiệm của Bộ Công an trong việc xử lý các vi phạm trong hoạt động quảng cáo liên quan đến an ninh mạng, an ninh trật tự xã hội.

Thống nhất với việc sửa đổi thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo trên mạng để phù hợp với thực tiễn cũng như xu hướng phát triển của quảng cáo trên thế giới, tuy nhiên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, việc điều chỉnh gấp 4 lần, từ 1,5 giây lên 06 giây, cần được đánh giá tác động, lý giải kỹ lưỡng để đảm bảo khách quan, thuyết phục hơn. Bên cạnh đó, dự thảo Luật chưa quy định đối với quảng cáo có chứa đường link dẫn đến trang thông tin cá nhân, đến những ứng dụng trên thiết bị di động, thiết bị điện tử khác, do đó cần nghiên cứu để có quy định phù hợp.

Đối với nội dung về quảng cáo trên mạng, Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng, việc bổ sung quy định quảng cáo trên mạng cần đối chiếu, rà soát với các luật chuyên ngành, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, bảo đảm bao quát hết các đối tượng hoạt động quảng cáo trên mạng.

Làm rõ thêm trong dự thảo 

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu Cơ quan chủ trì soạn thảo cần phải lý giải, làm rõ hơn việc không tiếp tục quy định trách nhiệm của UBND cấp huyện, cấp xã về quản lý nhà nước trong hoạt động quảng cáo; đồng thời làm rõ quy định Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động quảng cáo, bởi quy định trong Luật hiện hành, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang là cơ quan chịu trách nhiệm trước Chính phủ về thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động quảng cáo.

Thảo luận tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị: Cơ quan chủ trì soạn thảo cần bổ sung thêm bảng so sánh với Luật hiện hành thể hiện rõ các nội dung sửa đổi, bổ sung và văn bản hợp nhất các nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung để thuận lợi cho quá trình theo dõi.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị, đối với những nội dung yêu cầu quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cụ thể đã được quy định tại luật chuyên ngành, thì không nên quy định lặp lại ở trong dự thảo Luật, mà chỉ nên viện dẫn. Còn đối với những nội dung mà đã được thực hiện ổn định, thống nhất rồi, nhưng chưa được quy định trong các luật chuyên ngành, thì có thể quy định trong dự thảo Luật này, hoặc có thể giao cho Chính phủ quy định.

Riêng về quảng cáo trên mạng, các ý kiến phát biểu nêu rõ, hiện nay thị trường quảng cáo trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng, đang có sự chuyển dịch từ quảng cáo trên các phương tiện truyền thống sang quảng cáo trên không gian mạng hay là nền tảng số; đồng thời nhấn mạnh đây là nội dung sửa đổi rất quan trọng, do vậy cần tiếp tục đối chiếu, rà soát với các luật chuyên ngành như: Luật Công nghệ thông tin, Luật Viễn thông, Luật An ninh mạng, Luật An toàn thông tin mạng, đồng thời rà soát với các cam kết quốc tế để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và bao quát hết các đối tượng hoạt động quảng cáo trên mạng, không gian mạng hay là nền tảng số, nhằm đảm bảo tính khả thi và dự báo cao.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, dự thảo Luật mới có các quy định tập trung điều chỉnh với hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội, chưa bao quát được hoạt động quảng cáo khác trên không gian mạng nói chung. Thực tế đang đòi hỏi không chỉ quản lý với quảng cáo trên các mạng xã hội như Facebook, Tiktok, Youtube, Twitter, Zalo, Instagram mà còn cần quản lý với quảng cáo trên các hình thức qua thư điện tử, email, các thiết bị viễn thông (tin nhắn SMS hay quảng cáo hiển thị trực tuyến).

Nhấn mạnh đòi hỏi này của thực tế, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đề nghị, cần sửa đổi tên của khoản 11, Điều 1 của dự thảo Luật và các nội dung của Điều này để bao quát hết các hình thức quảng cáo trên không gian mạng. Đồng thời rà soát các điều khoản khác như vậy để bảo đảm phù hợp với các quy định liên quan tại Luật An ninh thông tin mạng.