Nhà đầu tư theo dõi diễn biến thị trường. Ảnh minh họa: TTXVN
Theo Công ty cổ phần Chứng khoán SSI (SSI), việc sửa đổi Luật Chứng khoán và Nghị định 155/2020/NĐ-CP về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán (Nghị định 155) sẽ tạo tiền đề cho quy định về cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) được áp dụng.
Bên cạnh đó, dự thảo Nghị định 155 sửa đổi có thể sẽ loại bỏ điều khoản cho phép công ty đại chúng tự quyết định tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa (FOL) thấp hơn tỷ lệ quy định, trừ khi có phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.
Điều này sẽ giúp thu hút dòng vốn đầu tư hấp dẫn cho các cổ phiếu có tỷ lệ FOL thấp và giải quyết tiêu chí chưa đạt để nâng hạng thị trường từ MSCI. Về thủ tục niêm yết, Bộ Tài chính cho phép tích hợp quy trình bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) và niêm yết, nếu công ty thỏa mãn điều kiện về vốn điều lệ và tình hình tài chính. Do đó, hoạt động IPO có thể sẽ bắt đầu sôi động trở lại vào năm 2025.
Đối với thị trường trái phiếu, Chính phủ đặt mục tiêu xây dựng thị trường minh bạch hơn bằng việc triển khai hoạt động xếp hạng tín nhiệm. Đối với việc phát hành trái phiếu ra công chúng, thiết lập hành lang pháp lý mới yêu cầu tất cả tổ chức phát hành/trái phiếu chào bán ra công chúng đều có xếp hạng tín nhiệm.
Đối với trái phiếu phát hành riêng lẻ, nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp được phép mua/bán/chuyển nhượng trái phiếu phát hành riêng lẻ nếu tổ chức phát hành có xếp hạng tín nhiệm; trái phiếu có tài sản đảm bảo hoặc bảo lãnh thanh toán của tổ chức tín dụng.
Trong khi đó, cá nhân (không yêu cầu là nhà đầu tư chuyên nghiệp) có thể được phép mua trái phiếu chào bán ra công chúng mà không bị hạn chế.
Về trung và dài hạn, việc triển khai hệ thống giao dịch chứng khoán mới KRX (khả năng trong 2025) có thể tạo cơ chế cho việc triển khai các sản phẩm mới và thu hút sự quan tâm của các bên tham gia thị trường như bán khống, giao dịch trong ngày và hợp đồng quyền chọn hay mở rộng ra nhiều sản phẩm giao dịch khác như giao dịch hàng hóa, tiền điện tử, hoặc đầu tư vào thị trường nước ngoài. Bên cạnh đó, hệ thống KRX hiện đang được vận hành bên Hàn Quốc có tính năng giám sát thị trường tự động sẽ giúp bảo vệ nhà đầu tư khỏi các hành vi thao túng, sai phạm, vi phạm quy định và các hành vi gian lận khác. Từ đó, hệ thống được kỳ vọng đem lại nhiều chức năng giao dịch đa dạng hơn phù hợp với khẩu vị rủi ro khách hàng.
Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset cho biết, Chính phủ đã đặt ra nhiều mục tiêu phát triển thị trường chứng khoán như: Vốn hoá thị trường chứng khoán đạt 100% GDP trong năm 2025, đạt 120% đến năm 2030; quy mô trái phiếu doanh nghiệp đạt 20% GDP trong năm 2025, đạt 25% đến năm 2030. Số tài khoản chứng khoán đạt 9 triệu tài khoản trong năm 2025 (hiện đã vượt 9,2 triệu tài khoản) và đạt 11 triệu đến năm 2030; nâng hạng lên thị trường mới nổi trong năm 2025.
Chứng khoán Mirae Asset nhìn nhận, các công ty chứng khoán đã tăng vốn chủ sở hữu trong năm 2024 để chuẩn bị cho nhu cầu cho vay ký quỹ sắp tới.
Các công ty chứng khoán liên tục tăng vốn từ đầu năm 2024, quy mô vốn điều lệ các công ty chứng khoán nhóm đầu được nâng lên gần 20.000 tỷ đồng, với sự bám đuổi sít sao giữa những doanh nghiệp giữ thị phần lớn.
Thực tế cho thấy, để đáp ứng sự phát triển mới của thị trường chứng khoán, năm 2024, các doanh nghiệp ngành chứng khoán tiếp tục bước vào cuộc đua tăng vốn. Theo Công ty cổ phần Chứng khoán SSI (SSI), với mức độ cạnh tranh gia tăng với sự tham gia mạnh mẽ của các công/ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng, các công ty chứng khoán đã đẩy mạnh tăng vốn hoặc phát hành trái phiếu nhằm chuẩn bị vốn cho hoạt động kinh doanh và thực hiện giải pháp hỗ trợ thanh toán (Non-Prefunding Solution) cho nhóm khách hàng tổ chức nước ngoài.
SSI tổng hợp ước tính giá trị thu được từ các việc tăng vốn và phát hành trái phiếu của các công ty chứng khoán lớn ở mức 77,8 nghìn tỷ đồng cho 2 năm 2024 và 2025, tương ứng 55% dư nợ cho vay ký quỹ tại thời điểm quý III/2024; trong đó, gần 37 nghìn tỷ đồng đã được hoàn thành.
Thống kê của FiinTrade (nền tảng cung cấp và phân tích dữ liệu chứng khoán chuyên sâu thuộc FiinGroup) từ báo cáo tài chính quý IV/2024 của 70 công ty chứng khoán đại diện 99,2% quy mô vốn chủ sở hữu của toàn ngành cho thấy, dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ (margin) đạt gần 243 nghìn tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2024, tăng nhẹ so với cuối quý III. Margin cuối quý III đạt 14,4 nghìn tỷ đồng, tăng 6,3% so với quý liền kề trước đó.
Theo SSI, dư nợ cho vay ký quỹ tăng không tương đồng với thanh khoản thị trường, cho thấy mức tăng này có thể không đến từ đòn bẩy của nhà đầu tư cá nhân, mà từ cho vay ký quỹ theo thỏa thuận.
Năm 2025, SSI ước tính dư nợ cho vay ký quỹ có thể tiếp tục tăng dựa trên giải pháp mới hỗ trợ thanh toán cho nhà đầu tư nước ngoài hay nhà đầu tư cá nhân trong nước quay lại thị trường.
Theo SSI, định giá các công ty chứng khoán niêm yết đã cải thiện đáng kể từ mức thấp vào cuối năm 2022, với hầu hết các cổ phiếu đang giao dịch quanh hoặc cao hơn nhẹ so với trung bình 5 năm trong suốt năm 2024 phản ánh những lo ngại về hoạt động kinh doanh của công ty chứng khoán trong môi trường biến động.
Biến động cổ phiếu chứng khoán công ty chứng khoán có tính chu kỳ và có hệ số beta (thước đo mức độ biến động hay rủi ro hệ thống của chứng khoán hoặc danh mục đầu tư so với toàn bộ thị trường) cao và thường tương đồng với thanh khoản thị trường. Do đó SSI cho rằng, nhà đầu tư nên xem xét giải ngân vào các cổ phiếu ngành chứng khoán khi xu hướng rõ ràng về thanh khoản thị trường (giá trị giao dịch trung bình ngày); hoạt động tăng vốn bắt đầu được triển khai; tâm lý thị trường cải thiện nhờ công bố chính sách tác động tích cực.
Công ty cổ phần Chứng khoán An Bình (ABS) cho biết, đứng trước các cơ hội to lớn từ việc nâng hạng mang lại, các công ty chứng khoán đang nỗ lực chuẩn bị về vốn, công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, cơ sở khách hàng…
Trong năm 2024, các công ty chứng khoán tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tăng vốn nhằm chuẩn bị cho hoạt động cho vay margin, tự doanh, đầu tư cho hệ thống, nhân sự và công nghệ. Nhu cầu tăng vốn đặc biệt cấp bách với một số công ty có tỷ lệ cho vay ký quỹ/vốn chủ sở hữu ở mức cao gần chạm mức trần 2,0x như Công ty cổ phần Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (mã chứng khoán: HSC), Công ty cổ phần Chứng khoán FPT (mã chứng khoán: FTS), Công ty cổ phần Chứng khoán MB (mã chứng khoán: MBS)…
Đặc biệt là sau khi Thông tư 68/2024/TT-BTC ngày 18/9/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán của Bộ Tài Chính (Thông tư 68) có hiệu lực từ đầu tháng 11/2024, nhà đầu tư nước ngoài có thể không cần ký quỹ 100% trước giao dịch. Điều này tạo cơ hội cho các công ty chứng khoán có nguồn lực về vốn lớn, đủ đảm bảo vai trò hỗ trợ thanh toán cho nhà đầu tư nước ngoài.
“Nhóm 13 công ty chứng khoán chúng tôi quan sát đã tăng tổng cộng hơn 13.000 tỷ đồng vốn điều lệ, tương đương mức tăng 20% so với đầu năm 2024 thông qua phát hành cho cổ đông hiện hữu, trả cổ tức, phát hành riêng lẻ và ESOP (phát hành cổ phiếu cho người lao động trong công ty)", ABS cho hay
Theo ABS, đầu tư công nghệ đang trở thành ưu tiên hàng đầu của các công ty chứng khoán trong bối cảnh thị trường chứng khoán đang ngày càng phát triển. Nhiều công ty trên thị trường đẩy mạnh phát triển hệ thống giao dịch hiện đại, ứng dụng công nghệ AI/Big Data và tích hợp đa nền tảng. Một số công ty chứng khoán lớn như Công ty cổ phần Chứng khoán Kỹ thương (TCBS) và Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS (VPS) đang phát triển hệ thống hỗ trợ giao dịch CWs (Covered Warrants) với công cụ tính toán giá trị hợp lý và phân tích rủi ro.
Chứng khoán ABS cũng cho rằng, nâng hạng thị trường và hệ thống KRX có thể diễn ra vào năm 2025 sẽ tạo tiền đề cho việc triển khai các sản phẩm mới; trong đó có sản phẩm chứng khoán về trong ngày (T0) và sản phẩm bán khống giúp các công ty chứng khoán mở rộng tệp khách hàng, tăng doanh thu từ các sản phẩm mới và củng cố uy tín và vị thế trên thị trường.