Tại buổi công bố Báo cáo Thường niên Kinh tế Việt Nam 2019 diễn ra ngày 29/5, Viện nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) đã đưa ra 2 kịch bản về kinh tế Việt Nam trong năm 2019.
Theo đó tại kịch bản thứ nhất, tăng trưởng của nền kinh tế dự báo đạt mức thấp 6,56%, xấp xỉ mục tiêu Quốc hội đề ra.
Ông Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR, thành viên nhóm nghiên cứu phân tích: Kịch bản trên có thể xảy ra khi các điều kiện kinh tế thế giới kém thuận lợi do tác động từ sự gia tăng căng thẳng chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, từ đó cũng khiến Việt Nam gặp nhiều sức ép, đứng trước nguy cơ nhập siêu trầm trọng hơn từ thị trường Trung Quốc, gia tăng cạnh tranh trên thị trường nội địa khi cả Mỹ và Trung Quốc có thể xuất khẩu mạnh sang Việt Nam.
Mức tăng trưởng 6,81%, đạt mục tiêu của Quốc hội, được nhìn nhận là khả thi hơn, nằm trong dự đoán của kịch bản thứ hai. Mục tiêu này có nhiều khả năng xảy ra nhờ dư địa động lực tăng trưởng năm 2018, đi liền với những nỗ lực cải thiện năng lực cạnh tranh và nâng cao năng suất của Chính phủ, thể hiện ở mức tăng trưởng tương đối cao của các ngành chính gồm công nghiệp và dịch vụ.
Bên cạnh đó, khối doanh nghiệp trong nước đang nỗ lực chuyển mình trên lĩnh vực thương mại quốc tế. Điều đó được thể hiện trong quý I/2019 với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của khối doanh nghiệp trong nước cao hơn của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Đây là điều khác biệt so với xu thế nhiều năm trước bởi doanh nghiệp FDI luôn đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn doanh nghiệp trong nước.
Trong kịch bản đầu tiên, với hoạt động kinh tế chậm hơn dự kiến, lạm phát được VEPR dự báo chỉ đạt mức 4,21%. Còn tại kịch bản thứ hai, lạm phát cả năm ở mức 4,79%, cao hơn mục tiêu 4% của Quốc hội. Nguy cơ lạm phát theo kịch bản thứ 2 có thể xảy ra nếu có sự cộng hưởng từ cả sức ép lạm phát gia tăng đến từ bên trong và bên ngoài.
TS. Nguyễn Đức Thành phân tích: Các đợt điều chỉnh giá các dịch vụ công cũng như điều chỉnh tăng giá xăng dầu đã được thực hiện từ đầu năm 2019 sẽ gây áp lực lớn gia tăng lạm phát. Tính đến hết tháng 4/2019, chỉ số giá tiêu dùng đã tăng khoảng 2,93% so với cùng kỳ năm trước và đang trong xu hướng đi lên. Trong khi đó, mức gia tăng này mới chỉ phản ánh một phần rất nhỏ tác động từ những điều chỉnh giá của Chính phủ do có độ trễ nhất định.
"Ngoài ra, giá dầu thô thế giới có thể tiếp tục tăng do những căng thẳng ở Trung Đông leo thang và nguồn cung thế giới được cắt giảm. Khả năng đồng nhân dân tệ bị giảm giá vào cuối năm 2019 dưới sức ép của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có thể khiến VND bị phá giá nhẹ cũng là một nhân tố rủi ro tác động đến mức giá chung trong nước", đại diện VEPR chia sẻ.
Báo cáo khuyến nghị các cơ quan điều hành cần phải tiếp tục theo sát diễn biến giá cả trong nửa sau của năm 2019 nhằm kiềm chế lạm phát. Ngân hàng Nhà nước cần duy trì chính sách tiền tệ thận trọng trong thời gian tới nhằm duy trì mức lạm phát không vượt xa khỏi mục tiêu, duy trì ổn định vĩ mô.