Theo hãng tin Reuters (Anh), hơn 40 quốc gia – bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ các nước châu Âu – đã tham dự các cuộc đàm phán trong 2 ngày ở thành phố Jeddah, mà không có sự góp mặt của Nga. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh xung đột Nga – Ukraine đã bước sang tháng thứ 18 và mọi triển vọng đàm phán hòa bình trực tiếp giữa Kiev và Moskva dường như rất xa vời.
Ukraine và đồng minh cho biết các cuộc đàm phán tại Jeddah là nỗ lực nhằm đảm bảo sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng quốc tế đối với các nguyên tắc mà Kiev muốn làm nền tảng cho hòa bình, bao gồm việc Nga rút toàn bộ quân và trả lại các vùng lãnh thổ Ukraine cho Kiev kiểm soát.
Tổng thống Volodymyr Zelensky bày tỏ ông mong muốn một hội nghị thượng đỉnh toàn cầu sẽ diễn ra vào cuối năm nay dựa trên những nguyên tắc đó.
Trong tuyên bố kết thúc hội nghị, Saudi Arabia cho biết các quốc gia tham gia đã nhất trí về tầm quan trọng của việc tiếp tục tham vấn để mở đường cho hòa bình. Giới chức châu Âu cũng tiết lộ các nước đã lên kế hoạch thành lập các nhóm làm việc để giải quyết các vấn đề cụ thể do xung đột gây ra.
Bình luận về các cuộc đàm phán ở Jeddah, Chánh văn phòng Tổng thống Zelensky, ông Andriy Yermak, tuyên bố: “Chúng tôi đã có những cuộc tham vấn rất hiệu quả về các nguyên tắc chính để xây dựng một nền hòa bình công bằng và lâu dài.”
Ông Yermak thừa nhận cuộc đàm phán ở Saudi Arabia có những các quan điểm khác nhau, song ông gọi đó là “cuộc trao đổi cởi mở, vô cùng trung thực”.
Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine nói thêm rằng các quốc gia tham dự hội nghị đã thể hiện cam kết tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, trong đó có tôn trọng chủ quyền cũng như toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov, cho hay hội nghị này “phản ánh nỗ lực của phương Tây nhằm lôi kéo các quốc gia ở Nam bán cầu ủng hộ lập trường của ông Zelensky”.
Theo hãng tin Reuters, trong khi phần lớn các nước phương Tây ủng hộ Ukraine, nhiều quốc gia khác đã miễn cưỡng trong việc chọn bên, mặc dù họ đều muốn chấm dứt cuộc xung đột đã ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu.
Trong đó, Trung Quốc đã không tham gia các vòng đàm phán trước đó ở thủ đô Copenhagen của Đan Mạch, đồng thời không lên án chiến dịch quân sự của Nga như các nước phương Tây. Các nhà phân tích cho rằng việc Trung Quốc xuất hiện ở hội nghị lần này báo hiệu sự thay đổi có thể xảy ra trong lập trường của Bắc Kinh, dù thay đổi này sẽ không lớn.
Các nhà ngoại giao phương Tây cũng nhấn mạnh vai trò của Saudi Arabia trong việc triệu tập một nhóm các quốc gia lớn tham dự hội nghị, tận dụng mối quan hệ ngày càng bền chặt với Bắc Kinh và các mối quan hệ gần gũi với Moskva và Kiev.