Ukraine: Chiến trường Bakhmut và cuộc săn tìm dựa vào sự hỗ trợ của vệ tinh Starlink

Gió rít qua những tán cây trụi lá và qua cửa sổ của tòa nhà chung cư bị tốc mái khi đội giám sát bước lên các bậc cầu thang phủ đầy kính vỡ. Cái lạnh làm tê cóng ngón tay khi họ thiết lập các thiết bị của mình: máy quan sát ảnh nhiệt cỡ bằng chiếc laptop, giá đỡ ba chân, đĩa vệ tinh Starlink và pin.

Công việc rất đơn giản: Một nhóm nhỏ gồm vài người, dẫn đầu là một người Mỹ mang biệt danh "Wolf" (Sói), sẽ là "con mắt" của lực lượng Ukraine trong trận chiến bảo vệ Bakhmut vào đêm hôm đó. Họ tập trung trong một căn hộ kiểu Liên Xô cũ và nhìn chằm chằm vào ánh sáng trắng đen của hình ảnh hồng ngoại, cố gắng xác định vị trí của phía Nga.

Trước mặt họ là toàn cảnh Bakhmut, một thành phố ở phía Đông Ukraine, gần như không có điện và bị tàn phá sau sáu tháng pháo kích. Các cuộc tấn công bằng pháo của Nga từ xa đã tạo ra những tia sáng trắng trên bầu trời, dưới mặt trăng đỏ như máu. Vệt tên lửa bay vòng cung trên đường chân trời.

Một trong các thành viên trong nhóm đã bật thiết bị quan sát nhiệt và nó bắt đầu hoạt động. Anh quay sang người đồng đội đang loay hoay với đĩa vệ tinh, cố gắng kết nối internet.

Những gì diễn ra trong khoảng 5 tiếng tiếp theo là một phần thường lệ nhưng thiết yếu trong nhịp điệu hàng ngày của cuộc chiến - cả đội xác định tọa độ vị trí của đối phương, chuyển tiếp chúng đến khẩu đội pháo Ukraine cách đó hàng dặm.

Sứ mạng quan sát đó là một cửa sổ cho thấy trận chiến đang diễn ra như thế nào - một cuộc giao tranh ác liệt không ngừng nhưng cũng phức tạp về mặt kỹ thuật.

Về cốt lõi, cuộc chiến giành Bakhmut có vẻ hơi khác so với cuộc chiến ở thảo nguyên Đông Âu trong Thế chiến thứ hai, khi quân đội đưa quân, xe tăng và các trận địa pháo lớn để chiếm lãnh thổ. Nhóm của Wolf, với đĩa kết nối vệ tinh và thiết bị quang nhiệt có thể nhìn thấy một người cách xa 8km, đã cho thấy chiến tranh đã thay đổi như thế nào trong 80 năm qua.

Lái xe trong bóng tối gần như hoàn toàn, Wolf tắt đèn pha khi đến vùng ngoại ô Bakhmut. Trước khi mất tín hiệu, anh được tình báo Ukraine thông báo về ít nhất một máy bay không người lái Orlan-10 của Nga đang bay qua thành phố.

Wolf nói, trong những ngày trước, đã có nhiều tiếng UAV hơn, nhưng đêm nay, những đám mây mùa đông lơ lửng thấp đã cản trở tầm nhìn của họ. Nếu không có máy bay không người lái, quân đội Nga sẽ không thể điều khiển hỏa lực pháo binh.

Tiếng súng máy và đại bác từ xa vọng lại là lời nhắc nhở rằng cuộc giao tranh đã cận kề. Nhóm của Wolf, một cựu lính thủy đánh bộ Mỹ 29 tuổi, là một phần trong binh đoàn nước ngoài của Ukraine, một đơn vị được thành lập khi bắt đầu xung đột, đã cung cấp hàng ngàn tình nguyện viên quốc tế giúp củng cố hàng ngũ của Ukraine. Các thành viên khác trong nhóm bao gồm một người Ukraine làm phiên dịch viên; một người Canada; một người Anh và một người Australia.

Sau nhiều tháng, cuộc giao tranh xung quanh Bakhmut, nơi có dân số khoảng 70.000 người trước xung đột, đã chia thành phố thành hai khu vực chính: phía Nam và phía Đông. Quân đội Nga đang tấn công từ cả hai phía để cố gắng bóp nghẹt các đường tiếp tế của lực lượng Ukraine cố thủ bên trong.

Trạm quan sát trên căn hộ mà đội của Wolf tiếp cận có thể nhìn thấy cả hai ngả tiếp cận của quân Nga bằng kính ngắm nhiệt. Thành viên trong nhóm chịu trách nhiệm tìm kiếm các mục tiêu Nga là một cựu lính pháo binh đến từ Canada, người có biệt danh là "Bear" (Gấu). Anh ta quét qua đường chân trời bằng thiết bị quan sát nhiệt, dịch chuyển giữa phía Đông, nơi binh lính Nga đã tiến gần hơn đến một hồ chứa nước, và các ngôi làng ở phía Nam.

Nhưng ngay cả khi nhóm phát hiện ra một chiếc xe tăng Nga hoặc một trung đội đang tiến lên, họ cũng chẳng thể làm được gì: Họ không có internet và bất kỳ dịch vụ di động nào trong thành phố. Người phiên dịch Ukraine tên Popov loay hoay với chiếc đĩa vệ tinh của Starlink. “Vẫn đang tìm vệ tinh,” anh nhún vai.

Khoảng một giờ trước đó, trước khi mặt trăng chìm trong mây, Starlink đã kết nối được với internet. Trong một khoảng thời gian ngắn, nhóm của Wolf có thể truy cập vào thông tin liên lạc của lực lượng quân đội Ukraine tập trung ở Bakhmut, nơi các đơn vị dọc theo chiến tuyến đang chia sẻ các vị trí đã biết của Nga và cố gắng phối hợp trong đêm.

Kết nối chính của nhóm lúc này là đường dây trực tiếp với các sĩ quan Ukraine giám sát pháo binh xung quanh thành phố, bao gồm cả các đội lựu pháo M777 do Mỹ cung cấp được nạp đạn dẫn đường bằng GPS. Lần này, đội đã có một số thông tin. “Có vẻ như họ đang tiến về phía Đông", Bear nói, ám chỉ quân đội Ukraine.

Trên màn hình trắng là những chấm đen nhỏ tiến vào hàng cây gần vùng phía Đông của Bakhmut. Sau đó lực lượng Nga đáp trả cuộc tấn công. Một chiếc xe tăng, trúng đạn trong lúc tiến lên, bị đốt cháy. Hình ảnh xuất hiện dưới dạng một chùm khói đen dữ dội trên thiết bị ảnh nhiệt nhưng chỉ là một chấm đỏ khi nhìn bằng mắt thường.

Bear tiếp tục quét về một ngôi làng ở phía Nam, nơi quân đội Nga đang cố gắng tiến lên nhưng vấp phải sự kháng cự của Ukraine. Phần lớn ngôi làng đã bị phá hủy trong cuộc giao tranh gần đây. Giờ đây, các thành viên của nhóm cho biết, những người lính Ukraine ở đó đang nấp trong từng tòa nhà, tham gia đấu súng cận chiến với đối thủ.

“Có thứ gì đó", Bear nói. Nhóm quan sát đã phát hiện ra thứ trông giống như hai chiếc xe tải của Nga đang chạy giữa một cánh đồng cách đó vài dặm, rất xa so với đội hình của quân Nga. Popov cẩn thận gửi tọa độ chiếc xe qua kênh pháo binh Ukraine.

Starlink ngừng hoạt động ngay sau đó. Vào 9 giờ tối, không có internet. Những đám mây dày và thấp phá vỡ tín hiệu Starlink; và do bị gây nhiễu bởi GPS của Nga, tầm nhìn nhiệt cũng bị ảnh hưởng.

Nhưng phần lớn các cuộc pháo kích lúc này đã lắng xuống. Người Ukraine đã nổ súng vào hai chiếc xe tải đang chạy không tải. Đạn pháo dẫn đường có số lượng hạn chế và thường chỉ được sử dụng cho các mục tiêu quan trọng.

Qua thiết bị quan sát nhiệt, Bear thấy có vẻ như một trung đội lính Ukraine đang cố gắng tiến gần một ngôi làng ở vùng ngoại ô phía Nam thành phố. Đó là khoảng thời gian có tiếng tên lửa vang vọng về phía Nam. Vài giây trôi qua. Bầu trời như nổ tung. Trong nháy mắt, phía trên ngôi làng, những đám mây thấp bỗng lóa sáng trắng trong khoảng vài phút trước khi vệt sáng của bom, đạn nổ trôi xuống mặt đất.

“Không còn gì để cháy ở đó,” một thành viên trong nhóm nói, “Tất cả đã bị phá hủy".

Nhóm rời đi sau một giờ, nhiệm vụ của họ kết thúc nếu không có Starlink. Nhưng đêm dài ở Bakhmut chỉ mới bắt đầu.