Hôm 16/7, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã họp kín với đại diện của các nhà nước thành viên, đưa ra đề xuất ưu tiên 5 điểm cho giai đoạn kế tiếp của cuộc điều tra nguồn gốc COVID-19.
Ông kêu gọi Trung Quốc cởi mở và hợp tác hơn trong chia sẻ dữ liệu, thông tin về đại dịch ở giai đoạn đầu bùng phát tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, nhất là dữ liệu thô về bệnh nhân, điều mà các điều tra viên của WHO không được tiếp cận trong cuộc điều tra giai đoạn một. Đáng chú ý, người đứng đầu WHO đã nêu yêu cầu kiểm toán các trung tâm nghiên cứu khoa học - nơi virus lây lan đầu tiên.
Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 22/7, Thứ trưởng Bộ Y tế Trung Quốc Zeng Yixin cho rằng kế hoạch trên đã bị chính trị hóa và vì thế không thể chấp nhận được. Ông chỉ trích những đề xuất của WHO là sự “nhục mạ đối với những lẽ thường, sự ngạo mạn trước khoa học”.
Ông Zeng chia sẻ đã thực sự cảm thấy sốc trước kế hoạch mà WHO đưa ra, vì có chủ ý nhằm vào những cáo buộc Trung Quốc vi phạm các quy định, nguyên tắc bảo đảm an toàn tại các phòng thí nghiệm. Ông tuyên bố Bắc Kinh không chấp nhận những điều kiện như thế và đã tự đệ trình bản kế hoạch hành động về truy vết nguồn gốc COVID-19 tới WHO.
“Chúng tôi hy vọng WHO sẽ xem xét nghiêm túc đánh giá, đề xuất mà giới khoa học, chuyên gia Trung Quốc đệ trình, thực sự coi việc truy tìm nguồn gốc COVID-19 là vấn đề khoa học thuần túy, tách bạch hẳn can thiệp chính trị”, ông Zeng nêu quan điểm tại cuộc họp báo.
Trước đó, WHO đã điều một nhóm điều tra tới Vũ Hán trong tháng 1 vừa qua. Sau khi kết thúc thời hạn làm việc tại Trung Quốc, nhóm điều tra đưa ra kết luận khả năng virus lây lan từ phòng thí nghiệm là “gần như không thể”. Tuy nhiên, giả thuyết này sau đó vẫn được nhắc lại.