Đoàn xe chở Thiếu tướng Qasem Soleimani thuộc lực lượng IRGC và Phó Chỉ huy lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq, ông Abu Mahdi al-Muhandis đã trúng tên lửa hành trình được phóng đi từ trực thăng của Mỹ xuống Baghdad ngày 2/1/2020. Ảnh: CNN/TTXVN
Phát biểu tại họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho biết: "Trung Quốc luôn phản đối sử dụng vũ lực trong các quan hệ quốc tế. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan, đặc biệt là Mỹ, kiềm chế và bình tĩnh để tránh leo thang căng thẳng hơn nữa". Ông Cảnh Sảng cũng nhấn mạnh rằng chủ quyền, độc lập và sự toàn vẹn lãnh thổ của Iraq phải được tôn trọng. Ông nêu rõ Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ) và "các chuẩn mực cơ bản của các quan hệ quốc tế".
Trung Quốc, một thành viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ, một đối tác quan trọng và là nước nhập khẩu chính dầu mỏ của Iran. Trung Quốc cũng là một trong các bên ký kết thỏa thuận hạt nhân Iran, mang tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) năm 2015, mà Mỹ đã rút.
Trước đó, Lầu Năm Góc cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra lệnh tiến hành vụ không kích nói trên sau khi xảy ra vụ tấn công nhằm vào Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Baghdad, mà Mỹ cáo buộc do Iran đứng sau. Cuộc không kích đã làm Tướng Soleimani và một chỉ huy của lực lượng bán quân sự Hashed al-Shaabi ở Iraq, Abu Muntathar al-Hussaini thiệt mạng.
Trong phản ứng của mình, nhà lãnh đạo tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei đã tuyên bố 3 ngày quốc tang và tuyên bố sẽ "trả đũa mạnh tay". Trên mạng xã hội Twitter, đề cập tới Tướng Soleimani, Đại giáo chủ Khamenei viết rõ: "Với sự ra đi của ông ấy, công việc và con đường của ông ấy sẽ không dừng lại".
Về phần mình, Thủ tướng Iraq Adel Abdul Mahdi đã lên án "vụ ám sát" Tư lệnh đơn vị Quds của Iran Qasem Soleimani và chỉ huy lực lượng Hashed al-Shaabi, al-Husssaini trong cuộc không kích trên. Tuyên bố của Thủ tướng Mahdi nêu rõ cuộc không kích sân bay Baghdad là một hành động gây hấn nhằm vào Iraq và vi phạm chủ quyền của Iraq, sẽ dẫn tới chiến tranh tại Iraq, trong khu vực, và trên thế giới. Ông Madi cũng nói thêm rằng cuộc tấn công này vi phạm các điều kiện cho sự hiện diện của Mỹ tại Iraq và cần phải được xử lý bằng luật pháp để đảm bảo an ninh và chủ quyền của Iraq. Ông đã triệu tập Quốc hội Iraq họp khẩn.
Cùng ngày, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi nhận định cuộc không kích của Mỹ có nguy cơ "làm leo thang bạo lực một cách nguy hiểm". Trong tuyên bố, bà Pelosi cho biết thêm: "Nước Mỹ - và thế giới - cần tránh để căng thẳng leo thang đến mức không thể quay đầu lại".
Trong một phản ứng về việc này, Chính phủ Syria cùng ngày lên án "cuộc tấn công hèn nhát" của Mỹ, cáo buộc Washington đang tìm cách "đổ thêm dầu" vào ngọn lửa xung đột ở Trung Đông.