Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Ảnh: TASS
“Chúng tôi lên án cuộc đảo chính chống lại (Tổng thống Bolivia) Evo Morales đã được chỉ đạo và hỗ trợ từ Nhà Trắng", hãng thông tấn TASS (Nga) dẫn phát biểu của ông Maduro trên truyền hình quốc gia Venezuela cho biết.
Nhà lãnh đạo cánh tả Venezuela cáo buộc Mỹ đứng đằng sau tất cả các cuộc đảo chính trong khu vực trong thế kỷ qua. “Các người muốn gây chiến? Chúng tôi sẵn sàng chiến đấu vì hòa bình, tổ quốc và chủ quyền”, ông Maduro nói.
Hôm 10/11, ông Evo Morales tuyên bố từ chức Tổng thống Bolivia. Ông đã buộc phải từ bỏ cương vị lãnh đạo theo yêu cầu của các lực lượng vũ trang, cảnh sát, phe đối lập và các hiệp hội thương mại. Cùng ngày, giới chức Mexico tuyên bố sẵn sàng cấp quyền tị nạn chính trị cho ông Morales.
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 10/11, nhà lãnh đạo cánh tả Bolivia tố cáo ông là nạn nhân của một cuộc đảo chính và ông buộc phải từ chức vì lợi ích của nhân dân, để tránh một cuộc đổ máu không cần thiết và vì sự bình yên của đất nước.
Ông Morales khẳng định chính phủ của mình đã để lại một đất nước Bolivia với nhiều tiến bộ xã hội, tăng trưởng kinh tế ổn định, một đất nước Bolivia tự do và có tương lai tươi sáng. Ông Morales cũng khẳng định không chạy trốn, mà sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh cùng với nhân dân Bolivia để bảo tồn những thành quả mà chính phủ của ông đã tạo dựng được trong hơn thập niên qua.
Theo tờ Guardian và báo chí Cuba, ông Morales tối 11/11 đã lên một máy bay của Chính phủ Mexico, quốc gia đề nghị cấp qui chế tị nạn cho ông, song tuyên bố sẽ sớm trở lại mạnh mẽ hơn, giàu năng lượng hơn. Theo các hãng kiểm soát hoạt động bay ở khu vực, tới sáng 12/11 (theo giờ Nam Mỹ), máy bay chở ông Morales đã hạ cánh xuống Paraguay để tiếp nhiên liệu và tiếp tục hành trình tới Mexico.
Theo chân nhà lãnh đạo Bolivia, hàng loạt bộ trưởng nội các và các nghị sĩ cấp cao của nước này cũng quyết định từ chức. Viết trên tài khoản Twitter ngày 12/10, Bộ trưởng Quốc phòng Javier Zavaleta thông báo từ chức trong bối cảnh các cuộc biểu tình lan rộng khắp đất nước Mỹ Latinh này. “Tôi rời khỏi vị trí Bộ trưởng Quốc phòng để duy trì sự thống nhất trong các lực lượng vũ trang”, ông Zavaleta nhấn mạnh.
Bộ trưởng Quốc phòng Javier Zavaleta. Ảnh: EPA
Ông Zavaleta nêu rõ ông và Tổng Tư lệnh Evo Morales – người vừa từ chức - “chưa từng ra lệnh binh sĩ và thủy thủ cầm vũ khí chống lại nhân dân và sẽ không bao giờ làm như vậy. Nếu bây giờ quân đội sử dụng vũ khí chống lại người dân, đây sẽ là trách nhiệm của những người đưa ra quyết định này”.
Trước đó, Tư lệnh lực lượng vũ trang Bolivia Williams Kaliman thông báo quân đội sẽ tham gia gìn giữ an ninh trật tự trên đường phố theo đề nghị của cảnh sát.
Mặc dù ông Evo Morales đã từ chức nhưng tình hình Bolivia vẫn bất ổn. Truyền thông nước này đã đưa tin về các vụ đụng độ giữa những người ủng hộ ông Morales và phe đối lập. Làn sóng biểu tình vẫn tiếp diễn tại nhiều thành phố của nước này.
Cuộc bầu cử Tổng thống Bolivia được tổ chức ngày 20/10. Tòa án bầu cử tối cao Bolivia tuyên bố Tổng thống đương nhiệm Evo Morales đã giành chiến thắng ngay vòng một. Đối thủ chính của ông, cựu Tổng thống Carlos Mesa đã không công nhận thắng lợi của ông Morales. Sau khi kết quả bầu cử được công bố, các cuộc biểu tình và đình công đã nổ ra khắp quốc gia Nam Mỹ. Ông Morales đã ban bố tình trạng khẩn cấp, đồng thời cáo buộc phe đối lập âm mưu đảo chính.
Tổng thống Morales đã chấp nhận tổ chức lại cuộc tổng tuyển cử nhằm tìm kiếm hòa bình-ổn định cho đất nước và theo đề xuất sau kết quả thanh tra kết quả bầu cử của Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS). Tuy nhiên, lực lượng quân đội và cảnh sát đã gây sức ép và buộc ông phải từ bỏ quyền lực.