Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng. Ảnh: THX/TTXVN
Theo đài RT, trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng vào hôm 26/2, khi được hỏi về khả năng nhượng bộ trong một thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Nga và Ukraine, ông Trump trả lời: “Chúng ta có thể quên chuyện NATO đi. Đây có thể là lý do khiến tất cả những chuyện này bắt đầu”. Ông cũng nhấn mạnh rằng Nga sẽ phải nhượng bộ trong một số vấn đề, nhưng không đi vào chi tiết.
Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích người tiền nhiệm Joe Biden vì ủng hộ mong muốn gia nhập NATO của Ukraine, đồng thời khẳng định rằng nếu ông còn cầm quyền, xung đột ở Ukraine sẽ không xảy ra. Ông từng nhắc lại quan điểm này sau cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào đầu tháng này.
Ông Trump cũng đồng tình với phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, người cho rằng Ukraine cần phải chấp nhận rằng việc quay lại biên giới trước năm 2014 là không khả thi và việc gia nhập NATO không còn là vấn đề cần bàn luận nữa.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã hoan nghênh những bình luận của ông Trump về NATO, coi đó là dấu hiệu cho thấy ông hiểu rõ lập trường của Nga và mong muốn của Moskva về một nền hòa bình lâu dài.
“Ông ấy là nhà lãnh đạo phương Tây đầu tiên, và cho đến nay có lẽ là người duy nhất, thừa nhận công khai rằng một trong những nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng Ukraine là chính sách của chính quyền trước đây, khi thúc đẩy Ukraine gia nhập NATO”, ông Lavrov cho hay.
Nga từ lâu đã lập luận rằng cuộc xung đột ở Ukraine bắt nguồn từ việc NATO mở rộng về phía biên giới của họ và đã bác bỏ mọi ý tưởng về một lệnh ngừng bắn tạm thời. Moskva nhấn mạnh rằng chỉ có một giải pháp lâu dài, trong đó Ukraine cam kết trung lập, phi quân sự hóa và phi phát xít hóa, đồng thời công nhận tình hình thực tế của các vùng lãnh thổ sáp nhập Nga, mới có thể mang lại hòa bình.
Liên quan đến mong muốn gia nhập NATO của Ukraine, tại một cuộc họp báo ngày 23/2, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã bày tỏ việc sẵn sàng từ chức để đổi lấy tư cách thành viên NATO của Kiev, giúp đem lại hòa bình cho đất nước.
“Nếu điều đó đảm bảo hòa bình cho Ukraine, nếu các bạn thực sự cần tôi từ chức, tôi đã sẵn sàng. Tôi có thể đổi nó lấy tư cách thành viên NATO”, ông cho hay.
Tổng thống Ukraine trước đó cũng cho biết rằng quân đội nước ông sẽ cần phải tăng gấp đôi quy mô nếu NATO từ chối từ cách thành viên của nước này. Tuy nhiên, vào đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã nói rằng việc Kiev gia nhập NATO là không thực tế.
Đáp lại tuyên bố này, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, ông Rustem Umierov, nhấn mạnh: “Chúng tôi phải làm quen với mọi loại tuyên bố. Lập trường của chúng tôi không thay đổi. Chúng tôi muốn trở thành một quốc gia thành viên NATO. Chúng tôi sẽ là một quốc gia thành viên NATO”.
Về phần mình, ông Trump cho biết Mỹ sẽ yêu cầu Ukraine hoàn trả một phần viện trợ quân sự và tài chính mà Mỹ đã gửi cho Kiev, thông qua một thỏa thuận khoáng sản sắp tới. Tổng thống Ukraine, ông Zelensky, dự kiến sẽ đến Washington vào ngày 28/2 để ký thỏa thuận này.
Mặc dù ông Trump không tiết lộ chi tiết của thỏa thuận, nhưng theo các thông tin, Washington sẽ không cam kết bảo đảm an ninh cho Ukraine trong thỏa thuận này. Thay vào đó, Mỹ sẽ chỉ hỗ trợ Ukraine trong việc tìm kiếm các bảo đảm an ninh từ các nguồn khác trong tương lai.