Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Báo European Pravda dẫn lời Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc họp nội các vào hôm 26/2 cho biết từ cuộc điện đàm với người đồng cấp phía Liên bang Nga Vladimir Putin, ông tin rằng có thể đạt được hòa bình ở Ukraine.
Ông Trump nói: “Tôi đã có những cuộc trò chuyện rất tốt với Tổng thống Putin. Tôi cũng đã có những cuộc trò chuyện rất tốt với Tổng thống Zelensky. Và cho đến bốn tuần trước, không ai trò chuyện với ai cả. Điều đó thậm chí còn không được xem xét. Không ai nghĩ rằng có thể đạt được hòa bình”.
Tổng thống Mỹ cũng đề cập đến khả năng Ukraine phải nhượng bộ lãnh thổ như một phần của “thỏa thuận hòa bình”, đồng thời hứa rằng ông sẽ cố gắng đạt được “thỏa thuận tốt nhất”.
“Chúng tôi sẽ làm hết sức để có được thỏa thuận tốt nhất có thể cho cả hai bên. Nhưng đối với Ukraine, chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để đạt được một thỏa thuận tốt, giúp họ giành lại nhiều (lãnh thổ của họ) nhất có thể. Chúng tôi muốn giành lại càng nhiều càng tốt”, ông Trump nói.
Ông Trump cũng tuyên bố rằng Ukraine “có thể quên NATO đi” như một phần của “thỏa thuận hòa bình” trong tương lai, đồng thời từ chối cam kết đảm bảo an ninh cụ thể cho Ukraine từ phía Mỹ, nói rằng điều này nên do châu Âu đảm nhận.
Báo Bưu điện New York (The New York Post) ngày 26/2 cho biết thêm hiện tại, Liên bang Nga đang kiểm soát bán đảo Crimea và một phần lớn lãnh thổ ở miền Đông Ukraine, chiếm khoảng 20% diện tích đất nước này.
Ông Trump không tiết lộ những nhượng bộ mà ông muốn cả hai bên thực hiện trong thỏa thuận hòa bình tương lai, nhưng ông đã tuyên bố rằng Ukraine có thể “quên chuyện” gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
“NATO, các bạn có thể quên đi”, ông Trump nói và cho biết thêm: “Tôi nghĩ đó có lẽ là lý do toàn bộ sự việc này (xung đột Nga – Ukraine) bắt đầu”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thúc đẩy việc gia nhập liên minh xuyên Đại Tây Dương như một cách chắc chắn để Ukraine đạt được hòa bình lâu dài và tránh một cuộc chiến khác từ Liên bang Nga, vì Điều 5 trong hiến chương NATO quy định rằng các quốc gia thành viên phải can thiệp quân sự khi một thành viên bị tấn công.
Cuối tuần qua, Tổng thống Ukraine tuyên bố rằng ông sẵn sàng từ chức tổng thống – trong bối cảnh ông Trump kêu gọi tổ chức bầu cử mới ở Ukraine – nếu điều đó đồng nghĩa với việc Ukraine có thể gia nhập NATO.
Ông Trump cũng nói rằng Mỹ sẽ không cung cấp thêm bất kỳ bảo đảm an ninh nào ngoài thỏa thuận khoáng sản mà ông Zelensky dự kiến sẽ ký tại Washington vào ngày 28/2.
Theo bản tóm tắt do tờ Thời báo Tài chính (Financial Times) cung cấp, thỏa thuận hiện tại không có bất kỳ cam kết an ninh trực tiếp nào nhưng thiết lập một quỹ khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine.
Ông Trump cho biết quỹ này sẽ đóng vai trò như một dạng “bảo đảm an ninh tự động” cho Ukraine, vì các công nhân Mỹ sẽ có mặt trên lãnh thổ Ukraine để khai thác khoáng sản sau khi xung đột Nga - Ukraine kết thúc.
Tổng thống Mỹ cũng tái khẳng định sự ủng hộ đối với việc triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu tại Ukraine – bất chấp việc chính phủ Liên bang Nga phản đối đề xuất này vào thứ Ba.
“Gìn giữ hòa bình thì rất dễ, nhưng đạt được thỏa thuận mới là điều khó khăn”, ông Trump nói và nhấn mạnh rằng ông muốn đạt được thỏa thuận trước tiên.
Hiện chưa có ngày cụ thể nào cho cuộc gặp giữa ông Trump và người đồng cấp Putin, nhưng cả hai quốc gia đều cho biết sẽ cần có thêm các cuộc họp giữa các phái đoàn trước khi hai tổng thống có thể gặp mặt trực tiếp.