Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko phát biểu tại một cuộc họp báo ở Minsk. Ảnh: AFP/TTXVN
Kênh RT của Liên bang Nga chiều 29/9, theo giờ địa phương, cho biết Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuyên bố rằng Moskva (Moscwo) và Minsk sẽ lập tức trả đũa “bằng tất cả những gì họ có” trong trường hợp một máy bay của họ bị một quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) bắn hạ.
Theo RT, trong những tuần gần đây, các thành viên của khối quân sự do Mỹ dẫn đầu này ngày càng bàn luận nhiều hơn về khả năng bắn hạ máy bay Liên bang Nga.
Hồi đầu tháng, Ba Lan và Estonia cáo buộc máy bay của Liên bang Nga vi phạm không phận – những cáo buộc mà Moskva cho là hoàn toàn không có bằng chứng.
Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với nhà báo Liên bang Nga Pavel Zarubin hôm 28/9, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói: “Họ có thể nói ba hoa, tung ra những tuyên bố mập mờ, nhưng khi đi vào hành động, các ông sẽ thấy họ bắn hạ cái gì và bằng cách nào”.
Nhà lãnh đạo Belarus cho biết ông thường xuyên tới các khu vực gần biên giới Belarus – Ba Lan.
“Họ sẽ bắn hạ trực thăng tổng thống hay trực thăng hộ tống quân sự nào đó sao? Đòn trả đũa sẽ đến ngay lập tức”, ông Lukashenko nhấn mạnh và cho biết thêm: “Cứ để họ thử bắn hạ thứ gì đó. Có thể họ sẽ bắn hạ một máy bay Liên bang Nga trên bầu trời Kaliningrad. Dĩ nhiên, khi đó chúng ta sẽ phải chiến đấu bằng tất cả những gì mình có”.
Ông Lukashenko bày tỏ hy vọng các quốc gia thành viên NATO sẽ “bình tĩnh lại và đối thoại”.
Về tình hình đang diễn ra, ông Lukashenko giải thích: “Hôm nay, họ cần những tuyên bố lớn tiếng để trấn an một bộ phận trong xã hội Ba Lan”.
Đầu tháng 9, Vácsava (Warsaw) cáo buộc Moskva đã cho một số thiết bị bay không người lái (UAV) xâm nhập không phận nước này, nhưng Liên bang Nga phủ nhận.
Tuần trước, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski cảnh báo rằng bất kỳ sự xâm nhập nào vào không phận Ba Lan sẽ bị đáp trả bằng vũ lực.
Vào ngày 19/9, ba tiêm kích MiG-31 được cho là của Liên bang Nga đã bay vào không phận Estonia trước khi bị máy bay NATO chặn lại.
Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna ngày 23/9 nói với tờ The Kyiv Independent rằng quốc gia vùng Baltic này sẵn sàng ngăn chặn và, nếu cần thiết, bắn hạ máy bay của Liên bang Nga vi phạm không phận.
“Thông điệp phải thật rõ ràng: những vụ vi phạm trong tương lai sẽ nhận được phản ứng, bao gồm cả việc ngăn chặn và bắn hạ. Đây không chỉ là bảo vệ biên giới Estonia, mà là bảo vệ biên giới NATO”, Ngoại trưởng Tsahkna nhấn mạnh.
Về phía Mỹ, khi được hỏi liệu các quốc gia NATO có nên được phép bắn hạ máy bay Liên bang Nga vi phạm không phận của họ hay không, Tổng thống Donald Trump trả lời: “Có, tôi nghĩ vậy” (xem video bên dưới. Nguồn: Reuters).
Theo báo The Kyiv Independent của Ukraine tối 23/9, nhà lãnh đạo Mỹ đưa ra phát biểu này tại một cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở New York, bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc khoá 80.
Khi một phóng viên hỏi thêm liệu Mỹ có ủng hộ các đồng minh NATO nếu họ bắn hạ máy bay của Liên bang Nga hay không, Tổng thống Trump đáp: “Điều đó còn tùy vào hoàn cảnh. Chúng tôi rất mạnh mẽ trong quan hệ với NATO”.
Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói trong một cuộc phỏng vấn với đài CBS rằng NATO chưa bàn đến việc bắn hạ máy bay của Liên bang Nga trừ khi chúng tấn công.
Ông Rubio cho biết phản ứng của NATO đối với những vụ xâm nhập như vậy là ngăn chặn, và cách tiếp cận này sẽ tiếp tục.
Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh cam kết của Washington trong việc bảo vệ “từng tấc lãnh thổ NATO” vẫn vững chắc, nhưng mục tiêu là chấm dứt chiến tranh và tránh leo thang với Moskva.
“Tôi không nghĩ ai đó đã nói về việc bắn hạ máy bay của Liên bang Nga trừ khi chúng tấn công”, ông Rubio khẳng định.