Kolam trong tết Puthandu. Ảnh: Wikipedia
Nguồn gốc của Puthandu có thể bắt nguồn từ lịch sử Tamil cổ đại. Theo truyền thuyết, Thần Brahma, đấng sáng tạo ra vũ trụ, đã bắt đầu quá trình sáng tạo vào ngày này, khiến đây trở thành thời điểm rất tốt lành cho sự khởi đầu mới.
Người ta cũng tin rằng vào ngày này, Thần Shiva đã thực hiện vũ điệu vũ trụ Tandava, đánh dấu khởi đầu của sự sáng tạo. Do đó, Tết Puthandu không chỉ mốc đánh dấu một năm mới, mà còn là lễ kỷ niệm sự sống và khởi đầu mới.
Từ những ngày đầu tháng Chithirai (tháng đầu tiên trong lịch Tamil), các gia đình đã tất bật chuẩn bị cho ngày đặc biệt này. Tiếng cười nói râm ran vang lên từ các khu chợ truyền thống, nơi người dân chen chân mua sắm đủ loại hoa tươi, trái cây và các vật phẩm trang trí. Những bông hoa mang đậm bản sắc Tamil như hoa nhài, hoa sen và hoa vạn thọ được bày bán khắp nơi, tỏa hương thơm ngát, điểm tô thêm cho không khí lễ hội.
Điểm nhấn đặc biệt của Tết Puthandu chính là nghệ thuật Kolam - những họa tiết trang trí được vẽ trước cửa nhà bằng bột gạo nhiều màu sắc. Từ sáng sớm, chị em phụ nữ Tamil đã thức dậy, cẩn thận rắc bột gạo tạo nên những đường nét uốn lượn tinh tế, kết hợp với những cánh hoa tươi tạo thành những bức tranh Kolam rực rỡ. Mỗi họa tiết Kolam không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, thịnh vượng cho năm mới.
Trong nhà, mâm Puthandu Platter - biểu tượng cho sự khởi đầu mới - được chuẩn bị một cách tỉ mỉ. Mâm lễ này bao gồm đủ vị: Chua, ngọt, đắng, cay, mặn - tượng trưng cho sự đa dạng của cuộc sống. Anh Rajesh Kumar, một đầu bếp trẻ chuyên về ẩm thực Tamil, háo hức kể về công việc chuẩn bị món ăn ngày Tết: “Mỗi món ăn trong mâm Puthandu đều mang một ý nghĩa riêng. Chẳng hạn như món pachadi là món kết hợp vị ngọt từ xoài, cay từ ớt và đắng từ neem - giống như cuộc sống với đủ mọi trải nghiệm. Nấu những món ăn này là cách chúng tôi kể câu chuyện về triết lý sống của người Tamil”.
Mâm Puthandu Platter. Ảnh: eazydiner
Không gian nhà nào cũng ngập tràn hương thơm từ những món ăn truyền thống. Tiếng xèo xèo của những chiếc bánh dosa vàng ươm trên chảo, mùi thơm của cari gia vị, vị ngọt thanh của payasam (một loại chè truyền thống) - tất cả hòa quyện tạo nên bản giao hưởng ẩm thực đặc trưng của ngày Tết Tamil. Đặc biệt, vào buổi sáng đầu năm, các thành viên trong gia đình Tamil sẽ cùng nhau thực hiện nghi lễ xem Puthandu Palangal - một cuốn lịch đặc biệt dự báo vận mệnh cho năm mới. Những lời tiên đoán này được đọc trong không khí trang nghiêm nhưng đầy hân hoan, với niềm tin vào một năm mới tràn đầy may mắn và thành công.
Các đền thờ Hindu trong ngày này luôn đông nghịt người. Tiếng chuông vang vọng, hòa với âm thanh tụng kinh của các thầy tu, tạo nên bầu không khí tâm linh thiêng liêng. Các gia đình Tamil trong trang phục truyền thống rực rỡ cùng nhau đến đền thờ cầu nguyện cho một năm mới bình an.
Trên các đường phố, những đoàn múa dân gian Bharatanatyam và biểu diễn nhạc Carnatic thu hút đông đảo người xem. Các nghệ sĩ trong trang phục truyền thống sặc sỡ, với những động tác uyển chuyển và giai điệu du dương, mang đến không khí lễ hội đặc trưng của vùng đất Tamil Nadu. Bà Meenakshi Venkataraman, một giáo viên dạy múa Bharatanatyam, nói về vai trò của nghệ thuật trong ngày Tết: “Múa Bharatanatyam không chỉ là một hình thức giải trí, mà còn là cách chúng tôi kể những câu chuyện về văn hóa, tín ngưỡng và lịch sử Tamil. Trong ngày Tết, khi biểu diễn những điệu múa cổ truyền, chúng tôi như được kết nối với hàng nghìn năm lịch sử của dân tộc mình”.
Múa dân gian Bharatanatyam. Ảnh: saile.dance
Tết Puthandu cũng là dịp để những người con xa quê trở về đoàn tụ. Các gia đình Tamil dù ở bất cứ đâu trên thế giới cũng cố gắng sum vầy trong ngày này. Tiếng cười nói, những cái ôm thân thương và những món quà năm mới được trao tay càng làm cho không khí ngày Tết thêm ấm áp.
Khi hoàng hôn buông xuống, những ngọn đèn dầu truyền thống được thắp sáng trước mỗi nhà, như những ngôi sao nhỏ tạo nên một bầu trời đêm lung linh. Đây cũng là lúc các gia đình quây quần bên nhau, chia sẻ những câu chuyện, những ước mơ và hoài bão cho năm mới.
Tết Puthandu không chỉ đơn thuần là một ngày lễ, mà còn là dịp để người Tamil tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống, củng cố tình đoàn kết gia đình và cộng đồng. Đó là khoảnh khắc mà mỗi người Tamil, dù già hay trẻ, đều cảm nhận được niềm tự hào về bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình, đồng thời hướng về tương lai với những hy vọng và khát vọng mới.
“Puthandu với tôi không chỉ là một ngày lễ, mà là cả một hành trình kỳ diệu của niềm hy vọng và khởi đầu mới”, bà Lakshmi Narayanan, 65 tuổi, chủ một cửa hàng hoa ở Chennai chia sẻ với ánh mắt rạng ngời. Bà nói: “Hơn 40 năm phục vụ hoa cho ngày Tết, tôi vẫn cảm thấy xúc động mỗi khi nhìn thấy những gia đình Tamil đến chọn những bông hoa tươi thắm nhất để trang trí nhà cửa và đền thờ. Đó là cách chúng tôi thể hiện lòng thành kính với các vị thần và niềm tin vào một năm mới tốt đẹp”.
Với thế hệ trẻ, Tết Puthandu vẫn giữ được sức hút đặc biệt. “Chúng tôi rất tự hào về những phong tục tập quán độc đáo của người Tamil. Dù thời đại có thay đổi, nhưng việc giữ gìn và tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống vẫn rất quan trọng. Tết Puthandu giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về nguồn cội và bản sắc của mình”, Karthik Subramanian, một sinh viên đại học chia sẻ.
Khi những ngọn đèn dầu đầu tiên được thắp lên trong đêm giao thừa, cả vùng đất Tamil như chìm trong ánh sáng lung linh của niềm hy vọng và khát vọng mới. Tết Puthandu, với tất cả vẻ đẹp văn hóa và ý nghĩa tâm linh, vẫn luôn là món quà quý giá mà mỗi thế hệ người Tamil tự hào gìn giữ cho các thế hệ mai sau.