Cửa hàng của tập đoàn bán lẻ Walmart ở Paramount, California, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo kênh CNN ngày 24/3, ông Trump đã áp thuế 20% đối với tất cả sản phẩm Trung Quốc. Điều này gây áp lực lên các nhà bán lẻ như Walmart, vốn nhập khẩu nhiều hàng hóa từ Trung Quốc và bán với giá thấp nhất có thể cho người tiêu dùng Mỹ.
Để đối phó với biện pháp thuế quan của ông Trump, Walmart đã cố gắng gây sức ép buộc các nhà cung cấp Trung Quốc giảm giá. Nhưng chính phủ Trung Quốc không chấp nhận điều đó.
Phản ứng mạnh mẽ từ chính quyền Trung Quốc cho thấy các công ty Mỹ đang bị mắc kẹt giữa cuộc chiến thương mại ngày càng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc. Người tiêu dùng Mỹ muốn giá rẻ, nhưng điều đó có thể trở nên khó khăn với Walmart nếu chính phủ Trung Quốc can thiệp. Nếu một công ty mạnh như Walmart cũng gặp khó khăn trong việc giữ giá bán thấp, điều đó có nghĩa là các công ty nhỏ hơn sẽ còn chịu thiệt hại nặng hơn.
Tháng nay, quan chức Trung Quốc cho biết họ đã yêu cầu các giám đốc điều hành của Walmart tại Trung Quốc trao đổi sau khi có thông tin rằng tập đoàn này đã đề nghị một số nhà cung cấp Trung Quốc giảm giá tới 10% cho mỗi đợt áp thuế của Mỹ.
Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc, ông He Yongqian, nói trong một cuộc họp báo hồi đầu tháng: “Các cơ quan liên quan của chúng tôi đã liên hệ với Walmart để tìm hiểu thêm về tình hình và công ty đã đưa ra lời giải thích”.
Một phát ngôn viên của Walmart cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là giúp mọi người tiết kiệm tiền và có cuộc sống tốt hơn. Mọi cuộc trao đổi với nhà cung cấp đều nhằm thực hiện mục tiêu đó cho hàng triệu khách hàng và chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc chặt chẽ với họ để tìm ra hướng đi tốt nhất trong thời điểm bất ổn này”.
Walmart có thể tăng giá, nhưng điều đó có nguy cơ khiến người tiêu dùng Mỹ phản ứng tiêu cực, ảnh hưởng đến lợi nhuận của chính tập đoàn này, hoặc tiếp tục gây áp lực lên nhà cung cấp, điều có thể làm Trung Quốc không hài lòng. Phản ứng của Trung Quốc cũng trái ngược với dự đoán của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hồi đầu tháng rằng các nhà sản xuất Trung Quốc sẽ chịu phần thuế quan và giá cả đối với người tiêu dùng Mỹ sẽ không tăng.
Ông Thomas Hoenig, chuyên gia tại Trung tâm Mercatus thuộc Đại học George Mason, nhận định: “Điều này cho thấy chính phủ Trung Quốc đang nói rằng: 'Chúng tôi sẽ không chịu thuế này. Người tiêu dùng Mỹ sẽ phải trả giá'”.
Thuế quan xuất hiện vào thời điểm khó khăn đối với người tiêu dùng Mỹ và ngành bán lẻ, làm gia tăng áp lực kinh tế.
Người dân đang cắt giảm chi tiêu đi lại bằng hàng không, giảm sửa chữa nhà cửa tốn kém, bớt mua quần áo và thực phẩm ăn vặt. Doanh số bán lẻ tại Mỹ tháng trước cũng yếu hơn nhiều so với dự báo, một dấu hiệu đáng lo ngại về áp lực đối với người tiêu dùng. Bộ Thương mại Mỹ cho biết doanh số bán lẻ chỉ tăng 0,2% trong tháng 2 so với tháng trước đó.
Những số liệu yếu kém về chi tiêu tiêu dùng đang làm dấy lên lo ngại rằng nền kinh tế Mỹ đang chậm lại và có thể sắp rơi vào suy thoái.
Walmart xoay xở với thuế quan
Người dân mua sắm tại một cửa hàng của Walmart ở Burbank, California, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Từ lâu, Walmart đã tận dụng quy mô và sức mạnh thương lượng của mình để giảm giá cho người tiêu dùng.
Nhưng chiến lược giữ giá thấp bằng cách buộc các nhà cung cấp Trung Quốc nhượng bộ lại gặp khó khăn trước sự phản đối của chính quyền nước này. Theo ước tính của các nhà phân tích, khoảng 20% hàng hóa của Walmart có xuất xứ từ Trung Quốc.
Ông Joseph Jurken, nhà sáng lập công ty tư vấn ABC Group, nhận định: “Đây là tuyên bố của một quốc gia, không phải của riêng nhà cung cấp. Trung Quốc có thể đang nói rằng đã đủ rồi. Ông Trump nói đây là thuế quan đánh vào Trung Quốc. Trung Quốc có thể đã vạch một lằn ranh rõ ràng”.
Không chỉ hoạt động tại Mỹ bị ảnh hưởng, Walmart còn có hiện diện mạnh tại Trung Quốc, bao gồm chuỗi cửa hàng Sam’s Club. Năm 2024, doanh số của Walmart tại Trung Quốc tăng 16% lên 17 tỷ USD.
Các chuyên gia nhận định hoạt động kinh doanh của Walmart tại Trung Quốc có thể bị tổn hại nếu Bắc Kinh tiếp tục gây áp lực.
Dù vậy, ông Michael Baker, nhà phân tích tại công ty tài chính DA Davidson, cho rằng Walmart vẫn có lợi thế hơn nhiều công ty khác trong ứng phó với thuế quan. Lý do là 2/3 số hàng Walmart bán ra được sản xuất tại Mỹ.
Đối với hàng nhập khẩu, Walmart có mạng lưới nhà cung cấp rộng khắp hơn 70 quốc gia, do đó không phụ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc.
Mặc dù ông Trump cũng áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Canada, Mexico và các nước châu Âu, nhưng ông Baker cho rằng điều này ảnh hưởng đến Walmart ít hơn so với thuế đánh vào Trung Quốc. Walmart nhập khẩu ít hàng hóa hơn từ những nước này và chính phủ các nước này có thể ít gây áp lực trực tiếp lên Walmart hơn so với Trung Quốc.
Ông Baker nhận định: “Chính phủ Trung Quốc có ảnh hưởng lớn hơn đối với các nhà cung cấp. Trong khi đó, doanh nghiệp tại Canada, Mexico và Liên minh châu Âu ít bị kiểm soát bởi chính phủ hơn”.
Trung Quốc trả đũa các công ty Mỹ
Phản ứng của chính phủ Trung Quốc đối với Walmart là động thái mới nhất trong chuỗi áp lực nhằm vào Mỹ và các doanh nghiệp Mỹ.
Trung Quốc đã công bố một loạt thuế trả đũa mới đối với Mỹ, bao gồm thuế đánh vào hàng nhập khẩu nông sản của Mỹ, có hiệu lực từ tuần trước.
Tháng trước, chính phủ Trung Quốc công bố một gói biện pháp kinh tế nhắm vào Mỹ. Cơ quan Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc đang điều tra Google vì nghi ngờ vi phạm luật chống độc quyền. Công ty này có rất ít hoạt động kinh doanh tại đây.
Bộ Tài chính Trung Quốc cũng đưa PVH, công ty mẹ của thương hiệu Calvin Klein và Tommy Hilfiger, vào danh sách thực thể không đáng tin cậy. tức danh sách đen của Bắc Kinh. Công ty công nghệ sinh học Mỹ Illumina cũng bị đưa vào danh sách này.
PVH lên tiếng chỉ trích quyết định trên và cho biết sẽ hợp tác với giới chức Trung Quốc để giải quyết tình hình.
Theo các chuyên gia, việc bị đưa vào danh sách thực thể không đáng tin cậy có thể khiến PVH bị cấm kinh doanh tại Trung Quốc hoặc đối mặt với các khoản phạt và hình phạt khác.