Chiếc xe chở nhân viên cứu trợ nước ngoài của tổ chức World Central Kitchen (WCK) sau khi trúng không kích của Israel tại Dải Gaza ngày 2/4/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Một loạt sai lầm của Israel, bao gồm cả sự gián đoạn trong liên lạc và vi phạm các quy tắc giao chiến của quân đội nước này, đã dẫn đến các cuộc không kích khiến 7 nhân viên cứu trợ nhân đạo ở Dải Gaza trong tuần này thiệt mạng, tờ New York Times ngày 6/4 dẫn lời các quan chức quân sự cấp cao của Israel cho biết.
Theo các quan chức quân sự Israel, các sĩ quan ra lệnh tấn công đoàn xe viện trợ đã vi phạm các quy định của quân đội nước này, một phần là khai hỏa trên cơ sở không đủ bằng chứng và sai sót khi thấy một nhân viên trên một trong những chiếc xe của đoàn viện trợ được trang bị vũ khí.
Cuộc tấn công đã gây ra làn sóng phẫn nộ quốc tế và đặt ra câu hỏi về việc liệu lực lượng Israel trên bộ ở Gaza có kiểm tra kỹ lưỡng các mục tiêu trước khi thực hiện các cuộc tấn công chết người hay không. Israel đang phải chịu áp lực ngày càng tăng về số thường dân thiệt mạng trong cuộc chiến kéo dài 6 tháng ở Gaza. Các cuộc tấn công nhằm vào các nhân viên cứu trợ đã khiến Tổng thống Mỹ Joe Biden lần đầu tiên nói rằng ông sẽ tận dụng viện trợ của Mỹ để tác động đến việc tiến hành cuộc chiến chống Hamas.
Hôm 5/4, quân đội Israel thông báo rằng hai sĩ quan - một đại tá và một thiếu tá – sẽ bị cách chức. Trong một tuyên bố, quân đội Israel cho biết, Trung tướng Herzi Halevi, tham mưu trưởng quân đội Israel, cũng đã quyết định chính thức khiển trách người đứng đầu Bộ chỉ huy miền Nam Israel, cũng như hai sĩ quan cấp cao khác.
Quân đội Israel lưu ý “sai lầm nghiêm trọng” xuất phát từ “một thất bại nghiêm trọng do nhận dạng nhầm, sai sót trong việc ra quyết định và thực hiện một cuộc tấn công trái với quy trình vận hành tiêu chuẩn”.
“Đó là một thảm kịch và là một sự kiện nghiêm trọng mà chúng tôi phải chịu trách nhiệm và lẽ ra nó không nên xảy ra”., Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, người phát ngôn của quân đội Israel, nói với các phóng viên trong cuộc họp báo.
World Central Kitchen, nhóm cứu trợ có các nhân viên viện trợ thiệt mạng, gọi những tuyên bố của quân đội Israel là “sự an ủi lạnh lùng” và nhắc lại lời kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra độc lập. Hoạt động của tổ chức viện trợ này – nơi đã phân phát hàng triệu bữa ăn cho người Palestine ở Gaza – vẫn bị đình chỉ, nhóm này cho biết.
Người sáng lập nhóm, José Andrés, cho biết trong một tuyên bố: “Chỉ cố gắng tránh thêm những thương vong cho nhân viên nhân đạo là chưa đủ. Tất cả thường dân cần được bảo vệ và tất cả người dân vô tội ở Gaza cần được cung cấp lương thực và đảm bảo an toàn. Và tất cả con tin phải được thả”.
Theo các quan chức Israel, các nhà phê bình cho rằng quân đội Israel đã thể hiện sự coi thường dân thường Palestine trong chiến dịch tiêu diệt Hamas. Quân đội Israel thông báo những kết quả điều tra của họ về cuộc tấn công đầu tuần này sẽ được gửi đến các công tố viên quân sự để đánh giá liệu có ai phải đối mặt với cáo buộc hình sự hay không.
Quân đội Israel thừa nhận lực lượng nước này tấn công đoàn xe của World Central Kitchen lúc 22giờ 09 phút (giờ địa phương) hôm 1/4, khi đoàn xe này đang di chuyển dọc theo bờ biển Gaza. Cuộc tấn công đã giết chết 6 công dân nước ngoài và một người Palestine, tất cả đều xử lý hàng viện trợ lương thực đến Gaza bằng đường biển.
Giống như nhiều nhóm viện trợ, World Central Kitchen đã tìm cách đảm bảo an toàn cho nhân viên của mình ở Gaza, nơi mà theo các quan chức y tế địa phương, chiến dịch của Israel chống lại Hamas đã khiến hơn 32.000 người thiệt mạng.
Các nhân viên viện trợ đã phối hợp trước nhiệm vụ của họ với quân đội Israel và trên nóc các phương tiện đều được đánh dấu logo của World Central Kitchen.