Số liệu trên do tổ chức phi chính phủ Oxfarm đưa ra ngày 16/9 dựa trên số liệu thu thập của công Airfinity. Tổ chức này thống kê các thỏa thuận đã ký giữa các nước với các hãng dược phẩm và các công ty sản xuất 5 loại vaccine hàng đầu đang được thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối.
Theo các thỏa thuận này, cho đến nay, các nước đã đặt mua tới 5,3 tỷ liều, trong đó 2,7 tỷ liều (chiếm 51%) là từ các nước phát triển và một số vùng lãnh thổ. Trong danh sách này có Mỹ, Anh, Liên minh châu Âu, Australia, Hong Kong và Macau (Trung Quốc), Nhật Bản, Thụy Sĩ và Israel. Số còn lại 2,6 tỷ liều đã được các nước đang phát triển như Ấn Độ, Bangladesh, Trung Quốc, Brazil, Indonesia, Mexico cam kết hoặc đã đặt mua.
Vaccine ngừa COVID-19 tại phòng thí nghiệm Novavax ở Gaithersburg, Maryland, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Người đứng đầu Văn phòng Oxfarm tại Mỹ, ông Robert Silverman khẳng định: "Việc tiếp cận với nguồn vaccine không nên phụ thuộc vào việc bạn sống ở đâu hay bạn có bao nhiêu tiền". Theo ông, việc phát triển và đưa vào sử dụng một loại vaccine an toàn và hiệu quả là rất quan trọng, nhưng quan trọng hơn là phải đảm bảo nguồn cung vaccine và có giá cả phải chăng cho tất cả mọi người vì dịch bệnh COVID-19 hoành hành trên phạm vi toàn cầu.
Nưm loại vaccine tiềm năng đã được đưa vào thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối, hiện do các hãng dược AstraZeneca, Gamaleya/Sputnik, Moderna, Plizer và Sivovac sản xuất. Theo Oxfarm, tổng công suất các nhà máy có thể sản xuất 5 loại vaccine trên là 5,9 tỷ liều, đủ cho 3 tỷ người dùng vì những loại vaccine tiềm năng này sẽ hoặc có thể phải dùng 2 liều.
Tuy nhiên, tổ chức phi lợi nhuận trên tiết lộ rằng một trong những ứng cử viên vaccine hàng đầu do công ty Moderna sản xuất đã nhận được 2,5 tỷ USD trong khoản tiền cam kết của chính phủ, nhưng hãng dược này lại đang có ý định kiếm lời bằng cách bán quyền phân phối vaccine cho những nước giàu. Vì vậy, Oxfarm và một số tổ chức khác kêu gọi dành một loại vaccine miễn phí cho người dân và phân phối công bằng dựa theo nhu cầu thực tế.
Theo Oxfarm, điều này chỉ có thể được thực hiện nếu các tập đoàn dược phẩm hợp tác cho phép sản xuất vaccine rộng rãi nhất có thể thông qua việc chia sẻ bằng sáng chế, thay vì bảo vệ các sản phẩm độc quyền và bán cho nước trả giá cao nhất.