Ngày 4/10, Uỷ ban giải thưởng Nobel thông báo, Giải Nobel Vật lý năm 2011 đã thuộc về hai nhà khoa học người Mỹ, Saul Perlmutter và Adam Riess, và nhà khoa học Brian Schmidt mang hai quốc tịch Mỹ - Ốxtrâylia với phát hiện về sự giãn nở nhanh chóng của vũ trụ.
Ba nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý năm 2011. |
Phát hiện mang tính đột phá này đạt được vào năm 1998 khi một nhóm nghiên cứu do ông Perlmutter lãnh đạo và một nhóm khác do ông Schmidt đứng đầu với sự hỗ trợ của ông Riess đã đi đến cùng một kết luận gây sửng sốt rằng, sự giãn nở của vũ trụ đang gia tăng nhanh chóng. Và theo đó, nếu sự mở rộng này tiếp tục gia tăng, vũ trụ của chúng ta sẽ kết thúc trong băng giá.
Sau khi quan sát khoảng 50 ngôi sao phát nổ, còn được gọi là siêu tân tinh (supernova), các nhà khoa học nhận thấy, ánh sáng của những ngôi sao đang chết yếu hơn con người tưởng. Họ đi đến kết luận rằng vũ trụ đang nở với tốc độ ngày càng nhanh hơn từ khi được hình thành sau vụ nổ Big Bang cách đây gần 14 tỷ năm.
Uỷ ban thẩm định giải Nobel Vật lý đánh giá, "phát hiện này đã làm thay đổi những hiểu biết của loài người về vũ trụ và gây ngạc nhiên lớn cho chính những người nhận được giải".
Trả lời phỏng vấn BBC từ Ôxtrâylia sau khi biết tin mình đoạt giải Nobel Vật lý 2011, Giáo sư Schmidt cho biết: "Cảm giác giống như khi tôi chào đón những đứa con của mình ra đời". Trong khi đó, ông Riess nói với hãng Reuters (Anh) rằng ông "sững sờ và vô cùng vinh dự" khi biết tin này, mặc dù ông vẫn thận trọng về dự đoán thế giới cuối cùng sẽ kết thúc trong băng giá.
Giới khoa học cũng đánh giá cao công trình nghiên cứu của ba nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý năm 2011. Mark Sullivan, một nhà vật lý tại Đại học Oxford (Anh) nói với Reuters: "Phát hiện của họ đã viết lại các giáo trình vật lý và là một trong những bước đột phá vật lý của thế kỷ 20". Chủ tịch Viện Vật lý Anh thì cho rằng, "Ba nhà nghiên cứu đã giúp chúng ta thấy được bản chất thực của vũ trụ".
Theo quyết định của Hội đồng giải Nobel, một nửa trong số tiền thưởng 10 triệu kronor Thuỵ Điển (tương đương 1,48 triệu USD) sẽ thuộc về nhà khoa học Perlmutter, 52 tuổi, hiện đang làm việc tại phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley, Đại học California (Mỹ). Nửa còn lại thuộc về hai nhà nghiên cứu Schmidt, 44 tuổi, thuộc nhóm nghiên cứu siêu tân tinh, Đại học quốc gia Ôxtrâylia và Riess, 42 tuổi, thuộc nhóm nghiên cứu siêu tân tinh thuộc Đại học Johns Hopkins và Viện khoa học kính viễn vọng vũ trụ ở Baltimore, bang Maryland (Mỹ).
Ba nhà khoa học sẽ nhận giải tại lễ trao giải chính thức được tổ chức tại Stốckhôm (Thụy Điển) vào ngày 10/12 tới nhân kỷ niệm ngày mất của Alfred Nobel, người sáng lập giải thưởng Nobel.
Năm 2006, bộ ba này cũng đã được trao giải thưởng Shaw về thiên văn học nhờ kết quả nghiên cứu đột phát của họ về vũ trụ.
Quang Tuyến