Đảo san hô Okinotori. Ảnh: Kyodo
Tokyo có động thái trên sau khi Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản ngày 18/12/2018 đã phát hiện một tàu nghiên cứu của Trung Quốc hoạt động ở vùng biển gần hòn đảo nhỏ bé này. Tàu Trung Quốc đã giải thích với cơ quan an toàn hàng hải của Nhật Bản rằng họ đang "tiến hành nghiên cứu đại dương ở vùng biển khơi".
Đảo Okinotori, nằm giữa vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và đảo Guam (Goam) thuộc Mỹ, là điểm lãnh thổ cực Nam của Nhật Bản, cách thủ đô Tokyo 1.700 km về phía Nam. Mặc dù công nhận Okinotori là vùng lãnh thổ của Nhật Bản, nhưng Trung Quốc vẫn cho rằng đây là một "hòn đá" và không phải là điểm cơ sở cho EEZ của Nhật Bản.
Trước đó, phát biểu ngày 2/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng (Lu Khang) nói: "Tàu nghiên cứu hải dương học mang tên Hướng Dương Hồng 1 (Xiangyanghong 1) của Trung Quốc gần đây đã tiến hành các hoạt động khoa học và nghiên cứu biển ở vùng biển gần đảo Okinotori phù hợp với luật pháp. Bãi đá ngầm Okinotori không đáp ứng những yêu cầu cơ bản để được công nhận là đảo. Phía Nhật Bản đã đơn phương gọi đây là một hòn đảo và tuyên bố cái gọi là EEZ và thềm lục địa, song Trung Quốc không bao giờ thừa nhận điều đó".
Hồi tháng 3/2016, Nhật Bản cũng từng phát hiện một tàu Trung Quốc hoạt động tại vùng biển gần đảo Okinotori.