Theo hãng thông tấn Kyodo News, để đảm bảo tương lai của chế độ quân chủ "cha truyền con nối" lâu đời nhất thế giới, một hội đồng chính phủ gồm 6 chuyên gia đã có buổi thảo luận đầu tiên vào ngày 23/3 dưới sự chủ trì của Atsushi Seike – cựu hiệu trưởng Đại học Keio. Hội đồng cam kết sẽ tổ chức các cuộc thảo luận cẩn thận và không quá vội vàng.
Trả lời phóng viên sau cuộc họp đầu tiên, ông Seike cho biết: “Có rất nhiều quan điểm và ít nhất chúng tôi có thể xem xét ưu nhược điểm của từng phương án”.
Tuy nhiên, trên thực tế, đã không còn nhiều thời gian đối với gia đình hoàng tộc, khi giờ đây chỉ còn 3 người thừa kế chính thức là nam giới và các công chúa kết hôn với thường dân phải từ bỏ địa vị hoàng gia theo các quy tắc hiện hành.
Một cựu quan chức cấp cao cảnh báo sự kế thừa của hoàng tộc kéo dài hơn 2.600 năm qua tại Nhật Bản rất có thể kết thúc trong một tương lai gần nếu như chính phủ không có hành động kịp thời.
Hiện tại, 3 người thừa kế ngôi vị của Nhật hoàng Naruhito (61 tuổi) bao gồm em trai ông là Thái tử Fumihito (55 tuổi), cháu trai là Hoàng tử Hisahito (14 tuổi) và chú của ông là Hoàng tử Hitachi (85 tuổi). Người con duy nhất của Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako là Công chúa Aiko (19 tuổi).
Quy tắc người kế vị phải là nam giới đã từng được đưa ra thảo luận trước đây, đặc biệt nhận được sự quan tâm dưới thời chính phủ của Thủ tướng Junichiro Koizumi vào năm 2005 khi một hội đồng chuyên gia kêu gọi cho phép phụ nữ kế vị ngai vàng. Nhưng cuộc tranh luận đã nhanh chóng bị lãng quên khi Hoàng tử Hisahito sinh ra vào tháng 9/2006 với tư cách là thành viên nam đầu tiên của gia đình hoàng gia sau gần 41 năm.
Tháng 10/2012, chính quyền của Thủ tướng Yoshihiko Noda đã đề xuất tạo điều kiện cho các nữ thành viên trong hoàng tộc dựng nên các nhánh hoàng gia riêng ngay cả sau khi kết hôn với dân thường. Nhưng chủ đề này cũng lãng quên sau khi Thủ tướng Shinzo Abe nhậm chức hai tháng sau đó.
Theo một nguồn tin thân cận, tương tự người tiền nhiệm, Thủ tướng hiện giờ của Nhật Bản là ông Yoshihide Suga cũng không mấy nhiệt tình về vấn đề hoàng tộc và cực kỳ cẩn trọng trước những thay đổi lớn.
Có nhiều suy đoán cho rằng hội đồng chuyên gia mới nhất sẽ không đưa ra kết luận trước cuộc bầu cử Hạ viện được tổ chức vào mùa Thu năm nay. Nhưng dù muốn hay không, chính quyền của Thủ tướng Suga cũng phải đưa ra những quyết định cần thiết để duy trì sự kế thừa của hoàng tộc.
Phần lớn công chúng Nhật Bản ủng hộ ý tưởng có các nữ Thiên hoàng trị vì và kế thừa chế độ mẫu hệ. Theo kết quả thăm dò của Kyodo News được thực hiện vào mùa Xuân năm ngoái, 85% số người được hỏi ủng hộ phụ nữ lên ngôi và 79% ủng hộ người thừa kế hoàng đế có thể theo họ mẹ.