Trong dự thảo sửa đổi chính sách cơ bản về phòng chống dịch COVID-19, Chính phủ Nhật Bản dự định sẽ nâng tỷ lệ phân tích các mẫu xét nghiệm lấy từ các ca nhiễm mới từ mức 5%-10% hiện nay lên khoảng 40% sớm nhất có thể. Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ đẩy mạnh phân tích gene của các virus được phát hiện trong các mẫu xét nghiệm, đồng thời tăng cường hợp tác với các trường đại học và các cơ sở xét nghiệm tư nhân.
Để sớm phát hiện các trường hợp nhiễm bệnh, Chính phủ Nhật Bản dự định sẽ yêu cầu thủ đô Tokyo và 9 tỉnh tiến hành xét nghiệm ở các cơ sở dưỡng lão trong tháng này, đồng thời đề nghị chính quyền các địa phương định kỳ tiến hành xét nghiệm tập trung ở các khu phố giải trí từ tháng 4 đến tháng 6/2021. Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ thúc giục chính quyền các địa phương thanh tra các nhà hàng và quán bar để kiểm tra xem họ có tuân thủ các hướng dẫn về phòng chống dịch bệnh hay không.
Trong trường hợp dịch bệnh tái bùng phát, Chính phủ sẽ kêu gọi chính quyền các địa phương yêu cầu các nhà hàng và quán bar rút ngắn thời gian kinh doanh và cân nhắc áp dụng các biện pháp quyết liệt ngay cả khi Chính phủ chưa ban bố tình trạng khẩn cấp ở địa phương đó.
Trước đó, trong nỗ lực ngăn chặn các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 xâm nhập, ngày 2/3, Chính phủ Nhật Bản đã bổ sung thêm 13 quốc gia, gồm Áo, Bỉ, Brazil, Đan Mạch, Pháp, Đức, Italy, Hà Lan, Nigeria, Slovakia, Thụy Điển, Thụy Sỹ và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), vào danh sách tăng cường kiểm dịch. Tất cả người nước ngoài và công dân Nhật Bản trở về từ các quốc gia nằm trong danh sách này đều phải trải qua các thủ tục kiểm dịch tăng cường. Sau khi tới sân bay, những người này sẽ được yêu cầu cách ly tại một cơ sở chỉ định để tiến hành xét nghiệm lại vào ngày thứ 3 sau khi đặt chân tới nước này. Ngay cả khi có kết quả xét nghiệm âm tính, họ vẫn bị cấm sử dụng các phương tiện giao thông công cộng cho đến khi hoàn thành thời gian tự cách ly 14 ngày.
Cho tới nay, Nhật Bản đã phát hiện gần 400 ca nhiễm các biến thể mới của virus SARS-CoV-2, trong đó chủ yếu là biến thể được phát hiện đầu tiên ở Anh.
Liên quan các biện pháp chống dịch, ngày 18/3, Bộ trưởng Kinh tế Yasuhisa Nishimura và Ủy ban tư vấn về các biện pháp đối phó COVID-19 của Chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt kế hoạch kết thúc tình trạng khẩn cấp tại khu vực thủ đô Tokyo theo lịch trình vào ngày 21/3. Trước đó, kế hoạch này đã nhận được sự ủng hộ của Thủ tướng Suga Yoshihide, trong bối cảnh công suất giường bệnh tại Tokyo và 3 tỉnh lân cận đã được cải thiện.
Nhóm chuyên trách của Chính phủ Nhật Bản sẽ họp trong ngày 18/3 để hoàn thiện kế hoạch trên, trước cuộc họp báo của Thủ tướng Suga vào lúc 19h cùng ngày (theo giờ địa phương).
Thủ đô Tokyo và các tỉnh lân cận gồm Kanagawa, Chiba và Saitama đã duy trì các biện pháp hạn chế theo tình trạng khẩn cấp từ đầu tháng 1/2021, trong đó yêu cầu các nhà hàng và quán bar đóng cửa trước 20h, đồng thời khuyến khích các công ty tăng cường cho nhân viên làm việc từ xa. Sau khi dỡ bỏ tình trạng khẩn cấp, 4 địa phương trên sẽ tiếp tục yêu cầu các cơ sở ăn uống đóng cửa trước 21h, ít nhất cho đến hết tháng 3 này.